Spadająca inflacja środków produkcji
Najnowszy krótkoterminowy raport perspektywiczny pokazuje, że spadająca inflacja energii może przynieść pewną ulgę w zakresie cen środków produkcji. Nawozy, zwłaszcza na bazie azotu, mogą stać się bardziej dostępne i przystępne cenowo w porównaniu z 2022 r. Mimo to ceny nawozów i energii są nadal dwukrotnie wyższe niż na początku 2020 r. Rolnicy zaczęli dostosowywać się do nowej sytuacji, reagując również na środki środowiskowe i klimatyczne. Rzeczywiście, coraz częściej wybierają oni uprawy o mniejszych wymaganiach nawozowych, a zużycie nawozów mineralnych również w nadchodzącym sezonie ma być poniżej długoterminowej średniej.
Inflacja cen żywności nadal duża
Inflacja cen żywności pozostaje znacząca, a średnie ceny żywności w UE były o 19,5% proc. wyższe w lutym 2023 r. niż w lutym 2022 r. Oczekuje się, że konsumenci będą kupować bardziej podstawowe, tańsze artykuły spożywcze i zmieniać preferencje między różnymi rodzajami żywności, na przykład spożywać więcej drobiu i mniej wołowiny. Pomimo obserwowanych spadków niektórych kosztów produkcji oczekuje się, że ceny żywności utrzymają się przez jakiś czas na wysokim poziomie, zanim spadną.
Susza wpłynie na podaż niektórych produktów rolnych
Susze i zjawiska klimatyczne wpłyną na podaż niektórych produktów rolnych. Produkcja oliwy z oliwek w UE w sezonie 2022/2023 spadła o prawie 40 proc. rok do roku, co doprowadziło do wzrostu cen. W niektórych przypadkach, oprócz niższych dostaw, może to również wpłynąć, na jakość. Tak jest na przykład w przypadku zbioru pomarańczy w UE w sezonie 2022/2023.
Choroby zwierząt
Oprócz ograniczeń produkcyjnych związanych z pogodą i kosztami, choroby zwierząt zwiększają niepewność perspektyw produkcji zwierzęcej w UE. W sektorze drobiu wybuchła epidemia ptasiej grypy, podczas gdy sektor wieprzowiny został dotknięty afrykańskim pomorem świń. Prowadzi to do zmniejszenia unijnego wywozu tych produktów.
Taki jest kontekst wiosennego wydania Komisji Europejskiej w 2023 r. krótkoterminowego raportu perspektywicznego dla unijnych rynków rolnych. Raport opublikowany przez Komisję Europejską 30 marca 2023 r. zawiera szczegółowy przegląd najnowszych trendów i perspektyw dla szeregu sektorów rolno-spożywczych.
Rośliny uprawne
Gorąca i sucha pogoda wpłynęła na produkcję zbóż w UE w sezonie 2022/2023, w szczególności kukurydzy, której plony spadły o 25 proc.. Rosnący import z Ukrainy pomaga regionom UE dotkniętym suszą zaspokoić ich potrzeby krajowe, z których większość jest stanowi zapotrzebowanie na paszę. UE nadal zwiększa eksport pszenicy (+9,4 proc., 32 mln ton), aby odpowiedzieć na światowy popyt.
Całkowita produkcja zbóż w UE w sezonie 2023/2024 może osiągnąć 288,4 mln ton (+8,6 proc. rok do roku), przy założeniu normalnych warunków pogodowych. Oczekuje się, że przewidywany spadek produkcji mięsa w UE zmniejszy wykorzystanie zbóż na cele paszowe, podczas gdy spożycie na cele żywności powinno nieznacznie wzrosnąć.
Produkcja nasion oleistych w UE w sezonie 2023/2024 może wzrosnąć o 7 proc. rok do roku, osiągając nowy rekord 33,6 mln ton. Prognozuje się, że obszar uprawy buraków cukrowych w UE w 2023 r. spadnie o 3 proc. poniżej średniej z 5 lat do 1,455 mln hektarów, ale oczekuje się, że plony będą zgodne ze średnią długoterminową, co przełoży się na produkcję buraków cukrowych na poziomie około 111 mln ton.
Uprawy specjalistyczne
Niższa produkcja oliwy z oliwek, oprócz wysokich kosztów środków produkcji, może prowadzić do wyższych cen konsumpcyjnych i cen eksportowych. W rezultacie spodziewany jest spadek zarówno unijnej konsumpcji, jak i eksportu (po rekordowym poziomie eksportu odnotowanym w ubiegłym roku).
W przeciwieństwie do produkcji oliwy z oliwek, produkcja wina w UE rośnie, a eksport z UE pozostanie stabilny, na poziomie 3 proc. powyżej średniej z 5 lat.
Prawie połowa produkcji jabłek ma być kierowana do przetwórstwa. Wynika to z większej dostępności jabłek gorszej, jakości, nienadających się do świeżego spożycia, co zmniejszy możliwości eksportowe przy wysokich kosztach energii w procesie przechowywania. Spożycie świeżych jabłek może spaść (ale mniej niż niektórych innych rodzajów owoców), natomiast spożycie jabłek przetworzonych wzrośnie dzięki większej dostępności produktów i decyzjom konsumentów na zakup produktów przetworzonych zamiast świeżych, o wyższej cenie.
Mleko i produkty mleczne
Produkcja mleka w UE utrzymywała się w 2022 r. na raczej stabilnym poziomie, aczkolwiek przy niższej zawartości tłuszczu i białka mleka, a tym samym ograniczonej dostępności przetwórczej. Szczególnie gorąca i sucha pogoda wpłynęła negatywnie, na jakość i dostępność trawy i roślin pastewnych, a także nałożyła stres na krowy mleczne. W 2023 r. spadająca cena surowego mleka w UE prawdopodobnie przyspieszy ubój, ponieważ koszty paszy i innych środków produkcji mogą pozostać wysokie. Ogólnie pogłowie bydła mlecznego w UE może się zmniejszyć o 1 proc., a ogólna produkcja mleka o 0,2 proc. Pozytywną stroną jest fakt, że eksport sera z UE może wzrosnąć o 2 proc, napędzany ożywieniem popytu w Chinach oraz stabilnym popytem w Wielkiej Brytanii i USA.
Produkty mięsne
Produkcja wołowiny w UE spadła w 2022 r. o 2,4 proc. i oczekuje się dalszego spadku w 2023 r. o 1,6 proc. Prognozuje się, że konsumpcja wołowiny w UE na mieszkańca będzie wykazywać długoterminową tendencję spadkową i może pozostać nieco poniżej 10 kg w 2023 r. (-1,7 proc.), również, dlatego, że wołowina jest droższa w porównaniu z innymi rodzajami mięsa.
Podobnie produkcja wieprzowiny w UE spadła średnio o 5,6 proc. Ze względu na ograniczoną podaż zużycie krajowe w 2022 r. w UE spadło o 2,8 proc. osiągając średnio 31,8 kg na mieszkańca. W 2023 r. spadnie ponownie o 5,5 proc.
Spożycie drobiu w UE może wzrosnąć o 2,5 proc, a import do UE ma wzrosnąć o 7 proc. w 2023 r., aby pokryć wzrost popytu.

Czytaj więcej
Mięso lepszej jakości musi być droższe
Komentarze