Polska jest największym beneficjentem unijnego budżetu w obecnej perspektywie finansowej na lata 2007 – 2013.

Wielu polityków i ekonomistów zdaje sobie sprawę z tego, że trudno będzie utrzymać wydatki na cele regionalne w budżecie od 2014 r.

Prof. Kowalski wskazuje na płynące propozycje zmiany systemu polityki spójności. Mówi o tym, że ma ona być otwarta dla wszystkich krajów UE.

Proszę zauważyć – mówi Kowalski – że projekty w ramach tej polityki mają być finansowane ze źródeł własnych, a potem ma następować zwrot kosztów finansowania, ale tylko tych najlepszych. Tych, które przyniosą największy potencjał – dodaje.

Bogaty kraj zawsze znajdzie pieniądze – ucina Kowalski.

Polityka spójności ma na celu wspieranie działań prowadzących do wyrównania warunków ekonomicznych i społecznych we wszystkich regionach Unii Europejskiej. Unia Europejska zmierza do zmniejszenia różnic w poziomie rozwoju regionów oraz likwidacji zacofania najmniej uprzywilejowanych regionów i wysp, w tym obszarów wiejskich. Podstawowymi instrumentami realizacji polityki spójności są programy operacyjne.

- konwergencji - czyli spójności - Unia Europejska wspiera rozwój infrastruktury oraz potencjału gospodarczego i ludzkiego najbiedniejszych regionów (prawie 82 proc. wszystkich wydatków w ramach funduszy strukturalnych),
- podniesienia konkurencyjności regionów i zatrudnienia - czyli Unia Europejska wpiera innowacje i badania naukowe, zrównoważony rozwój oraz szkolenia zawodowego w mniej rozwiniętych regionach (prawie 16 proc. wszystkich wydatków w ramach funduszy strukturalnych),
- europejskiej współpracy terytorialnej - czyli wspieranie, promocja i realizacja wspólnych projektów o charakterze międzynarodowym na terytorium całej Unii Europejskiej

Polityka regionalna/spójności Unii Europejskiej to przede wszystkim pomoc w formie dotacji dla regionów w Unii Europejskiej. Polityka regionalna/spójności polega na realizacji trzech najważniejszych celów:

Polityka spójności polega zatem na wspieraniu wzrostu gospodarczego, społecznego (np. walka z bezrobociem) i przestrzennego (m.in. poprawa komunikacji szynowej, drogowej i lotniczej).

Polityka spójności na lata 2007-2013 ma na celu zwiększenie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia we wszystkich regionach i miastach Unii Europejskiej. Realizowana jest przede wszystkim dzięki dwóm funduszom strukturalnym, tj.: Europejskiemu Funduszowi Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiemu Funduszowi Społecznemu (EFS) oraz Funduszowi Spójności (FS).

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego finansuje dziedziny: inicjatywy na rzecz rozwoju lokalnego oraz zatrudnienia, jak też działalności małych i średnich przedsiębiorstw, rentowne inwestycje produkcyjne umożliwiające tworzenie lub utrzymywanie trwałego zatrudnienia, infrastruktura, rozwój turystyki oraz inwestycji w dziedzinie kultury, ochrona i poprawa stanu środowiska, rozwój społeczeństwa informacyjnego.

Europejski Fundusz Społeczny zajmuje się następującymi dziedzinami: promocją aktywnej polityki rynku pracy mającą na celu przeciwdziałanie i zapobieganie bezrobociu, przeciwdziałaniem zjawisku wykluczenia społecznego, kształceniem ustawicznym, doskonaleniem kadr gospodarki, rozwojem przedsiębiorczości, zwiększeniem dostępu i uczestnictwa kobiet na rynku pracy.

Fundusz Spójności wspiera dwa sektory: środowisko i transport. Fundusz ten wspiera następujące dziedziny: poprawa jakości wód powierzchniowych, polepszenie jakości i dystrybucji wody przeznaczonej do picia, racjonalizacja gospodarki odpadami i ochrona powierzchni ziemi, poprawa jakości powietrza, zapewnienie bezpieczeństwa przeciwpowodziowego, zapewnienie spójności sieci komunikacyjnej kraju i poszczególnych regionów z innymi krajami Europy, rozwój bezpiecznej infrastruktury drogowej.