W drugiej połowie 2004 roku uruchomione zostały programy skierowane do małych i średnich przedsiębiorców, finansowane z funduszy strukturalnych i wkrótce okazało się, że jest na nie ogromne zapotrzebowanie. Występuje jednak znaczne zróżnicowanie wykorzystania środków w poszczególnych działaniach. Dużo chętniej sięgamy po pieniądze na inwestycje, zapominając, że istnieją również działania wspierające doradztwo.

Nie twierdzimy, że są to łatwe pieniądze, ale nawet na przykładach pokazanych przez nas przedsiębiorców widać, że skorzystanie z różnych form wsparcia jest możliwe. Wymaga  jednak nie tylko wiedzy, ale także rzetelności, cierpliwości i często sporej determinacji. Jeżeli jednak dzięki temu możemy zyskać znaczne środki, które pozwolą rozwinąć przedsięwzięcie – to jest o co powalczyć.

Przy wypełnianiu wniosków musimy być przede wszystkim bardzo dokładni. Prześledźmy najpierw strukturę wniosku, zapoznajmy się z dołączoną do dokumentu instrukcją. Opuszczenie przy wypełnianiu nawet jednej rubryki może niestety oznaczać jego odrzucenie. Bardzo istotną sprawą jest dołączenie wszystkich wymaganych załączników i sprawdzenie, czy np. dane mówiące o prowadzonej działalności są zgodne z załączonymi do wniosku dokumentami rejestrowymi. Przy sprawdzaniu wniosku skorzystajmy z pomocy „generatora wniosku”, znajdującego się na stronach internetowych instytucji, które pośredniczą w pozyskiwaniu danych środków. Generator sprawdzi jednak, czy nie pominęliśmy jakiejś rubryki, ale nie oceni zawartości merytorycznej wniosku.

Po wypełnieniu wniosku należy go wydrukować i podpisać zgodnie z wymogami (parafka na każdej stronie, podpis na ostatniej stronie), a następnie sporządzić jego kopię i potwierdzić jej zgodność z oryginałem – umieszczając na każdej stronie czytelny podpis i klauzulę „potwierdzam zgodność z oryginałem” lub na pierwszej stronie czytelny podpis z klauzulą „potwierdzam zgodność z oryginałem od strony… do strony...”. Wówczas na każdej ze stron należy umieścić parafkę, a całość dokładnie ponumerować i spiąć (brak nawet jednej parafki może nas zmusić do rozpoczęcia od nowa całej aplikacji).

W razie trudności warto skontaktować się z instytucją, za której pośrednictwem staramy się o dotację. Bezpłatne informacje uzyskać można także w Ośrodkach  Doradztwa Rolniczego, Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości i bankach uczestniczących w programach.

Kredyty preferencyjne ARiMR z dopłatami do oprocentowania

Linia kredytowa IP – przeznaczona na  inwestycje w gospodarstwach rolnych, inwestycje w zakładach przetwórstwa rolno-spożywczego, inwestycje w zakładach świadczących usługi dla rolnictwa.

Środki przeznaczone dla: osób fizycznych,  osób prawnych,  jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej.

Forma i wysokość pomocy: maksymalna kwota kredytu do 80 proc. wartości nakładów inwestycyjnych (do 4 mln zł).

W działach specjalnych produkcji rolnej i w przetwórstwie rolno-spożywczym do 70 proc. nakładów inwestycyjnych, do 8 mln, a przy niektórych inwestycjach do 16 mln zł. Oprocentowanie nie niższe niż 3 proc.  Okres kredytowania  – 8 lat.

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: 16 banków, z którymi ARiMR podpisała umowy.

Szczegółowe informacje na stronie www.arimr.gov.pl w zakładce Pomoc Krajowa. Infolinia 0-800 38-00-84.

Kredyty z Funduszu Współpracy – Program Agrolinia

1. Kredyty na inwestycje realizowane w: rolnictwie, przetwórstwie rolno-spożywczym, usługach dla rolnictwa. 

Środki przeznaczone dla: osób fizycznych, podmiotów gospodarczych.

Forma i wysokość pomocy: okres kredytowania do 10 lat.  Maksymalna kwota kredytu – 700 000 zł. Udział własny nie niższy niż 20 proc. Oprocentowanie zmienne, w wysokości 0,85 trzymiesięcznej stawki WIBOR.

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Spółdzielcza Grupa Bankowa GBW S.A., Bank Polskiej Spółdzielczości S.A., Mazowiecki Bank Regionalny S.A.

2. Kredyty na inwestycje wspierające rozwój pozarolniczej przedsiębiorczości na obszarach wiejskich.

Środki przeznaczone dla: osób fizycznych, podmiotów gospodarczych  (z obszaru gmin wiejskich i miejsko-wiejskich, w tym miast do 25 tys. mieszkańców z obszaru działania banku spółdzielczego woj. łódzkiego i ościennych powiatów w woj. wielkopolskim.  Nie są tu finansowane inwestycje związane z przetwórstwem rolno-spożywczym).

Forma i wysokość pomocy: maksymalna kwota kredytu – 100 000 zł. Udział własny na poziomie 30 proc. Oprocentowanie około 3 proc. (zależne od wskaźnika WIBOR).

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Rejonowy Bank Spółdzielczy w Lututowie, tel. (0-43) 871 40 23, woj. łódzkie.
Szczegółowe informacje na stronie www.agro-info.org.pl

Kredyty z Europejskiego Funduszu Rozwoju Wsi Polskiej

1. Mikrokredyty na uruchomienie/rozwinięcie działalności gospodarczej na obszarach wiejskich.

Środki przeznaczone dla: małych i średnich przedsiębiorców, osób fizycznych (z obszarów wiejskich i miast do 20 tys. mieszkańców).

Forma i wysokość pomocy: okres kredytowania do 24 miesięcy. Maksymalna  kwota kredytu – 20 tys. zł. Oprocentowanie nie niższe niż 4 proc.  

Nazwa instytucji udzielającej pomocy:  banki w 13 województwach

2. Program „Wiarygodny Partner” – ma na celu ograniczenie bezrobocia i ułatwienie dostępu MSP do kredytów.

Środki przeznaczone dla: małych i średnich przedsiębiorców, osób fizycznych (z obszarów wiejskich i miast do 20 tys. mieszkańców).

Forma i wysokość pomocy: okres kredytowania: 1 rok, przy kredycie na środki trwałe – 5 lat, 0,5 roku – kredyt odnawialny. Kwota kredytu – od 20 000 do 1 000 000 zł, do 100 proc. wartości kosztorysowej brutto przedsięwzięcia. Posiadają zabezpieczenie spłaty kredytu w postaci poręczenia funduszu poręczeniowego (do 500 tys. zł).

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Gospodarczy Bank Wielkopolski S.A. wraz z siecią zrzeszonych banków spółdzielczych, Bank Gospodarki Żywnościowej S.A.

3. Kredyty na inwestycje dotyczące obiektów przeznaczonych na udzielanie świadczeń zdrowotnych przez niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej zlokalizowane na terenach wiejskich. 

Środki przeznaczone dla: małych i średnich przedsiębiorców, osób fizycznych.

Forma i wysokość pomocy: okres kredytowania do 5 lat. Maksymalna  kwota kredytu – 500 000 zł. Udzielany do 80 proc. wartości kosztorysowej brutto zadania inwestycyjnego.

Oprocentowanie nie niższe niż 4 proc.

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Bank Gospodarki Żywnościowej S.A. i jego  oddziały terenowe, Gospodarczy Bank Wielkopolski (GBW) S.A. i zrzeszone z GBW S.A. banki spółdzielcze. Szczegółowe informacje na stronie www.efrwp.com.pl/

Pożyczki z Funduszu Mikro

Środki przeznaczone dla: właścicieli niewielkich przedsiębiorstw, m.in. małych sklepów, firm usługowych i produkcyjnych zatrudniających nie więcej niż kilka osób opodatkowanych na zasadach ogólnych, płatników zryczałtowanego podatku dochodowego i karty podatkowej. Pożyczka może być przeznaczona na cele związane wyłącznie z działalnością gospodarczą.

Formy pożyczek: Biznes Pożyczka, Starter, Pożyczka szybka, Pożyczka na receptę.

Przedsiębiorca lub osoba, która chce podjąć działalność gospodarczą nie jest zobowiązana do przedstawienia formalnego biznesplanu, formalności ograniczono do minimum. Przedstawiciele funduszu odwiedzają przedsiębiorcę, aby poznać planowane przedsięwzięcie i uzgadniają indywidualnie warunki.

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Placówki Funduszu Mikro na terenie całego kraju. Szczegółowe informacje na stronie www.funduszmikro.com.pl

Pożyczki z Fundacji Wspomagania Wsi

Mikropożyczki na uruchomienie/rozwinięcie działalności gospodarczej, a w szczególności na utworzenie nowego miejsca pracy.

Środki przeznaczone dla: przedsiębiorców zatrudniających nie więcej niż 5 pracowników, absolwentów, osób bezrobotnych, mieszkańców wsi i miast do 20 tys. mieszkańców.

Forma i wysokość pomocy: maksymalna wysokość pożyczki 10 000 zł. Okres, na jaki udzielana jest pożyczka – do 24 miesięcy. Pożyczka nieoprocentowana. 

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Fundacja Wspomagania Wsi. Szczegółowe informacje na stronie www.fww.org.pl

Pożyczki z Fundacji na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa

Pożyczki na rozpoczęcie lub kontynuację pozarolniczej działalności gospodarczej.

Środki przeznaczone dla: osób prowadzących indywidualną działalność na obszarach wiejskich, tj. przedsiębiorców zatrudniających do 50 osób, których obrót lub całkowity bilans roczny nie przekracza 10 milionów euro,  zarejestrowanych lub prowadzących swą działalność na terenie województw:

  • małopolskiego (powiaty: limanowski, nowosądecki, tarnowski i ościenne),
  • mazowieckiego (powiaty: siedlecki, płocki i ościenne),
  • zachodniopomorskiego (powiaty: świdwiński, myśliborski i ościenne),
  • podlaskiego (powiat siemiatycki).

Forma i wysokość pomocy: maksymalna wysokość pożyczki – 20 000 zł  w przypadku pierwszej pożyczki lub podmiotów działających krócej niż rok oraz do 120 000 zł w przypadku następnej pożyczki lub podmiotów działających ponad rok na rynku. Udzielane na okres od 3 do 36 miesięcy. Oprocentowanie pożyczek 7,06 proc. – stałe. Uproszczone procedury – o pożyczkę można starać się już w tym samym dniu, w którym zarejestrujemy działalność gospodarczą.

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Fundacja na Rzecz Rozwoju Polskiego Rolnictwa. Szczegółowe informacje na stronie www.fdpa.org.pl

Program „Pierwszy Biznes” Banku Gospodarstwa Krajowego

Udzielenie pomocy w podejmowaniu działalności gospodarczej.

Środki przeznaczone dla: osób bezrobotnych do 25. roku życia, bezrobotnych legitymujących się dyplomem szkoły wyższej, świadectwem lub innym dokumentem poświadczającym ukończenie nauki, które nie ukończyły 27. roku życia, a od zakończenia szkoły nie upłynęło więcej niż 12 miesięcy.

Forma i wysokość pomocy: wysokość pożyczki od 5 do 40 tys. zł. Oprocentowanie 4,5 proc. w skali roku. Okres kredytowania 3 lata. Raty miesięczne. Trzeba przedstawić biznesplan. Konieczne jest zabezpieczenie (weksel, poręczyciel, zabezpieczeniem mogą też być maszyny i urządzenia będące w posiadaniu przedsiębiorcy).

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Bank Gospodarstwa Krajowego. Szczegółowe informacje na stronie www.bgk.com.pl,  www.1praca.gov.pl

Bezzwrotne dotacje z Funduszu Pracy

Jednorazowa bezzwrotna dotacja na podjęcie działalności gospodarczej, założenie firmy.

Środki przeznaczone dla: osób bezrobotnych.

Forma i wysokość pomocy: kwota, o jaką może starać się osoba bezrobotna, to maksymalnie pięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia, obowiązującego w dniu zawarcia umowy (obecnie jest to 11 736,20 zł – stan na grudzień 2005 r.). 

Pomocy udziela: starosta właściwy ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu. Szczegółowe informacje na stronie www.1praca.gov.pl

Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego

Działanie „Mikroprzedsiębiorstwa” – dotacje na doradztwo i dotacje inwestycyjne dla mikroprzedsiębiorstw m.in. na utworzenie, rozbudowę, rozszerzenie zakresu przedsiębiorstwa, zmianę wyrobu lub usługi, sposobu świadczenia usług, unowocześnienie wyposażenia itd. Celem projektu nie może być działalność transportowa.

Środki przeznaczone dla: mikroprzedsiębiorstw, które rozpoczęły działalność gospodarczą nie wcześniej niż 36 miesięcy przed dniem złożenia wniosku o udzielenie pomocy oraz które w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych: zatrudniały średniorocznie mniej niż 10 pracowników, osiągnęły roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 000 000 euro, lub sumy aktywów ich bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 000 000 euro.
 
Forma i wysokość pomocy: wysokość dotacji na doradztwo do 5 000 euro, dotacji inwestycyjnych do 50 000 euro. Przedsiębiorca uzyskuje zwrot kosztów kwalifikowanych (nie kosztów całkowitych) określonych w programie. Uwzględniane są udokumentowane wydatki poniesione po złożeniu wniosku o dofinansowanie inwestycji. W przypadku projektów doradczych refundacja 50 proc. kosztów kwalifikowanych, natomiast przy projektach inwestycyjnych realizowanych w Warszawie i Poznaniu 45 proc. wydatków kwalifikowanych, we Wrocławiu, Krakowie, Gdańsku, Gdyni i Sopocie 55 proc. W pozostałych regionach kraju 65 proc. wydatków kwalifikowalnych. 

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Urzędy Marszałkowskie. Szczegółowe informacje na stronie www.zporr.gov.pl/

PHARE 2003

Spójność Społeczno-Gospodarcza, Regionalny Program Wsparcia dla MSP, Program Technologie dla Przedsiębiorstw.

Środki przeznaczone dla: MSP z siedzibą w województwach: kujawsko-pomorskim, łódzkim, mazowieckim, podkarpackim, warmińsko-mazurskim, wielkopolskim.

Środki przeznaczone na usługi doradcze świadczone przez doradców akredytowanych przez PARP, dotyczące identyfikacji i wdrażania rozwiązań technologii informatycznych (lista akredytowanych wykonawców usług na stronach PARP).

Forma i wysokość wsparcia: od 500 do 10 tys. EUR. Dotacja stanowi 50 proc. kosztów kwalifikowanych.

Wnioski muszą być złożone w Regionalnej Instytucji Finansującej. Szczegółowe informacje na stronie www.parp.gov.pl

Sektorowy Program Operacyjny Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw

Działanie 2.1 Wzrost konkurencyjności małych i średnich przedsiębiorstw poprzez doradztwo.

Środki przeznaczone dla: małych i średnich przedsiębiorców posiadających siedzibę na terytorium RP ( w przypadku mikroprzedsiębiorstw – te, których działalność gospodarcza jest wykonywana co najmniej 3 lata lub jest oparta o wykorzystane nowych technologii o znaczącym potencjale rynkowym). Wsparcie na zakup usług doradczych (m.in. wdrażanie systemów zarządzania jakością, uzyskiwanie i odnawianie certyfikatów).

Forma i wysokość pomocy: od 2,5 do 250 tys. zł. Do 50 proc. kosztów kwalifikujących się do wsparcia, a w przypadku mikroprzedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą opartą na nowych technologiach – nawet do 100 proc. ( z wyjątkiem mikrofirm transportowych).

Nazwa instytucji udzielającej pomocy: Regionalne Instytucje Finansujące właściwe dla lokalizacji projektu (lista na stronach PARP: www.parp.gov.pl).

Ważne
Rzeczą bardzo ważną jest stałe śledzenie działań instytucji, które zajmują się przydzielaniem dotacji. Często dane programy funkcjonują w niedługim okresie, a o uzyskaniu wsparcia decyduje kolejność składania wniosków. Dlatego podajemy jedynie przykładowe dotacje, o które można się jeszcze starać i adresy instytucji, które umieszczają na bieżąco informacje
o uruchamianiu kolejnych form pomocy.

Na stronie internetowej PARP jest zamieszczona tabela zawierająca interpretację, jaka działalność gospodarcza w zakresie produkcji, przetwórstwa i obrotu towarami rolnymi może być wsparta w ramach SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw 2004– 2006.

Agnieszka Woszczek jest doradcą w Dziale Rozwoju Obszarów Wiejskich Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie

Źródło: "Farmer" 09/2006