Ogólnie pesymistyczne opinie rolników dotyczące koniunktury w gospodarstwach rolnych różniły się w zależności od formy prawnej gospodarstwa rolnego, powierzchni użytków rolnych, ukierunkowania produkcyjnego gospodarstw rolnych, rodzaju prowadzonych upraw i gatunków/grup użytkowych utrzymywanych zwierząt gospodarskich, a także od wieku i wykształcenia osoby kierującej gospodarstwem rolnym.

Analiza  odpowiedzi pokazuje, że:

 ● osoby kierujące gospodarstwami rolnymi osób prawnych i jednostek organizacyjnych bez osobowości prawnej były mniej pesymistyczne w ocenie zmian, jakie miały miejsce w II półroczu 2018 r., jak również przy ocenie bieżącej (grudniowej) koniunktury w gospodarstwach rolnych.  Pomimo to, w przeciwieństwie do użytkowników gospodarstw indywidualnych, z większą obawą patrzyły na zmiany koniunktury w I półroczu 2019 r., 

● gospodarstwa specjalizujące się w produkcji zwierzęcej korzystniej oceniały zmiany w II półroczu 2018 r. jak i bieżącą grudniową koniunkturę niż użytkownicy gospodarstw ukierunkowanych na produkcję roślinną. Natomiast gospodarstwa specjalizujące się w produkcji roślinnej z większym optymizmem patrzyły na zmiany w I półroczu 2019 r. Najgorzej swoją sytuację oceniali użytkownicy gospodarstw wielokierunkowych,

● najmniej pesymistyczni w swoich ocenach byli użytkownicy gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 30 ha użytków rolnych,

● najwięcej optymistycznych opinii wyrażali rolnicy w wieku od 25 do 44 lat, z wyższym wykształceniem rolniczym oraz osoby prowadzące gospodarstwo rolne od 6 do 20 lat.

Zmiany w koniunkturze w II półroczu 2018 r. 

 II półroczu 2018 r. rolnicy mniej pesymistycznie w porównaniu do poprzedniej edycji badania ocenili zarówno ogólną sytuację prowadzonych przez siebie gospodarstw rolnych, opłacalność produkcji rolniczej, jak i zapotrzebowania na produkty rolne.  Wśród gospodarstw ukierunkowanych na produkcję roślinną najmniej pesymistyczne opinie wyrażali rolnicy prowadzący uprawy ziemniaków i warzyw gruntowych. Wśród gospodarstw specjalizujących się w produkcji zwierzęcej najmniej pesymistyczni byli rolnicy prowadzący chów bydła mlecznego. Najwięcej negatywnych opinii wyrażali producenci prowadzący plantacje drzew i krzewów owocowych, a także hodowcy świń.

Ocena sytuacji ogólnej gospodarstw rolnych

Ponad 79 proc. rolników – o 18 proc. więcej niż w czerwcu 2018 r. - uznało bieżącą (grudzień 2018 r.) ogólną sytuację swoich gospodarstw rolnych, jako normalną jak na tę porę roku lub dobrą. Należy zauważyć, że zmniejszyła się  przewaga opinii o złej sytuacji gospodarstw rolnych nad opiniami przeciwnymi z 31,6 proc. w czerwcu do 12,1 proc. w grudniu 2018 r. 

W grudniu 2018 r. najmniej pesymistyczne opinie wyrażali użytkownicy gospodarstw ukierunkowanych na produkcję zwierzęcą, a w przypadku rolników specjalizujących się w chowie bydła mlecznego odnotowano przewagę opinii pozytywnych nad negatywnymi.  Wśród gospodarstw ukierunkowanych na produkcję roślinną najmniej pesymistyczne opinie wyrażali rolnicy prowadzący uprawy warzyw gruntowych i ziemniaków. Z analizy odpowiedzi wynika, że analogicznie jak w poprzedniej edycji badania, najgorzej swoją sytuację ocenili rolnicy prowadzący plantacje drzew i krzewów owocowych oraz chów świń.

Ocena ogólnej sytuacji gospodarstwa rolnego w grudniu 2018 r., opłacalności produkcji rolniczej, jak również popytu na produkty rolne była mniej pesymistyczna niż ocena dokonana przez respondentów w czerwcu ub. r

Ocena opłacalności produkcji rolniczej

W grudniu 2018 r. rolnicy negatywnie ocenili opłacalność produkcji rolniczej. Jednak saldo odpowiedzi poprawiło się i wynosiło minus 14,2 proc. w grudniu 2018 r. wobec minus 21,6 proc. w czerwcu 2018 r.

Najmniej pesymistyczni w ocenie opłacalności produkcji rolniczej, podobnie jak w ocenie sytuacji ogólnej, byli użytkownicy gospodarstw ukierunkowanych na produkcję zwierzęcą, a najbardziej – użytkownicy gospodarstw wielokierunkowych. W grudniu ub. r. niewiele ponad 14 proc. respondentów stwierdziło, że prowadzenie produkcji rolniczej jest opłacalne. Opinie optymistyczne wyrażali użytkownicy gospodarstw rolnych o powierzchni powyżej 30 ha użytków rolnych, rolnicy specjalizujący się w chowie bydła mlecznego oraz produkcji jaj.  Pozytywne opinie o opłacalności produkcji rolniczej przeważały również u rolników ukierunkowanych na uprawy warzyw gruntowych, ziemniaków i roślin przemysłowych. Nadal utrzymywały się bardzo negatywne oceny opłacalności produkcji u rolników prowadzących plantacje drzew i krzewów owocowych oraz hodowców świń.

Ocena popytu na produkty rolne

W porównaniu do wyników poprzedniej edycji badania respondenci byli mniej pesymistyczni w ocenie bieżącego popytu na wytwarzane w ich gospodarstwach produkty rolne (minus 29,2 proc. w grudniu 2018 r. wobec minus 36,8 proc. w czerwcu 2018 r.). 

Ponad 63 proc. rolników uznało popyt za wystarczający, zgodny z ich oczekiwaniami. Blisko 4 proc. stwierdziło, że popyt kształtuje się na poziomie powyżej ich oczekiwań, wobec 33 proc. respondentów, którzy wskazali, że popyt jest niewystarczający.

Negatywne opinie dotyczyły wszystkich użytkowników gospodarstw rolnych niezależnie od wielkości gospodarstwa i kierunku prowadzonej produkcji. Najbardziej niezadowoleni z popytu na produkty rolne byli rolnicy prowadzący plantacje drzew i krzewów owocowych oraz hodowcy świń.  Użytkownicy, którzy sygnalizowali w II półroczu 2018 r. zmiany wielkości sprzedaży wytworzonych produktów rolnych, częściej oceniali je, jako niekorzystne (zmniejszenie sprzedaży). Saldo odpowiedzi dla ogółu gospodarstw prowadzących sprzedaż wytworzonych produktów zwierzęcych wynosiło minus 10,1 proc., a dla gospodarstw prowadzących produkcję roślinną minus 22,9 proc.