Z naszą redakcją skontaktowała się właścicielka gruntów rolnych, która chce przekazać w dzierżawie 3 ha ziemi rolnej swojej siostrze. Grunty rolne otrzymała w spadku 3 ha gruntów rolnych w lipcu 2017 r. i nie minęło więc. jeszcze 5 lat od tego okresu.

Zapewnij sobie dodatkowe finansowanie przy zakupie gruntów rolnych.

Czy w przypadku oddania gruntów w dzierżawę osobie bliskiej, czyli siostrze musi przez 5 lat prowadzić gospodarstwo rolne na odwiedzionych gruntach rolny, zgodnie z przepisami ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego?

Agnieszka Martinek, radca prawny, Agraves, odpowiedziała nam czy te przepisy z zasady obowiązują także w przypadku gdy chcemy wydzierżawić grunty rolne osobie bliskiej z rodziny. 

Radca prawny Agraves przyjął założenie, że nasza czytelniczka nabyła nieruchomość rolną po swoim wstępnym (ojcu lub dziadku) wraz z siostrami, a następnie dokonały podziału spadku w wyniku którego otrzymała konkretną wydzieloną część.

Ustawowy obowiązek 5-letniej uprawy ziemi rolnej

Jak precyzuje ustawa o kształtowaniu ustroju rolnego po zakupie/nabyciu lub dziedziczeniu gruntów rolnych powyżej 1 ha nie można ich oddać w dzierżawę lub sprzedać przez 5 lat. Jeżeli chcemy to zrobić to wymaga to uzyskania zgody Dyrektora KOWR.

Czy w przypadku gdy chcemy oddać w dzierżawę  grunty rolne o powierzchni większej niż 1 ha (w tym przypadku 3 ha) objęci jesteśmy ustawowym obowiązkiem 5-letniej uprawy ziemi rolnej?

W przedstawionym przez czytelniczkę stanie faktycznym możliwe jest wydzierżawienie nieruchomości rolnej siostrze, bez zgody Dyrektora KOWR-u, pomimo iż gospodarstwo rolne nie jest przez nią prowadzone osobiście przez okres 5 lat od dnia jego nabycia - podkreśla Agnieszka Martinek, radca prawny Agraves.

Jak twierdzi Agnieszka Martinek, radca prawny, Agraves, zgodnie z definicją zawartą w kodeksie cywilnym nieruchomością rolną jest nieruchomość, która jest lub może być wykorzystywana do prowadzenia działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, nie wyłączając produkcji ogrodniczej, sadowniczej i rybnej – art. 461 kodeksu cywilnego.

Rodzeństwo zaliczane jest do osób bliskich w rozumieniu ustawy z dnia 11.04.2003r. o kształtowaniu ustroju rolnego – art. 2 pkt 6) tej Ustawy (dalej „Ustawa”). Nabywcą nieruchomości rolnej w wyniku dziedziczenia oraz zapisu windykacyjnego może być osoba, która nie spełnia kryteriów rolnika indywidualnego w rozumieniu Ustawy.

- Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 2b Ustawy nabywca nieruchomości rolnej jest obowiązany prowadzić gospodarstwo rolne, w skład którego weszła nabyta nieruchomość rolna, przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia przez niego tej nieruchomości, a w przypadku osoby fizycznej prowadzić to gospodarstwo osobiście. W okresie tym nabyta nieruchomość nie może być zbyta ani oddana w posiadanie innym podmiotom - podkreśla Agnieszka Martinek, radca prawny Agraves. - Zasada ta nie dotyczy jednak rodzeństwa, albowiem ograniczeń dotyczących rozporządzania nieruchomością rolną nie stosuje się do rozporządzenia na rzecz osób bliskich. Ustawodawca wprowadził wyraźne wyłączenie w art. 2b ust. 4 pkt 1a) Ustawy. Ograniczenia nie stosuje się także do nieruchomości rolnej nabytej w wyniku dziedziczenia oraz działu spadku lub zapisu windykacyjnego – art. 2b ust. 4 pkt 2) Ustawy - dodaje radca prawny Agraves.

Jak sprzedać nieruchomość rolną przed upływem 5 lat osobie trzeciej?

Spytaliśmy eksperta Agraves czy istnieje możliwość sprzedaży lub wydzierżawienia gruntów rolnych osobie niespokrewnionej przed upływem ustawowych 5 lat.

Na marginesie wskazać należy, iż przekazanie nieruchomości rolnej w posiadanie osobie trzeciej przed upływem 5 lat od daty nabycia, możliwe jest także po uzyskaniu zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem nabywcy nieruchomości rolnej lub interesem publicznym. Wniosek o wyrażenie zgody składa nabywca nieruchomości rolnej - odpowiedziała Agnieszka Martinek, radca prawny, Agraves.

Ekspert Agraves zwrócił uwagę uwagę na fakt, iż sprzedaż nieruchomości rolnej będącej przedmiotem dzierżawy może rodzić uprawnienia dzierżawcy z tytułu pierwokupu w określonych Ustawą okolicznościach.

- Mając na uwadze powyższe zasadnym jest zwrócenie się do profesjonalnego pełnomocnika z kompletem dokumentów dotyczących nieruchomości rolnej, aby przeanalizował konkretny stan faktyczny przed dokonaniem czynności prawnej - podkreśla Agnieszka Martinek, radca prawny, Agraves.