Sektor bankowy potwierdził obawy Wielkopolskiej Izby Rolniczej, iż nowe przepisy dotyczące możliwości egzekucji długów w gospodarstwach, skutkują wstrzymaniem przez banki kredytów i pożyczek dla rolników. Banki pozbawiono bowiem w nowych regulacjach skutecznych form zabezpieczenia.

Ze względu na wprowadzony immunitet egzekucyjny wnioski kredytowe rolników będą z automatu odrzucane – alarmuje portal alebank.pl, powołując się na opublikowane właśnie stanowisko Związku Banków Polskich.
W całej sprawie chodzi o przeniesienie przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie określenia przedmiotów należących do rolnika prowadzącego gospodarstwo, które nie podlegają egzekucji, do kodeksu postępowania cywilnego. Nowelizacja ustawy została już uchwalona przez Sejm.

Problem w tym, że zapisów rozporządzenia nie przeniesiono w całości, lecz bez istotnych regulacji dotyczących możliwego zabezpieczenia kredytów na majątku kredytobiorcy. ZBP nie kwestionuje celu samej ustawy, czyli określenia listy przedmiotów wyłączonych spod egzekucji, które są potrzebne rolnikowi do dalszego prowadzenia działalności rolniczej.

ZBP zauważa jednak, że już przepisy Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości stworzyły dla rolników barierę w dostępie do finansowania. Rozporządzenie wyłączało bowiem spod egzekucji również nieruchomości: budynki gospodarcze i grunty rolne, tymczasem większość kredytów udzielano rolnikom pod hipotekę na nieruchomościach.

Przenosząc regulacje z rozporządzenia do kodeksu postępowania cywilnego pominięto zaś §5 wspomnianego rozporządzenia, według którego „przepisów rozporządzenia nie stosuje się w razie równoczesnego skierowania egzekucji do wszystkich nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego prowadzonego przez dłużnika”. Jak zauważa ZBP, tym samym rolników objęto swoistym „immunitetem egzekucyjnym”, ale też bankom uniemożliwia się zupełnie zabezpieczenie kredytów rolniczych i ewentualne odzyskanie wierzytelności.

W tej sytuacji banki będą zmuszone odrzucać wnioski kredytowe rolników, a rolnicy zostaną odcięci od źródeł finansowania inwestycji. Trudno bowiem im będzie uzyskać większe kwoty pod zastaw czy za poręczeniem osób trzecich. Jak przestrzega ZBP, ta nowelizacja kodeksu cywilnego będzie miała przykre skutki dla 300 tysięcy rolników, z których wielu pilnie potrzebuje pomocy.
Na takie opłakane skutki zmiany przepisów uwagę zwracała również Wielkopolska Izba Rolnicza, apelując do ministra rolnictwa o zablokowanie lub zmianę procedowanej ustawy.