Wiadomości zbożowe 27.07.2008

1. Notowania zbóż w transakcjach terminowych na giełdach światowych.

3. Średnie ceny (bez VAT) płacone dostawcom przez przedsiębiorstwa
    dokonujące zakupu zbóż za okres 14 lipca – 20 lipca 2008

nld - niewystarczająca liczba danych do prezentacji

Uwaga! - Daty w tabeli oznaczają ostatni dzień analizowanego tygodnia (poniedziałek - niedziela)

4. Aktualności ze Świata (na podstawie komunikatów FAMMU/FAPA)

UNIA EUROPEJSKA - POLITYKA ROLNA I HANDLOWA

UE: CENY WESZŁY W TREND SPADKOWY
Ostatni tydzień na większości rynków Unii Europejskiej przyniósł zniżki cen zbóż. Do najważniejszych przyczyn obserwowanego trendu należy zaliczyć: spadki notowań na głównych giełdach towarowych w Stanach Zjednoczonych, taniejącą ropę oraz przekonanie o wysokich zbiorach zbóż na świecie. W niektórych krajach do spadków przyczyniła się również konkurencyjna oferta z krajów basenu Morza Czarnego. Natomiast jedynym istotnym czynnikiem wzrostu było słabn±ce euro wobec dolara amerykańskiego, poprawiające nieco konkurencyjność unijnej pszenicy na rynkach zagranicznych. W ostatni czwartek notowania pszenicy miękkiej w kontraktach terminowych na podparyskiej giełdzie (EURONEXT) obniżyły się do 186,8 EUR/tonę (kontrakt listopadowy) i do 188,5 EUR/tonę w kontrakcie styczniowym, jest to o ok. 5,5% mniej w stosunku do notowań sprzed dwóch tygodni. Oznacza to, iż pszenica w kontrakcie listopadowym (na giełdzie w Paryżu) potaniała o ok. 30 EUR/ tonę w okresie ostatniego miesiąca. Zniżki odnotowała także pszenica na giełdzie londyńskiej (LIFFE) - spadek do 132,5 GBP/tonę w kontrakcie listopadowym (tj. o 4% mniej w stosunku do poprzedniego tygodnia) i do 136 GBP/tonę w kontrakcie styczniowym.

Podobnie do notowań na giełdach w Paryżu i Londynie kształtowały się ruchy cen pszenicy w Hamburgu. Pszenica w kontrakcie listopadowym potaniała o 3% do 194 EUR/tonę, a w styczniowym - o 4% do 194 EUR/tonę. Zarówno kupujący, jak i sprzedający niechętnie zawierali transakcje. Powodem są zakłócenia pogodowe występujące w ostatnim okresie w Niemczech. Początek żniw został opóźniony przez obfite opady deszczu. Pogoda się poprawia, jednak pozostają obawy co do wysokości i jakości zbiorów. Dotychczasowe prognozy zbiorów pszenicy w Niemczech były dobre - według firmy handlowej Toepfer International, w wysokości 22,9 mln ton. Na giełdach towarowych w UE spadają również notowania kukurydzy. I w tym przypadku głównym powodem są ruchy cen odnotowywane na rynku amerykańskim. Kukurydza w transakcjach terminowych na chicagowskiej giełdzie tanieje przede wszystkim ze względu na wzrastający optymizm co do tegorocznych zbiorów. W ostatnim raporcie Amerykańskiego Departamentu Rolnego stan aż 65% zasiewów kukurydzy oceniono na dobry i bardzo dobry. W ostatnim tygodniu notowania kukurydzy na paryskiej giełdzie obniżyły się o ok. 1,5% do 186,8 EUR/tonę (kontrakt listopadowy) i do 188,5 EUR/tonę (kontrakt styczniowy). Dużo większe spadki miały miejsce na giełdzie towarowej w Budapeszcie. Tutaj w ostatni czwartek notowania kukurydzy w kontrakcie wrześniowym obniżyły się aż o 12,6% (w porównaniu z końcem poprzedniego tygodnia) do 36000 HUF/tonę (242,3 USD/tonę). Najprawdopodobniej do tak wyraźnej zniżki przyczyniły się coraz bardziej optymistyczne prognozy zbiorów kukurydzy na Węgrzech, należ±cych do kluczowych dostawców tego gatunku wśród krajów UE.
FAMMU/FAPA na podst. Reuters

RUNDA Z DOHA: PO CZTERECH DNIACH NEGOCJACJI NADAL BRAK PRZEŁOMU
Po czterech dniach przy negocjacyjnym stole, ocenianych jako rozmowy ostatniej szansy na zawarcie porozumienia w ramach toczącej się rundy, nie odnotowano przełomu. Nadal szereg kwestii pozostaje do uzgodnienia. Za kluczowe uznaje się następujące punkty umowy: stopień redukcji wsparcia krajowego ogółem dla krajów rozwiniętych (dotyczy to przede wszystkim gotowości do ustępstw Stanów Zjednoczonych), stopień redukcji taryf (w grupie najwyższych ceł) dla krajów rozwiniętych, produkty wrażliwe i specjalne oraz mechanizm SSM (Special Safeguard Mechanism), pozwalający krajom rozwijającym się na okresowe podnoszenie ceł w sytuacji znacznych spadków cen.
W pierwszym dniu rozmów Unia Europejska zaprezentowała gotowość zwiększenia średniej redukcji ceł na towary rolne - z wcześniejszych 54% do 60%. Oferta unijna jest jednak uwarunkowana - zależna od ustępstw - dokonanych przez pozostałe kraje. Nie wiadomo jednak w jaki sposób Unia skalkulowała tę średnią 60% obniżkę. Obserwatorzy podkreślają, iż wydaje się to mało prawdopodobne by odbyło się to kosztem zwiększenia redukcji ceł dla najwyższych taryf o jakieś 70%. Według ostatniego projektu porozumienia Crawforda Falconera, cła zostały podzielone na cztery grupy w zależności od ich wysokości, a proponowane cięcia dla każdej z nich są w innej wysokości. Cła w najwyższej grupie (w propozycji Falconera) mają być obniżone o 66%-73%, a pozostałe odpowiednio o 64%, 57% i 50%. Niższe redukcje ceł przewidziane są dla wyodrębnionej grupy produktów, określonych jako wrażliwe (Sensitive Products). Dla tej grupy towarów cięcia ceł mają zawierać się w przedziale od zera do dwóch trzecich uzgodnionych redukcji dla pozostałych produktów (nie zawartych w grupie wrażliwych) znajdujących się w odpowiednim przedziale taryfowym.

Jednak jak podkreślił rzecznik prasowy unijnego komisarza ds. handlu, odpowiedzialny za prowadzenie negocjacji ze strony UE, unijna oferta jak na razie nie spotkała się z odpowiedzią ze strony krajów rozwijających się. Na unijne ustępstwo odpowiedziały natomiast Stany Zjednoczone.
W środę, w trzecim dniu serii rozmów, Amerykanie zaoferowali obniżenie pułapu wsparcia do 15 mld USD (wobec 17 mld USD w poprzedniej ofercie). Propozycja ta spotkała się jednak z chłodnym przyjęciem ze strony krajów rozwijających się. Nieoficjalnie mówi się, że USA byłaby może nawet skłonne do dalszej redukcji tego pułapu - bliżej 13 mld USD rocznie, jednak nawet tak daleko idące ustępstwa mogą okazać się niewystarczajace dla krajów rozwijaj±cych się do zawarcia kompromisu. Minister handlu Indii podkreślił, iż przy obecnym rzeczywistym poziomie wsparcia w wysokości 7 mld USD, oferta USA oznacza pułap dwukrotnie wyższy od tej kwoty. Sytuacja wydaje się być na tyle patowa, iż mało prawdopodobne, aby Stany Zjednoczone zaproponowały redukcję wykraczającą poza przedział wsparcia zawarty w ostatnim projekcie porozumienia autorstwa Crawforda Falconera, w wysokości od 13,0 do 16,4 mld USD rocznie (wobec obecnego pułapu 48,2 mld USD). Proponowany przedział jest jednak nadal znacznie powyżej obecnych 7 mld USD w rzeczywistości przeznaczonych na wsparcie w 2007 r. Niemniej jednak kwotę tę należy uznać za relatywnie niską ze względu na obecny wyjątkowo wygórowany poziom cen żywności.

Optymizm wśród uczestników spotkania co do pomyślnego zakończenia rozmów stopniowo topnieje. Wszyscy podkreślają, iż najważniejsza rozgrywka musi dokonać się między trzema kluczowymi stronami negocjacyjnego stołu, tj. UE, USA oraz grupą rajów rozwijająych się, reprezentowaną przede wszystkim przez Brazylię i Indie.

Należy przy tym przypomnieć silne naciski, których doświadczają zarówno negocjatorzy strony unijnej, jak i amerykańskiej, aby nie godzić się na zbyt daleko idące ustępstwa bez uzyskania wymiernych korzyści. Tuż przed serią spotkań w Genewie z takim apelem wystąpiła grupa senatorów do Susan Schwab, negocjatora Stanów Zjednoczonych w rundzie. Podobna presja ze strony krajów członkowskich, na czele z Francją i Irlandią, wywierana była na Petera Mandelsona, odpowiedzialnego za negocjacje rolne ze strony UE.
Coraz częściej mówi się o przedłużeniu serii negocjacyjnej także na przyszły tydzień (początkowo miała się ona zakończyć w sobotę).
FAMMU/FAPA na podst. Reuters, Agra Net

RUNDA Z DOHA: COPA-COGECA PRZECIWNA POROZUMIENIU W OBECNYM KSZTAŁCIE
Unijna organizacja reprezentująca rolników - COPA-COGECA - we wspólnej deklaracji wystosowanej do dyrektora generalnego WTO, Pascala Lamy, (podpisanej przez przedstawicieli związków rolniczych takich krajów jak: Szwajcaria, Japonia, Kanada, Indie, Sri Lanka i Kenia) wyraziła - po raz kolejny - sprzeciw, wobec zagrożeń jakie niesie ze sobą przyjęcie obecnych propozycji w obszarze rolnictwa.
Rolnicy uważają, że porozumienie w obecnym kształcie oznaczać będzie poświęcenie interesów rolników, zwłaszcza drobnych, w imię wolnego handlu. Na nowych zasadach miałoby skorzystać jedynie kilka dużych krajów eksportujacych żywność, takich jak USA, Brazylia czy Australia. Podpisani pod deklaracją rolnicy domagają się prawa dla każdego kraju do produkowania żywności na potrzeby jego mieszkańców. Organizacje rolników podkreślają przy tym, iż nie są w całkowitej opozycji do porozumienia, jednak nie powinno być one zawierane za wszelką cenę.
FAMMU/FAPA na podst. Agra Net

UE: PRZEGLĄD ZDROWIA NADAL PRZEDMIOTEM OSTREJ KRYTYKI
Na pierwszym posiedzeniu Rady Rolnej pod przewodnictwem francuskiej prezydencji, w dniu 18 lipca br., większość ministrów rolnictwa nie szczędziła słów krytyki wobec czterech kluczowych punktów tzw. Przeglądu Zdrowia WPR (Health Check), tj. modulacji, interwencji rynkowej, stopniowego znoszenia kwot mlecznych i zasady współzależności.
Francuska prezydencja, której zależy na doprowadzeniu do kompromisowych ustaleń dotyczących propozycji zawartych w pakiecie - do listopada br., postanowiła skierować kilka spraw z powrotem do Specjalnego Komitetu ds. Rolnictwa, w celu dalszego przedyskutowania.
Wydaje się, że najbardziej kontrowersyjna jest propozycja dotycz±ca progresywnej modulacji - zwiększenia wsparcia transferowanego z I filara do filara II. Prawie wszystkie delegacje odniosły się do niego bardzo krytycznie. Wyjątkiem byli ministrowie Wielkiej Brytanii, Danii, Litwy, Malty oraz Estonii.

Unijna komisarz ds. rolnictwa, Mariann Fischer Boel, przekonywała, że przesunięcie środków między filarami pozwoli sprostać takim wyzwaniom jak np. zmiany klimatyczne. Jednak kilka delegacji nie zgodziło się z taką argumentacja, twierdząc, iż to właśnie pozostawienie silnego I filara umożliwi lepsze dostosowanie się do nich. Ministrowie z Austrii i Niemiec uznali proponowane cięcia za zbyt wysokie, a kraje takie jak Irlandia, Hiszpania, Holandia czy Portugalia poddawały w wątpliwość całą koncepcję modulacji. Niektóre kraje członkowskie podkreślały, iż plany programów rozwoju obszarów wiejskich do 2013 r. zostały już utworzone, co oznacza, iż dodatkowa modulacja nie jest konieczna. Nowe kraje członkowskie koncentrowały swoją krytykę zwłaszcza na fakcie pogłębienia różnic pomiędzy tzw. starymi krajami UE (UE-15) a nowymi członkami Wspólnoty.

Podkreślana była również konieczność zmian w zasadach współfinansowania programów rozwoju obszarów wiejskich z budżetów krajowych. Obecnie - z wyjątkiem rejonów konwergencji - w większości stosowana jest formuła 50%:50%, co oznacza, iż przesunięcie większych środków z I filara na II filar, przy zachowaniu obecnych zasad, wiązałoby się ze znacznym zwiększeniem obciążeń budżetowych krajów członkowskich.

Sporo sprzeciwów pojawiło się również w dyskusji nad planami znacznego ograniczenia interwencji rynkowej - na rynku zbóż ograniczałaby się ona tylko do skupu interwencyjnego pszenicy konsumpcyjnej. Największe zastrzeżenia do tego punktu projektu zgłosiły Francja, Hiszpania i Finlandia. Większość ministrów rolnictwa wnioskowała o zmiany w propozycjach dotyczących zasady współzależności, tak aby kraje członkowskie uzyskały większą kontrolę nad ustalaniem i wdrażaniem dobrych praktyk rolniczych i tych dotyczących ochrony środowiska.
FAMMU/FAPA na podst. Reuters

UE - CELE UŻYCIA BIOPALIW MOŻLIWE BEZ NEGATYWNEGO WPŁYWU NA CENY ŻYWNOŚCI ?
Lipcowy raport RFA - Brytyjskiej Agencji ds. Energii Odnawialnej wyraża opinię, że produkcja biopaliw może się przyczynić do ograniczenia emisji CO2, ale kluczowym uwarunkowaniem będzie użycie surowców produkowanych nie na gruntach obecnie używanych do produkcji rolnej oraz produkcja np. ze śmieci. Raport zwany raportem Gallaghera (od nazwiska prezesa organizacji i profesora) sugeruje, że nawet przydatność biopaliw II generacji stoi pod znakiem zapytania, jeśli byłyby produkowane na gruntach obecnie stosowanych pod produkcję żywności. Szacuje się, że na świecie jest od 400 tys. do 1,2 mln ha potencjalnych terenów uprawnych zwłaszcza w Eurazji czy krajach post sowieckich. Według szacunków, do osiągnięcia 20% udziału biopaliw potrzeba by było 200-500 tys. ha. Raport zaleca więc zmniejszenie celów użycia biopaliw na najbliższe lata, a dla Unii ocenia, że 5-8% ich zużycia w transporcie do 2020 roku byłoby realistyczne. Równocześnie podkreśla, że osiągnięcie 10% byłoby możliwe przy globalnej kontroli przeznaczenia gruntów. Poza tym europejski cel zużycia biopaliw powinien obligować do produkcji 1-2% energii poprzez zaawansowane technologie.
Internet:
źródło: FAMMU/FAPA na podst.: Agra Facts

UNIA EUROPEJSKA - SYTUACJA RYNKOWA

WIELKA BRYTANIA: AREAŁ UPRAW ZBOŻOWYCH WYŻSZY O 13% NIŻ ROK WCZEŚNIEJ
Według brytyjskiej organizacji HGCA, w bieżącym sezonie powierzchnia przeznaczona pod zasiewy zbóż w Wielkiej Brytanii jest aż o 13% większa w stosunku do poprzedniego sezonu. W całym kraju zbożami obsiano 3,18 mln ha pól wobec 2,805 mln ha rok wcześniej. Do tak znaczącego wzrostu areału upraw zbożowych przyczyniły się wyjątkowo korzystne, rekordowo wysokie ceny zbóż odnotowane w ostatnim sezonie oraz decyzja Komisji o wprowadzeniu zerowego stopnia obligatoryjnego odłogowania dla upraw na zbiór w 2008 r. Podkreślane jest, iż wzrost zasiewów zbóż odbył się w dużej mierze kosztem ograniczenia powierzchni upraw rzepaku - o 13,3% w stosunku do poprzedniego sezonu.
Najbardziej popularnym gatunkiem w tegorocznej uprawie jest pszenica miękka. Areał obsiany tym gatunkiem zwiększył się o 14,5% w porównaniu z ubiegłym rokiem, tj. do 2,068 mln ha.
FAMMU/FAPA na podst. Agra Net

UE: PROGNOZA BILANSU JĘCZMIENIA I KUKURYDZY
Francuska firma analityczna Strategie Grains w lipcowym raporcie prognostycznym obniżyła nieznacznie przewidywane zbiory jęczmienia w Unii Europejskiej - z 63 mln ton do 62,4 mln ton. Jest to jednak nadal o 4,8 mln ton więcej w stosunku do poprzedniego sezonu (w tym 1,3 mln ton jęczmienia browarnianego). Zużycie jęczmienia na cele paszowe zostało zmniejszone o 0,45 tys. ton, jest to jednak nadal o 4,4% więcej w porównaniu do poprzedniego sezonu. Wysokość wymiany handlowej wewn±trz ugrupowania powinna być o 0,5 mln ton mniejsza w stosunku do poprzedniego sezonu. Spadek eksportu wewnątrz UE spodziewany jest zwłaszcza ze strony Hiszpanii, Polski, Węgier, Republiki Czech oraz krajów bałtyckich. Nadwyżka eksportowa oceniana jest na 7,2 mln ton wobec 6,2 mln ton w poprzedniej prognozie. Zapasy pocz±tkowe oszacowano na 6,8 mln ton wobec 5,9 mln ton sezon wcześniej, a końcowe na 5,3 mln ton w porównaniu do 6,8 mln ton na koniec poprzedniego sezonu.

Według lipcowych prognoz, Unia Europejska odnotuje wysokie zbiory kukurydzy - oceniane na 58,2 mln ton wobec 47,7 mln ton w poprzednim sezonie. Obecna prognoza jest jednak o 680 tys. ton niższa od czerwcowej, ze względu na zmiany w oszacowaniach areału upraw. Podniesiono prognozowany import - o 2,5 mln ton do 6 mln ton, biorąc pod uwagę zwiększoną konkurencyjność importowanej kukurydzy w stosunku do unijnej. Niemniej jednak, poziom importu będzie zdecydowanie niższy w stosunku do 12,4 mln ton sprowadzonych w sezonie 2007/08, charakteryzuj±cym się znacznymi niedoborami zbóż paszowych na rynku europejskim.

Zapotrzebowanie na kukurydzę na cele konsumpcyjne i do użytku przemysłowego zostało skorygowane w górę o 1,2 mln ton do 11,4 mln ton, głównie ze względu na przewidywany wzrost produkcji etanolu w UE. Większe będzie również zużycie na cele paszowe - dotyczyć to będzie krajów wschodniej części ugrupowania. Natomiast na zachodzie Unii przewidywane jest mniejsze zużycie tego gatunku w stosunku do poprzedniego sezonu.

Prognozowany unijny obrót kukurydzą oceniany jest na 11 mln ton, tj. o ok. 1,4 mln ton więcej w stosunku do poprzedniego sezonu - przede wszystkim ze względu na większe możliwości eksportowe Węgier i zmniejszoną (w stosunku do ubiegłego sezonu) konkurencyjność importowanej kukurydzy. Prognozowana podaż powinna więc być wystarczająca do pokrycia zapotrzebowania. Unijne ceny kukurydzy nie mają więc raczej dużego potencjału wzrostowego (jeśli nastąpi wzrost cen, to popyt na kukurydzę spadnie ze względu na możliwość zastąpienia jej innym gatunkiem ziarna). Ceny kukurydzy nie mają też jednak dużego potencjału spadkowego. Zapasy kukurydzy na początku sezonu szacowane są na 5 mln ton wobec 6,3 mln ton sezon wcześniej, a zapasy końcowe na 2,1 mln ton wobec 2,7 mln ton na koniec poprzedniego sezonu.
Te wstępne oceny mogą ulec zmianie. Dużo zależeć będzie od podaży i ruchów cen pozostałych gatunków, w tym przede wszystkim pszenicy i jęczmienia oraz od kształtowania się sytuacji na rynkach zagranicznych.
FAMMU/FAPA na podst. Strategie Grains

UE - WZROST RYNKU EKOLOGICZNEGO
W Unii Europejskiej produkty ekologiczne są coraz powszechniejsze. W 2007 r. Niemcy pozostały unijnym liderem w produkcji ekologicznej przy obrotach w wysokości 5,4 mld Euro. W ubiegłym roku kraj ten odnotował 7% wzrost areału przeznaczonego pod uprawy ekologiczne, a 3% sklepów z żywnością sprzedawało te produkty. Obroty produktami ekologicznymi wzrosły w Niemczech o 19%. Jeszcze większą dynamikę wzrostu odnotowano w Szwecji (26%).

W Belgii w 2007 r. obszar pod te uprawy wzrósł o 15% do ponad 33 tys. ha, a na Litwie o 30% do 124,5 tys. ha, co oznacza 4,5% udział w areale ogólnym. W Bułgarii pod uprawy ekologiczne przeznaczono 166,7 tys. ha.
W Europie największe spożycie eko - produktów ma miejsce w Szwajcarii (wydatki w wysokości 105 Euro na osobę rocznie), w Danii - 97 Euro, Austrii - 89 Euro w oraz Niemczech - 66 Euro.
ZMP ocenia, że popyt na najnowocześniejszą i najzdrowszą żywność jest trwały zarówno w samej Unii, jak i globalnie.
źródło: FAMMU/FAPA na podst.: ZMP

Źródło: Krajowa Federacja Producentów Zbóż