Czy przejście na VAT się opłaca...? To temat na osobny artykuł, choć i tak w tym miejscu każdy sam będzie musiał odpowiedzieć sobie na to pytanie, bo to zależy od indywidualnego charakteru gospodarstwa: przychodów ze sprzedaży produktów i świadczonych usług i nakładów ponoszonych na produkcję.
Procedura przejścia z rolnika rozliczającego się w sposób ryczałtowy na zasady ogólne VAT nie jest skomplikowana. Pierwszym krokiem jest udanie się do oddziału Głównego Urzędu Statystycznego w celu nadania numeru REGON. Zaświadczenie o nadanym numerze jest niezbędne jako załącznik w dalszym etapie procedury - w urzędzie skarbowym.
Jednostki GUS są najczęściej zlokalizowane w starostwach powiatowych. Zaświadczenie wydaje odział regionalny GUS, jeśli więc w naszym starostwie nie ma oddziału regionalnego a jedynie delegatura oddziału, na zaświadczenie trzeba będzie poczekać około tygodnia. Zostanie przesłane do domu pocztą.
Do wniosku o nadanie numeru REGON trzeba dołączyć dokument potwierdzający posiadanie gospodarstwa rolnego o określonej wielkości, na przykład ostatnią decyzję w sprawie wymiaru podatku rolnego. We wniosku wpisujemy główny kierunek prowadzonej działalności rolnej według Polskiej Klasyfikacji Działalności. Można wpisać też kilka innych, mniej znaczących działalności. Popularnym kodem jest na przykład: 01.11.Z (Uprawa zbóż, roślin strączkowych i roślin oleistych na nasiona, z wyłączeniem ryżu). Klasyfikację kodów można znaleźć na wielu stronach internetowych, w tym na stronie GUS.
Kolejny krok, to złożenie dokumentów w urzędzie skarbowym. Potrzebne jest wypełnienie formularza VAT-R i NIP-7.
VAT-R to zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług. Dla osoby nie mającej do czynienia z tego rodzaju dokumentami, z pewnością przyda się pomoc, zwłaszcza w wypełnieniu rubryk „C", gdzie trzeba zaznaczyć krzyżykiem kratki dotyczące rodzaju podejmowanej działalności. Niestety US posługuje się tutaj nazwami artykułów z ustaw, nie ma opisu, który wyjaśniłby „zwykłemu Kowalskiemu" o co w tym chodzi. Pomóc może urzędnik w okienku z przyjmowaniem wniosków, lub możemy się posłużyć pomocą biura rachunkowego.
Co ważne, w formularzu VAT-R wybiera się metodę rozliczania z urzędem: co miesiąc lub co kwartał. Sposób kwartalny na pewno będzie wygodniejszy bo ograniczy wizyty w US, ale też dłuższy będzie termin ewentualnych zwrotów nadpłaconego podatku VAT.
W formularzu NIP-7 wypełnia się przede wszystkim dane kontaktowe, wymienia adresy do korespondencji i siedziby gospodarstwa. Podaje się również dane rachunku bankowego, na który będą dokonywane ewentualne zwrtoty.
Do formularza trzeba załączyć jeszcze imienne zaświadczenie z banku o posiadanym koncie. To zaświadczenie oraz o nadanym numerze REGON stanowią główne i często jedyne załączniki składane w US przy zgłoszeniu o zmianie sposobu rozliczania.
Płatnikiem VAT stajemy się z pierwszym dniem kolejnego miesiąca po złożeniu kompletu dokumentów w US (chyba że we wniosku zaznaczymy inaczej). Od tej pory trzeba pamiętać o składaniu wszelkiej dokumentacji poświadczającej dokonanie zakupów i sprzedaży.
Podstawowy termin rozliczenia VAT wynosi 60 dni od daty złożenia wniosku z deklaracją podatkową. Można jednak umotywować wniosek o rozliczenie w ciągu 25 dni. Warunkiem jest to, że faktury zakupu zostały opłacone do dnia złożenia deklaracji podatkowej.
Do rozliczania ryczałtowego można wrócić po trzech latach, pod warunkiem zawiadomienia o tym US. W przypadku środków trwałych ruchomych należy jednak zwrócić wtedy 1/5 kwoty podatku VAT odliczonego za każdy rok do upływu 5 lat, a nieruchomości - 1/10 VAT do 10 lat
!
