Na trudności w uzyskaniu środków z tego działania wskazują  beneficjenci, na nieprawidłowości zwróciła też uwagę NIK. 

Do połowy ubiegłego roku z dostępnych środków powstało zaledwie ok. 15 tys. miejsc pracy.

Poseł Jan Warzecha zapytał ministra rolnictwa o wynik kontroli NIK dotyczącej realizacji PROW i sposób, w jaki ministerstwo zamierza poprawić przyznawanie środków dostępnych z tego działania.

- NIK przeprowadziła kontrolę realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw - przypomniał. - Ustalono, że główne nieprawidłowości polegały na nieterminowym rozpatrywaniu wniosków. Średni czas oczekiwania na decyzję ARiMR wynosił 235 dni. Tak długi okres oczekiwania na rozpatrzenie wniosków w kontrolowanych latach spowodowany był zbyt małą liczbą pracowników zajmujących się tym zagadnieniem, a także niską jakością wniosków. NIK wskazuje na ryzyko niewykorzystania wszystkich środków z tego programu, gdyż poziom zakontraktowania i realizacji płatności w ramach ogólnych limitów środków przeznaczonych na ten program jest bardzo niski.

Odpowiadając, wiceminister  Zofia Szalczyk podkreśliła, że pokontrolna ocena NIK była w sumie pozytywna:

- Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie przygotowania oraz skuteczność realizacji działań w zakresie tworzenia i rozwoju mikroprzedsiębiorstw objętych Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007–2013 przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz pozytywnie, pomimo stwierdzonych nieprawidłowości, realizację zadań przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.

Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły oddziałów regionalnych ARiMR  - polegały głównie na nieterminowym w stosunku do obowiązujących przepisów rozpatrywaniu wniosków o przyznanie pomocy. Stwierdzono też przypadki niewypowiedzenia umów beneficjentom, którzy nie zrealizowali określonych w nich zobowiązań, niezachowania formy pisemnej przy występowaniu do beneficjentów o uzupełnienie wniosku o przyznanie pomocy lub wniosku o płatność oraz nieprzestrzegania procedury i zasad wykonywania kontroli u beneficjentów.

- W związku z powyższym na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. Nr 64, poz. 427, z późn. zm.) MRiRW zwróciło się do prezesa ARiMR z poleceniem o zapewnienie przestrzegania obowiązujących przepisów i procedur przy wdrażaniu działania: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, we wszystkich oddziałach regionalnych, w szczególności w zakresie:

— terminowego rozpatrywania wniosków o przyznanie pomocy,

— formy zawiadamiania wnioskodawców o konieczności dokonania uzupełnień,

— wypowiadania umów przyznawania pomocy,

— weryfikacji ekonomicznego planu operacji,

— dokumentowania i uzasadniania przyczyn odstąpienia od przeprowadzenia kontroli lub wizytacji w miejscu realizacji operacji,

— przestrzegania procedur i zasad wykonywania kontroli u beneficjentów - stwierdziła wiceminister.

Jak zapewnia Szalczyk, ARiMR usunęła błędy:

- W odpowiedzi prezes ARiMR zapewnił, że agencja na bieżąco podejmuje działania usprawniające pracę w celu zwiększenia jej efektywności oraz sprawnej obsługi wnioskodawców i beneficjentów wdrażanych działań, w szczególności:

— prowadzi się stały, bieżący monitoring terminowości obsługi wniosków,

— zwiększono zatrudnienie w biurach wsparcia inwestycyjnego odpowiedzialnych za weryfikację wniosków poprzez przesunięcie pracowników z innych komórek ARiMR.

W związku z tym nastąpił istotny wzrost tempa rozpatrywania wniosków o przyznanie pomocy w ramach ww. działania, tj. w I kwartale 2012 r. zostało zakończonych 1015 spraw, w II kw. 2012 r. – 3116, w lipcu i sierpniu br. – 2018. (W ostatnim naborze zebrano ponad 9 tys. wniosków).

Korzystna będzie też zmiana rozporządzenia zmieniającego rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 17 lipca 2008 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania: Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw, objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007– –2013 (Dz. U. z 2008 r. Nr 139, poz. 883, z późn. zm.).

- Projekt rozporządzenia przewiduje m.in. zmianę w zakresie skrócenia z 6 miesięcy do 1 miesiąca terminu na wykonanie przez wnioskodawcę określonych czynności w toku postępowania w sprawie przyznania pomocy – informuje wiceminister. - Z informacji przekazywanych przez ARiMR wynika, że wydłużenie przez wnioskodawców terminu na uzupełnienie wniosków jest główną przyczyną powstawania opóźnień w obsłudze wniosków, a zatem zakłada się, że wprowadzenie tej zmiany przyczyni się do przyspieszenia procesu obsługi wniosków.

Wiceminister zapewnia,  że działania te zostały podjęte, aby usprawnić rozpatrywanie wniosków, „w celu zagwarantowania pełnego wykorzystania środków zaplanowanych na ich realizację oraz osiągnięcia rezultatów przewidzianych w PROW 2007–2012 dotyczących wzrostu konkurencyjności obszarów wiejskich, rozwoju przedsiębiorczości i rynku pracy, a w konsekwencji – wzrostu zatrudnienia na obszarach wiejskich”.

Warto dodać, że w tym roku nabór wniosków na pomoc z działania „Tworzenie i  rozwój mikroprzedsiębiorstw” planowany jest jeszcze w 15 województwach, w których nie zostały wykorzystane limity, tj. poza województwem wielkopolskim.