Zwyczaj strzelania z kilkumetrowego bata ma związek z obrzędami noworocznymi. Górale wierzyli, że trzask bata odpędza złe moce. Od dawna w konkursie ścierają się dwie szkoły. Pierwsza jest siłowa. Prezentują ją uczestnicy z gmin dorzecza Soły. Druga jest swoistym tańcem w rytm wyznaczany przez dzwonki, umieszczone na kostiumie. Stosują go "jukace", czyli kawalerowie uczestniczącego w obrzędach związanych z powitaniem Nowego Roku w dzielnicy Żywca - Zabłociu.
W sobotnim konkursie zaprezentowało się ponad 20 górali z różnych zakątków Beskidu Żywieckiego.
Szymon Śleziak jest prawdziwym mistrzem. Tryumfował już w poprzednich latach. W ciągu półtorej minuty pokazu "trzasnął" z bata ponad stukrotnie.
Zwycięzca jest członkiem grupy folklorystycznej "Awanturnicy" z Nieledwi w gminie Milówka. Po konkursie podkreślił, że kultywowanie zwyczajów związanych z Bożym Narodzeniem i Nowym Rokiem to sens jego życia. "To czas, do którego przygotowuję się cały rok. To najważniejszy okres, na który zawsze niecierpliwie czekam" - dodał.
Drugie miejsce w konkursie zajął Zbigniew Rusek z grupy "Świerki" z Prusowa, a trzecie Paweł Młyński z "Jukacy" z Zabłocia. W kategorii młodzieżowej wygrał Dawid Zuziak z żywieckich "Jukacy".
Podczas konkursowych prezentacji jurorzy liczyli liczbę uderzeń oraz oceniali sprawność operowania batem w przestrzeni, rytmiczność i dynamikę uderzeń oraz elementy ruchowe wykonywane podczas trzaskania.
Uczestnicy konkursu przygotowują sami swoje baty. Szymon Kubiesa, który kultywuje tradycję "jukacy" z Zabłocia powiedział, że powstają one z powrozów. "Do środka dajemy dętkę, owijamy bandażami i sznurkiem dla usztywnienia. Na końcu trzeba zrobić pętlę, do której przywiązujemy rzemień z doczepioną strzelawką. Ta końcówka daje efekt "trzaskania", przypominający huk wystrzału z broni palnej" - powiedział.
Konkurs poprzedził korowód kolędników, który przeszedł ulicami Żywca na miejski rynek.
"Żywieckie Gody" zaliczają się do najbardziej widowiskowych imprez folklorystycznych w regionie. Są przeglądem grup i zespołów, które kultywują ludowe obrzędy i tradycje związane z okresem od początku grudnia, poprzez święta Bożego Narodzenia, po zwyczaje Nowego Roku i karnawału. Można podczas nich zobaczyć oryginalne elementy świątecznego wystroju izby, usłyszeć stare kolędy oraz życzenia urzekające prostotą.
Komentarze