Do konsultacji przekazano projekt rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty podstawowego wsparcia dochodów, płatności redystrybucyjnej, płatności dla młodych rolników, płatności związanych z produkcją i przejściowego wsparcia krajowego w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Wynika z niego, że wnioskując w tym roku o dopłaty bezpośrednie rolnik będzie musiał udowodnić, że prowadzona przez niego działalność rolnicza jest działalnością przeważającą, lub że jego przychód z działalności rolniczej stanowi co najmniej 1/3 całego przychodu. Ewentualnie będzie musiał udokumentować, że kwota płatności bezpośrednich przysługujących za dany rok wynosi co najmniej 5% całości przychodów z działalności pozarolniczej. W ten sposób ARiMR będzie weryfikować aktywność zawodową rolników i zabezpieczać się przed nieuzasadnionym przyznawaniem wsparcia.
Rodzaje działalności negatywnej wykluczającej z płatności bezpośrednich
Projektowany § 2 wyżej wymienionego rozporządzenia zawiera szczegółowe przepisy w zakresie rolnika aktywnego zawodowo, o którym mowa w ustawie o Planie Strategicznym.
- Mając na uwadze wcześniejsze doświadczenia z praktycznego stosowania rozwiązań prawnych dotyczących rolnika aktywnego zawodowo, zaproponowano doprecyzowanie rodzajów działalności negatywnej wykluczających z płatności bezpośrednich, na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności tj. na wzór rozwiązań stosowanych przez ARiMR w latach 2015–2017 - zaznaczono w uzasadnieniu.
Zaproponowano jednak dodatkowe regulacje, z uwagi na unijny wymóg badania, czy rolnik ubiegający się o płatności bezpośrednie jest powiązany z innymi podmiotami oraz czy jeden z tych podmiotów (w tym sam rolnik) prowadzi działalność wykluczającą.
- Zgodnie z interpretacją Komisji Europejskiej przy ustalaniu, czy rolnik ubiegający się o płatności bezpośrednie prowadzi działalność wykluczającą, państwo członkowskie powinno również ocenić, czy nie jest on powiązany z innymi podmiotami oraz czy jeden z tych podmiotów nie prowadzi działalności z listy negatywnej. Jeżeli tak, należy domniemywać, że wnioskodawca jest „rolnikiem nieaktywnym zawodowo” i w celu otrzymania płatności musi wykazać, że jego działalność rolnicza nie ma charakteru marginalnego - podkreślono.
Projektowany § 2 określa również katalog dowodów oraz listę rejestrów urzędowych potwierdzających uznanie rolnika za aktywnego zawodowo w przypadku ubiegania się o płatności bezpośrednie. Pomocy nie przyznaje się bowiem rolnikowi, który zarządza portami lotniczymi, administruje wodociągami lub stałymi terenami sportowymi lub rekreacyjnymi lub świadczy usługi przewozu kolejowego lub usługi w zakresie obrotu nieruchomościami, chyba że udokumentuje on, że:
1) przychód tego rolnika z działalności rolniczej stanowi co najmniej 1/3 całego przychodu lub
2) kwota płatności bezpośrednich przysługujących temu rolnikowi za dany rok wynosi co najmniej 5% całości przychodów z działalności pozarolniczej.
Konieczność przedstawienia takich dowodów dotyczy tylko rolników zarządzających portami lotniczymi, administrujących wodociągami, trwałymi terenami sportowymi i rekreacyjnymi, jak również świadczących usługi przewozu kolejowego lub usługi w zakresie obrotu nieruchomościami, których wysokość płatności bezpośrednich przekracza równowartość w złotych kwoty 5 000 euro.
- Rolnika z tzw. listy negatywnej, który jednocześnie otrzymał płatności bezpośrednie wyższe niż równowartość w złotych kwoty 5 000 euro, uważa się za aktywnego zawodowo, jeżeli działalność rolnicza jest jego działalnością przeważającą, co wynika z danych zawartych w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, Krajowym Rejestrze Sądowym lub dokumentów z REGON - wymieniono w uzasadnieniu.
Jak dodano, zaproponowana lista rejestrów urzędowych, na podstawie których warunek przeważającej działalności rolniczej może być zweryfikowany, obejmuje wszystkie prowadzone w kraju rejestry, za pomocą których prowadzi się ewidencje podmiotów i rodzaju ich działalności. - Daje to szerokie możliwości zweryfikowania, co jest głównym przedmiotem działalności podmiotu ubiegającego się o wsparcie bezpośrednie - wyjaśniono.
- W celu zweryfikowania czy przychód tego rolnika z działalności rolniczej stanowi co najmniej 1/3 całego przychodu lub czy roczna kwota płatności bezpośrednich stanowi co najmniej 5% całości przychodów uzyskanych przez rolnika z działalności pozarolniczej, niezbędne jest posiadanie przez Agencję informacji o wysokości wszystkich przychodów uzyskanych przez rolnika, z uwzględnieniem również przychodów z działalności pozarolniczej - podkreślono w uzasadnieniu.
Zdaniem projektodawcy, czyli resortu rolnictwa, zaproponowana lista dowodów została opracowana w taki sposób, aby zapewnić uzyskanie wszystkich informacji niezbędnych do ustalenia, czy rolnik jest aktywny zawodowo, tj. na podstawie danych z zaświadczenia właściwego organu podatkowego o przychodach z działalności pozarolniczej, faktur lub innych równoważnych dowodów potwierdzających sprzedaż produktów rolnych oraz informacji posiadanych przez Agencję w zakresie wysokości uzyskanego wsparcia w ramach środków wspólnej polityki rolnej.
Działalność rolnicza kontra pozarolnicza
W związku z tym, że konieczne było zdefiniowanie kwoty płatności bezpośrednich przysługujących danemu rolnikowi oraz ustanowienie przepisów dotyczących ustalania, czy przychody pochodzą z działalności rolniczej czy pozarolniczej, w nowych przepisach zaproponowano, że roczną kwotę płatności bezpośrednich przysługujących danemu rolnikowi stanowi łączna kwota płatności bezpośrednich przyznana temu rolnikowi w ostatnim roku, w którym uzyskał on przychody z działalności pozarolniczej, przy czym przy obliczaniu tej kwoty nie uwzględnia się stosowania kar, w tym kar administracyjnych (przy czym zaproponowano też regulacje przejściowe dotyczące sposobu wyliczania tej kwoty w 2023 r.).
Do przychodów z działalności rolniczej wlicza się natomiast pomoc finansową w ramach EFRG i EFRROW, przejściowe wsparcie krajowe oraz pomoc publiczną, przyznaną w związku z prowadzoną działalnością rolniczą.
Całą procedurę sprawdzania aktywności zawodowej rolników (jako zabezpieczenie przed nieuzasadnionym przyznawaniem wsparcia) przeprowadzi agencja płatnicza, czyli ARiMR.
Komentarze