- Sytuacja na rynkach rolnych w ostatnich dwóch latach uwidoczniła duże rozchwianie cenowe i konieczność wprowadzenia rozwiązań stabilizujących. W roku 2012 - cena rzepaku wynosiła ok. 2150 zł/t, pszenicy ok. 1000 zł/t, kukurydzy ok. 900 zł/t, a w 2013 r. cena rzepaku to ok. 1300 zł/t, pszenica ok. 650 zł/t. Obserwujemy brak wizji i strategii rozwoju polskiego rolnictwa oraz brak instrumentów stabilizujących rynki - podały Związki w komunikacie.
Jak podkreślili zgodnie konieczne jest naprawienie błędów i wykonanie rzeczy podstawowych, pierwszoplanowych.
- W przypadku produkcji roślinnej powinniśmy wiedzieć ile zasiejemy i ile wyprodukujemy. Nie rozsądne było pozbycie się w przeszłości takich instrumentów. Np. w 2011 roku GUS a za nim IERiGŻ myli się w zasiewach rzepaku o 250 tys. hektarów. Zatem rzetelna informacja o wielkościach zasiewów i produkcji jest podstawą eliminacji spekulacji. Rząd powinien wziąć odpowiedzialność i wprowadzać rozwiązania dające perspektywę rozwoju i przynoszące wymierne efekty a nie prowadzić rozdawnictwo Funduszy Unijnych. Np. 70 proc. Funduszy Unijnych na inwestycję w ramach PROW 2007-2014 wypływa poza granice kraju. Rolnicy, którzy uzyskują od rządu wsparcie unijne powinni być zobowiązani do aktywnego uczestniczenia w zarządzaniu ryzykiem i stabilizacji swoich dochodów (płytki rynek rolny w Polsce) - domagali się rolnicy.
Poniżej zamieszczone wspólne wnioski organizacji przedstawione Kalembie, które pomogłyby ich zdaniem polskim producentom rolnym. Podzielili je na trzy grupy cele: strategiczne, pierwszoplanowe i drugoplanowe.
I. Cele strategiczne:
1. Opracowanie programów wspierających wykorzystanie krajowego potencjału produkcyjnego i przetwórczego w rolnictwie na cele spożywcze i przemysłowe (biopaliwa).
2. Zabezpieczenie środków (m.in. z Funduszu Spójności), opracowanie i wdrożenie programu realizacji inwestycji ułatwiających eksport nadwyżki płodów i produktów rolnych m.in.:
a) Aktywniejsza promocja polskich produktów rolnych na świecie (m. in. współpraca z atache rolnymi polskich ambasad).
b) Powiększenie mocy przeładunkowych portów (m.in. poprzez pogłębienie dna portów, rozwój infrastruktury oraz logistyki załadunku statków).
c) Udrożnienie rzek (m.in. Odry).
3. Szybkie wdrożenie polskiego, towarowego rynku terminowego w rolnictwie, jako instrumentu zarządzania ryzykiem cenowym oraz stabilizację dochodów.
4. Wprowadzenie systemu samofinansowania się Krajowych Organizacji Branżowych (podatek parafiskalny) i przekazanie im części zadań związanych z: prawidłową produkcją, stabilizacją rynków, zarządzaniem ryzykiem cenowym w gospodarstwach (prowadzeniem szkoleń w ramach opracowanych systemów).
II. Cele pierwszoplanowe
1. Opracowanie systemu zbierania rzetelnych informacji o powierzchni zasiewów, stanie upraw i prognozach zbiorów(np. przez wykorzystanie wniosków o dopłaty bezpośrednie).
2. Wykonanie analizy wielkości marż poszczególnych uczestników łańcucha żywnościowego.
3. Poprawa zabezpieczenia płatności rolników za sprzedane przez nich płody rolne.
4. Ponowne poważne rozpatrzenie propozycji KFPZ dotyczącej pilotażowej prywatyzacji magazynów Firmy Elewar z udziałem rolników.
5. Wsparcie finansowe dla zorganizowanych rolników (grup i związków grup producentów rolnych (gpr)) inwestujących w infrastrukturę przetwórczą i magazynową płodów rolnych.
6. Utworzenie nowego Funduszu Promocji Rzepaku i Jego Przetworów i Funduszu Promocji Kukurydzy i Jego Przetworów.
III. Cele drugoplanowe (realizowane m.in. w ramach PROW 2014 - 2020)
1. Opracowanie i wdrożenie systemu szkoleń dla rolników nt.: prawidłowej produkcji, realizacji kontraktów terminowych na giełdzie, analizy i prognozowania rynków rolnych itp..
W przypadku gpr - jako warunek uzyskania subwencji a gdy nie zrealizują w/w programu - zmniejszenie subwencji.
2. Zwiększenie w programach z PROW - puli środków jak i kosztów kwalifikowanych np. o 20% dla grup producentów rolnych, rolników współużytkujących maszyny i urządzenia - w stosunku do rolników (np. 50 proc. kosztów kwalifikowanych dla gpr a 30 proc. dla rolników).
3. Zobowiązanie gpr do uzyskania np. w pierwszych dwóch latach działalności - systemów lub certyfikatów jakości związanych z obrotem danymi produktami.
4. Wprowadzenie stopniowo (np. w okresie 3 lat) obowiązkowego systemu ubezpieczenia upraw i zwierząt w rolnictwie od zdarzeń losowych i ryzyka cenowego.
5. Nie przekierowywanie do 25 proc. środków z UE z II filara na I filar.
6. Lobbowanie na Radzie Ministrów Unii Europejskiej wyższych refundacji eksportowych dla rynków odległych od portów.
7. Ochrona celna (155 proc. ceny interwencyjnej) wyższa dla rynków sąsiadujących z eksporterami.
8. Łatwiejszy dostęp do bieżącej informacji handlu zagranicznego zbożem i rzepakiem dla Krajowych Organizacji Branżowych zbóż, rzepaku i kukurydzy.
Komentarze