Chińskie rolnictwo weszło na wyższy etap rozwoju, którego kluczowym elementem będzie większe, niż w latach minionych, zaangażowanie postępu technologicznego i osiągnięć naukowych. Celem jest zbudowanie rentownego rolnictwa, zapewniającego bezpieczeństwo żywnościowe, a do tego konkurencyjnego w skali globalnej. Chiny są na dobrej drodze do osiągnięcia tego celu już za pięć lat, a w najgorszym razie w 2035 roku, który to rok został określony w planach rządowych jako maksymalny. W tym celu w lutym bieżącego roku chiński rząd opublikował 14. Pięcioletni Plan Postępu Modernizacji Rolnictwa i Obszarów Wiejskich (dalej także: 14. Pięcioletni Plan). Dokument ten, obok podsumowania dotychczasowych zmian, zakłada głębsze unowocześnienie rolnictwa ze wskazaniem obszarów strategicznych, którego istotnym elementem jest i będzie zielone rolnictwo oraz przetwórstwo. Nie ulega wątpliwości, że plany chińskiego rządu, a zwłaszcza ich skuteczna realizacja, będzie mieć znaczenie dla polskich rolników oraz polskiego rolnictwa. Poniżej prezentacja najważniejszych celów.

Chiny dążą w stronę samowystarczalności

Gdy dokona się porównania Polski oraz Chin pod kątem efektywności oraz sprawstwa w rolnictwie, to różnica jest na korzyść Państwa Środka. Oczywiście nasz kraj dysponuje rozwiniętym rolnictwem i jest częścią dużego systemu politycznego i ekonomicznego jakim jest Unia Europejska (UE), gdzie ośrodek decyzyjny jest wspólny dla wszystkich. Polskie rolnictwo niewątpliwie skorzystało, korzysta i korzystać będzie z faktu bycia częścią unijnego rynku. Jednak są obszary, które są poza władztwem brukselskich urzędników, gdzie całkowita decyzyjność jest po naszej stronie. Przykładowo taką dziedziną jest hodowla zwierząt gospodarskich. Polska, która kiedyś była wieprzową potęgą, dziś zmierza do małego wytwórcy, uzależnionego genetycznie od innych. Pogłowie świń w naszym kraju systematycznie maleje. Co ważne (i w jakimś stopniu pocieszające) procesy degresywne są widoczne w całej UE, a Zielony Nowy Ład w ocenie rolników i ekspertów tylko to pogłębi. Tymczasem w Chinach kierunek jest odwrotny.

Szukasz artykułów potrzebnych w produkcji trzody? Sprawdź oferty w portalu Giełda Rolna! 

W Chinach w rolnictwie i w polityce rolnej nie ma mentalności wykluczającej. Inaczej pisząc, nikt nie lansuje pomysłów np. że trzeba ograniczyć hodowlę świń lub bydła mlecznego, bo duża skala przyczynia się do degradacji środowiska. Świnie i krowy to żywność, a tej nie zawsze w Chinach było pod dostatkiem. Hodowla zwierząt to także biznes. Co ciekawe podobne myślenie o rolnictwie jako biznesie w Unii mają rządy Niemiec, Hiszpanii, Holandii czy Danii. W Polsce takie podejście na poziomie politycznym i społecznym (a nie rolniczym, bo tu jest sprawa oczywista) dopiero się kształtuje.

Brak mentalności wykluczającej powoduje, że bardzo łatwo wspierać w rozwoju poszczególne branże rolne i promować je w społeczeństwie. Dowodem na to jest właśnie 14. Pięcioletni Plan, który chińskie rolnictwo charakteryzuje kompleksowo w myśl zasady myśl całościowo, a działaj branżowo i lokalnie. W efekcie takie podejście ma zapewnić stały i pełny rozwój rolnictwa, co pozwoli w przyszłości osiągnąć kompleksową samowystarczalność, a w obszarze społecznym przyczyni się do wyciągnięcia z biedy milionów Chińczyków. 

Władze Chin stawiają na innowacje

Do 2025 roku udział postępu naukowo-technicznego w rolnictwie ma osiągnąć poziom 64 procent. W ciągu 5 lat ma się zwiększyć łącznie o 4 procent. Inaczej pisząc na każde 100 juanów (62 złote) produkcji rolnej 64 procent ma zostać uzyskane dzięki osiągnięciom naukowym. By lepiej to zrozumieć wystarczy wziąć dla porównania komputer np. laptop. Nie jest on wynikiem pracy fizycznej z udziałem łopaty, ale efektem innowacji oraz wiedzy. Chiński rząd planuje by rolnictwo było właśnie takim laptopem, którego produkcja jest efektem badań i rozwoju, dającym przewagę konkurencyjną oraz rentowność. O takim myśleniu świadczy między innymi zapisana w 14 Pięcioletnim Planie wytyczna, aby utworzyć w ciągu pięciu lat 1500 wiejskich parków przedsiębiorczości i innowacji.

Rozwój strategicznych rynków rolnych

Nie jest zaskoczeniem, że 14 Pięcioletni Plan uznaje wieprzowinę za najważniejsze mięso. Tym razem nacisk nie jest położony na ilość, ale jakość. W Planie zapisano cel: standaryzacja hodowli żywych świń wraz z rozwojem krajowej genetyki. Dla osiągnięcia tych celów rząd zaplanował m.in. wsparcie finansowe dla hodowców i rolników w postaci niskooprocentowanych kredytów. 

W przypadku zaś chińskiej branży mleczarskiej wskazany został cel rewitalizacji przemysłu mleczarskiego. Przede wszystkim chodzi o modernizację wielu gospodarstw mlecznych średniej wielkości. Poza tym rząd chce, w kluczowych prowincjach, w których zlokalizowane są hodowle bydła mlecznego, promować cyfrowe zarządzania produkcją. Rząd zamierza także do 2025 roku, w głównych prowincjach mleczarskich, wybudować kilka regionalnych ośrodków badania jakości mleka surowego oraz wybudować centra paszowe, produkujące paszę wysokiej jakości.

Strategicznym rynkiem jest uprawa zbóż, warzyw i owoców. W przypadku zbóż głównym celem jest i będzie zwiększanie areału oraz podnoszenie jakości ziemi. W 2025 roku ma jej być 1 mld 750 mln mu, czyli 66 mln 750 tys. ha. W 2020 roku w Chinach wysoko produktywnej ziemi było 800 mln mu, czyli 53,36 mln ha.

Strategicznym celem jest i będzie zwalczanie chorób u zwierząt. Chiny mocno doświadczyły skutków wirusa afrykańskiego pomoru świń (ASF). Inne choroby wirusowe także degradują duże zakresy hodowli zwierząt gospodarskich. Dlatego minimalizacja ich zasięgu lub eradykacja chorób zakaźnych ma status priorytetowy. Zaangażowanie nauki ma być jeszcze większe niż to jest obecnie.

Rozwój rolnictwa ekologicznego

Chiński rząd ewidentnie podąża za światowymi trendami, w tym także za tymi, które dotyczą ekologii, zielonej produkcji. W przyszłym chińskim rolnictwie nie jest jedynie przewidziane miejsce dla ekologicznego rolnictwa jako jego kolejnego segmentu, ale w 14 Pięcioletnim Planie jest wręcz nakaz dla władz prowincji i władz lokalnych do jego tworzenia, wspierania i rozwijania.

Stabilizacja łańcucha dostaw

Epidemia SARS-Cov-2 zaburzyła międzynarodowy łańcuch dostaw, także w rolnictwie. 

W 14 Pięcioletnim Planie zapisano podjęcie działań na rzecz jego stabilizacji. Ten cel ma zostać osiągnięty poprzez wdrożenie strategii dywersyfikacji importu produktów rolnych, poprawienie mechanizmu zarządzania importem produktów rolnych oraz ustabilizowanie międzynarodowego łańcucha dostaw produktów rolnych, takich jak soja, cukier, bawełna, kauczuk naturalny, oleje i tłuszcze, mięso i nabiał.