Z danych Instytutu wynika, że spadki cen skupu podstawowych surowców rolniczych w okresie od grudnia 2014 r. do grudnia 2015 r. (średnio o ponad 4 proc.) były znacznie głębsze niż obniżki cen środków produkcji (średnio o 0,4 proc.). Skumulowany wskaźnik nożyc cen wyniósł tym czasie 96,3 punktu, wobec 89,7 punktu w roku poprzednim.

- Środki produkcji taniały trzeci rok z rzędu przede wszystkim pod wpływem spadków cen bezpośrednich nośników energii oraz materiałów budowlanych. Bezpośrednie nośniki energii po raz drugi z rzędu staniały o około 5 proc. pod wpływem spadków cen na światowych rynkach. Przyspieszeniu w porównaniu z rokiem poprzednim uległy też obniżki cen materiałów budowlanych (do 2,4 z 0,7 proc. w 2014 r.). Niższe koszty produkcji oraz ograniczony popyt były przyczyną, że ceny nawozów mineralnych, po dwóch latach znacznych obniżek wzrosły tylko o 0,7 proc. Pestycydy od lat charakteryzujące się niską dynamiką cen zdrożały w relacji 12-miesięcznej o 1,5 proc. Jedynie dynamika cen maszyn rolniczych przyspieszyła z 2,2 proc. w 2014 r. do 3,5 proc. w 2015 r. – wymieniła prof. Seremak-Bulge.

Co ciekawe znaczny wzrost cen środków produkcji w latach 2011-2012 spowodował jednak, że ich ceny w latach 2011-2015 podniosły się nominalnie o 8,9 proc., a realnie o 2,1 proc.

- Wzrost cen środków produkcji w tym czasie wyprzedził dynamikę cen skupu podstawowych surowców rolniczych, która podniosły się nominalnie tylko o 3,5 proc., ale realnie spadły o 3 proc. Należy więc stwierdzić, że rynkowe uwarunkowania produkcji rolniczej w 5-leciu 2011-2015, przy znacznych wahaniach w kolejnych latach, nie sprzyjały rolnictwu, a wzrost cen skupu nie skompensował znaczących podwyżek cen środków produkcji. Skumulowany wskaźnik nożyc cen dla lat 2011-2015 wyniósł 95,0 punktów – podsumowała.

Z danych IERiGŻ wynika, że spadek cen skupu podstawowych surowców rolniczych w 2015 r. był znacznie głębszy (o 4,1 proc.), niż cen detalicznych żywności, które po ich bezwzględnym spadku w roku 2014 utrzymały się na poziomie grudnia 2014 r., przy spadku ogólnego wskaźnika zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych w tym czasie o 0,7 proc.

- Podobnie jak przed rokiem niskie ceny żywności w 2015 r. miały swoją przyczynę przede wszystkim w obniżkach cen surowców rolniczych wywołanych przede wszystkim wysoką podażą większości produktów w warunkach dekoniunktury i spadku cen na światowych rynkach. Dekoniunkturę na światowych rynkach pogłębiało embargo rosyjskie na import żywności z UE, w tym z Polski – czytamy w raporcie.

W zależności od kierunku specjalizacji gospodarstw wpływ sytuacji rynkowej na ich kondycję finansową był zróżnicowany.

- Uwarunkowania rynkowe były najmniej korzystne przede wszystkim dla gospodarstw specjalizujących się w produkcji mleka oraz żywca wieprzowego. Poprawiła się natomiast sytuacja gospodarstw specjalizujących się w produkcji żywca wołowego oraz w mniejszym stopniu zbóż – dodała.