Krajowy Zasób Nieruchomości jest uprawniony do nieodpłatnego uzyskiwania danych niezbędnych do realizacji jego zadań, w tym danych zawartych w rejestrach, prowadzonych przez organy państwa i podmioty gospodarujące nieruchomościami stanowiącymi własność Skarbu Państwa.

Wykazy nieruchomości, prowadzone przez właściwe organy, zawierają informacje o tym, czy nieruchomość, m.in. wymaga wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej stanowiących użytki rolne wytworzone z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb, a także, czy korzystanie z nieruchomości wiąże się z korzystaniem z pomocy finansowej pochodzącej ze środków finansowych Unii Europejskiej.

Wykaz nieruchomości sporządzany przez Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa oraz Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych ma zawierać też informacje o:

1) umowach dzierżawy wraz z określeniem terminu zakończenia umowy;

2) sposobie używania gruntu wraz z określeniem, czy na terenie znajdują się uprawy wieloletnie lub sady.

Właściwy organ sporządzający wykaz nieruchomości ma oznaczać w nim nieruchomości, których przekazanie KZN może znacząco utrudnić realizację jego zadań ustawowych lub w jego ocenie jest niezasadne.

W przypadku nieruchomości, która jest oznaczona w wykazie nieruchomości jako nieruchomość, której przekazanie KZN może znacząco utrudnić realizację zadań ustawowych lub jest niezasadne, przed włączeniem do Zasobu nieruchomości, która wchodzi w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, wymagane jest uzyskanie opinii ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Opinia taka powinna być wydana w ciągu 30 dni, a jeśli minister nie zajmie stanowiska w sprawie, przyjmuje się, że nieruchomości te mogą zostać włączone do Zasobu.

Przekazaniu do Zasobu może podlegać również część nieruchomości wskazanej w wykazie nieruchomości. Dokonanie podziału nieruchomości i założenie nowej księgi wieczystej dla nieruchomości powstałej w wyniku podziału następuje na wniosek prezesa KZN.

Każda nieruchomość wskazana w wykazie nieruchomości przekazanym KZN może zostać przekazana do Zasobu, a z wnioskiem o przekazanie do Zasobu nieruchomości występuje prezes KZN.

W ustawie określono, że wniosek ten nie może obejmować nieruchomości, co do których w wykazie nieruchomości zawarto informacje o:

1) zgłoszonych roszczeniach wobec nieruchomości lub jej części oraz o toczących się postępowaniach administracyjnych i sądowych dotyczących ustalenia własności nieruchomości lub użytkowania wieczystego;

2) tym, że korzystanie z nieruchomości wiąże się z korzystaniem z pomocy finansowej pochodzącej ze środków finansowych Unii Europejskiej – ale w tym przypadku dopuszcza się objęcie wnioskiem, „jeżeli jest to niezbędne do realizacji inwestycji mieszkaniowej i zgodne z zasadami prawidłowej gospodarki”.

Z dniem przekazania nieruchomości do Zasobu, m.in. prezes KZN może wypowiedzieć każdą umowę dotyczącą nieruchomości, w tym umowy najmu, dzierżawy, użytkowania, z zachowaniem ustawowych terminów ich wypowiadania, jeżeli wypowiedzenie umowy jest konieczne lub umożliwi wykorzystanie nieruchomości na cel mieszkaniowy lub na realizację uzbrojenia technicznego niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania inwestycji mieszkaniowych - w odniesieniu do nieruchomości użytkowanych rolniczo z zachowaniem rocznego okresu wypowiedzenia.

Okres wypowiedzenia umów kończy się w odniesieniu do nieruchomości użytkowanych rolniczo wraz z końcem roku kalendarzowego.

A co będzie się działo z ziemią, włączoną do Zasobu?

Prezes KZN ogłasza w Biuletynie Informacji Publicznej KZN przetarg na zawarcie umowy o oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości wchodzącej w skład Zasobu, z przeznaczeniem utworzenia na tej nieruchomości mieszkań na wynajem.

Przedmiotem przetargu nie mogą być nieruchomości, których lokalizacja znajduje się m.in. na terenach wymagających wyłączenia gruntów z produkcji rolniczej stanowiących użytki rolne wytworzone z gleb pochodzenia mineralnego i organicznego, zaliczonych do klas I, II, III, IIIa, IIIb - chyba że gleby tych klas łącznie przekraczają 80% gleb w danej gminie.

Sejm przyjął też zmianę w ustawie o podatku rolnym, zwalniając nieruchomości wchodzące w skład Zasobu z podatku rolnego. Zgodnie ze zmianą w ustawie o podatkach i opłatach lokalnych zwolniono je też z podatku od nieruchomości.