Jeżeli planujemy samodzielnie wyciąć drzewo, albo usunąć wiatrołom, czyli powalone drzewo, musimy w pierwszej kolejności sprawdzić czy do przeprowadzenia wycinki będzie wymagane zgłoszenie.

Zgodnie art. 83 a obowiązującej ustawy o ochronie przyrody zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Jednak są wyjątki od tego obowiązku.

Usuwanie i wycinka drzew w gospodarstwie rolnym bez zgłoszenia?

Sytuacja wygląda zupełnie inaczej jeżeli usuwamy drzewo na nieruchomości rolnej. Zgodnie z nowelizacją ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 grudnia 2016 r. rolnicy są zwolnieni z obowiązku uzyskiwania zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu, jeśli są one usuwane w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego.

W myśl art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody, rolnik, który wykaże, że usuwa drzewa lub krzewy w celu przywrócenia gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego np. pod uprawy, nie musi wcześniej występować o zezwolenie na ich usunięcie.

Znalazłeś ciekawą nieruchomość? Sprawdź jak możesz ją sfinansować

Za grunt rolny należy rozumieć całą nieruchomość rolną (art. 46 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny). Tymczasem, zgodnie z załącznikiem nr 6 do rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków, do nieużytków (oznaczonych symbolem N) zalicza się grunty rolne nienadające się bez znacznych nakładów do działalności wytwórczej, np. bagna, wydmy, sadzawki, tj. tereny nieużytkowane. Nie są więc one przeznaczone do użytkowania rolniczego.

Grunty zalesione i zakrzewione (Lz) są to grunty leśne, a więc z założenia nieprzeznaczone pod uprawy rolne. Natomiast grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych (Lzr), zgodnie z ww. rozporządzeniem, stanowią enklawy lub półenklawy użytków rolnych, wobec czego także te grunty nie są przeznaczone pod uprawy.

Ponadto, odstępstwo z art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody dotyczy tylko nieruchomości rolnych, które w całości są nieużytkowane.

Nie jest więc dopuszczalne usuwanie zadrzewień na podstawie tego przepisu z nieruchomości, która w części jest już użytkowana, np. zadrzewień rosnących na miedzy lub na pastwisku, lub wzdłuż rzek, dróg - na gruncie rolnym, który w części jest już uprawiany.

Warto też pamiętać, że powyższe przepisy obowiązują gdy planujemy ściąć drzewo lub usuwamy złomy drzewne na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej, w tym rolniczej. Gdy wykonujemy wycinkę w celu sprzedaży, czy oczyszczenia terenu pod budowę magazynu na składowania produktów rolnych to działanie jest niezgodne z powyższym przepisem. Dlaczego? Gdyż prowadzone jest w ramach działalności rolniczej.

Kiedy usuniesz drzewo bez obowiązku zgłoszenia?

Pamiętajmy też, że niezależnie czy jesteśmy osobą prywatną lub prowadzimy gospodarstwo rolne, zgodne z ustawą o ochronie przyrody (art. 83f. 1) nie musimy zgłaszać wycinki drzew, których obwód pnia na wysokości 5 cm nie przekracza 80 cm w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego i klonu srebrzystego oraz 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego. W przypadku wycinki pozostałych gatunków obwód ten nie może być większy niż 50 cm.

Zgodnie z art. 83f ust. 1 pkt 3b ustawy o ochronie przyrody, bez zezwolenia na usunięcie drzewa lub krzewu czy zgłoszenia zamiaru usunięcia drzewa można usuwać zadrzewienia w przypadku przywracania gruntów nieużytkowanych do użytkowania rolniczego. Przepis ten ma na celu umożliwienie gospodarowania na gruntach rolnych, które były nieużytkowane i zarosły drzewami lub krzewami uniemożliwiając użytkowanie rolne. Posiadacz nieruchomości może więc je usunąć z nieużytkowanego gruntu rolnego (np. zaklasyfikowanego w ewidencji jako Ps, Ł lub R) w celu wprowadzenia na ten grunt upraw rolnych.

W tym drzew lub krzewów, które rosną na nieruchomościach stanowiących własność osób fizycznych i są usuwane na cele niezwiązane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Nie musimy tym bardziej zgłaszać wycinki krzewu albo krzewów rosnących w skupisku, o powierzchni do 25 m2 oraz krzewów na terenach pokrytych roślinnością pełniącą funkcje ozdobne, urządzoną pod względem rozmieszczenia i doboru gatunków posadzonych roślin, z wyłączeniem krzewów w pasie drogowym drogi publicznej, na terenie nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków oraz na terenach zieleni. Pamiętajmy że inne przepisy obowiązują też na terenie natura 2000.

Kiedy mamy obowiązek zgłoszenia wycinki drzew wokół domu?

Pomimo że drzewo jest naszą własnością i rośnie na terenie naszej posesji i nie chcemy go sprzedawać konieczne będzie zgłoszenie, gdy obwód pnia drzewa mierzonego na wysokości 5 cm od ziemi przekracza:

  • 80 cm – w przypadku topoli, wierzb, klonu jesionolistnego oraz klonu srebrzystego;
  • 65 cm – w przypadku kasztanowca zwyczajnego, robinii akacjowej oraz platanu klonolistnego;
  • 50 cm – w przypadku pozostałych gatunków drzew.

Komu mamy obowiązek zgłosić wycinkę takich drzew? Zgodnie z art. 83.a 1. Zezwolenie na usunięcie drzewa lub krzewu wydaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.

Z kolei w przypadku, gdy zezwolenie dotyczy usunięcia drzewa lub krzewu z terenu nieruchomości lub jej części wpisanej do rejestru zabytków – wojewódzki konserwator zabytków.

Jakie kary pieniężne za wycięcie drzewa bez zezwolenia?

Kara finansowa za nielegalną wycinkę wynosi dwukrotność opłaty za usunięcie drzewa lub krzewu. Gdy usunięcie drzewa lub krzewu jest zwolnione z obowiązku uiszczenia opłaty to wysokości opłaty ponoszonej jest naliczana tak, jakby tego zwolnienia nie było. 

Z kolei karę pieniężną w przypadku uszkodzenia drzewa w obrębie jego korony ustala się w wysokości opłaty za usunięcie drzewa pomnożonej przez 0,6.

Nielegalne wycięcie drzewa jest bardzo kosztowne i może być dodatkowo zakwalifikowane jako przestępstwo lub przynajmniej wykroczenie. Dlatego warto sprawdzić i skontaktować się z urzędem w celu sprawdzenia czy wycinka jest zgodna z prawem i nie wymaga zgłoszenia.