- Ekoschematy to większe dopłaty - tymi słowami rozpoczął czwartkową konferencję prasową minister rolnictwa Robert Telus.

Tymczasem, jak wynika ze statystyk, w takich województwach jak małopolskie, podkarpackie, świętokrzyskie, część lubelskiego i łódzkiego, gdzie jest najwięcej gospodarstw ze średnią powierzchnią 5 ha, bardzo mało rolników złożyło wnioski o dopłaty w ramach ekoschematów.

- Według naszych orientacji wynika, że niecałe 20% rolników z tych najmniejszych gospodarstw skorzysta z ekoschematów, co spowoduje, że otrzymają niższe dopłaty - przyznał Robert Telus.

Dlatego Rada Ministrów zdecydowała, żeby w tym roku (!) wypłacić ryczałtowe dopłaty dla chętnych rolników dysponujących gospodarstwami do 5 ha w wysokości 225 euro do ha.

Jak zaznaczył minister Telus, dla chętnych, bo jeśli ktoś zdecydował się mimo mniejszej powierzchni wejść w ekoschematy, bo uznał, że mu się to bardziej opłaca i złożył wniosek o dopłaty to oczywiście może pozostać w tym stanie rzeczy. 

Może też "rozmyślić się" i mimo, że wystąpił o dopłaty w ramach ekoschematów, może się z nich wycofać.

Jak będzie można skorzystać z ryczałtu?

Aby skorzystać z ryczałtu trzeba wykazać, że:

  • gospodarstwo ma powierzchnię do 5 ha
  • gospodarstwo złożyło wniosek o dopłaty bezpośrednie w 2022 r.
  • gospodarstwo złożyło wniosek o dopłaty bezpośrednie w 2023 r. (!) do 30 czerwca br.

Zmianę w sprawie rezygnacji z ekoschematów będzie trzeba złożyć w formie oświadczenia do ARiMR w okresie od 1 do 31 sierpnia br.

Co równie ważne zmiana ta będzie obowiązywać tylko w tym roku!

- Co do przyszłości, będziemy jeszcze rozstrzygać - przyznał na konferencji wiceminister Krzysztof Ciecióra.

I dodał:

- Warto podkreślić, że te 225 euro do ha będzie zastępować wszystkie inne płatności, czyli to będzie jeden ryczałt za wszelkie różnego rodzaju dotychczas występujące z różnych pól dopłaty. To będzie jedna płatność, która również odciąży pozostałe miejsca w budżecie.

Jak podkreślił też wiceminister, Polska złożyła wniosek do Komisji Europejskiej o zatwierdzenie tych zmian.

- Czekamy na zatwierdzenie tych zmian w sposób pozytywny - zaznaczył Ciecióra.

Jest też już przygotowana ustawa o zmianie ustawy o krajowym Planie Strategicznym dla WPR 2023-2027.

Jak zapewnił wiceminister Ciecióra, pula przeznaczona na płatność ryczałtową nie uszczupli możliwości wypłaty dla pozostałych rolników, którzy otrzymają "te stawki, na które się umówiliśmy". 

Uproszczenia w ekoschematach

Resort rolnictwa postanowił też wprowadzić uproszczenia w ubieganiu się o pieniądze w ramach ekoschematów.

Na przykład zniesiona zostanie wymagana minimalna liczba punktów, które trzeba było zgromadzić, aby wziąć udział w ekoschemacie rolnictwo węglowe. Dopuszczono wymieszanie między sobą różnych praktyk w ramach tego ekoschematu (nie będzie rozdzielności), plan nawożenia będzie mógł dotyczyć tylko 50% gospodarstwa. 

Zmieniona zostanie norma GAEC 6. Ma to polegać na tym, że zostanie wprowadzony dodatkowy termin utrzymywania okrywy glebowej - od dnia zbioru plonu głównego do 15 października.

Jeśli chodzi o Dobrostan zwierząt, resort rolnictwa zdejmuje obowiązek rejestru na rzecz oświadczeń jeśli chodzi o zapewnienie wypasu czy wybiegu dla krów mamek (dobrostan opasów). 

Jeśli chodzi o płatności ekologiczne - aby zwiększyć zainteresowanie rolników hodowców do uczestniczenia w rolnictwie ekologicznym resort rolnictwa zmniejsza obsadę na 0,3 DJP/ha (wcześniej było 0,5 DJP/ha).

Więcej o tych zmianach napiszemy w kolejnym artykule.

Warto dodać, że resort rolnictwa planuje kolejne zmiany w ekoschematach, ale nie zdąży ich wprowadzić jeszcze w tym roku.

Więcej pieniędzy na dopłaty bezpośrednie

Jak poinformował minister Telus rząd postanowił "dosypać" trochę więcej pieniędzy z budżetu państwa na dopłaty bezpośrednie, w kontekście realizacji omówionych wyżej dopłat ryczałtowych dla gospodarstw do 5 ha.

Na całą bieżącą perspektywę finansową będzie to dodatkowe 190 mln euro (na Uzupełniającą Płatność Podstawową), z czego 70 mln euro pójdzie w tym roku na wypłatę ryczałtów.

Jak zapewnił Robert Telus, dodatek ten spowoduje, że pula na ekoschematy - czyli przypomnijmy 25% środków na dopłaty idzie na ekoschematy - przesunie się na rolników wybierających ekoschematy i w ten sposób uda się utrzymanie zapowiadanej stawki 100 zł za jeden punkt.