Praca w gospodarstwie rolnym charakteryzuje się wysoką złożonością czynności oraz zmiennością warunków i okoliczności w jakich jest wykonywana. Czynności podczas prac w lesie rolników są przyczyną powstawania częstych szkód, a kwalifikacja wypadku podczas pracy w lesie do otrzymania odszkodowania z tytułu OC, stanowi istotny problem, który należałoby jasno uregulować, w związku z bezpośrednim związkiem funkcjonalnym czynności rolnika a posiadanym gospodarstwem.
Ubezpieczenie OC rolnika jest jednym z trzech obowiązkowych ubezpieczeń rolnych. Jego celem jest zapewnienie odszkodowania osobom, które poniosły szkodę powstałą w związku z posiadaniem przez rolnika gospodarstwa. Kwestie związane z ubezpieczeniem OC rolnika uregulowane są w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.
W celu dokonania oceny stanu prawnego zdarzenia musimy rozstrzygnąć, czy las będący własnością rolnika, w którym doszło do zdarzenia można zakwalifikować do gospodarstwa rolnego. Art. 2 ust. 4 pkt. 4 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych za gospodarstwo rolne uważa się obszar użytków rolnych, gruntów pod stawami oraz sklasyfikowanych jako użytki rolne gruntów pod zabudowaniami, przekraczający łącznie powierzchnię 1,0 ha, jeżeli podlega on w całości lub części opodatkowaniu podatkiem rolnym, a także obszar takich użytków i gruntów, niezależnie od jego powierzchni, jeżeli jest prowadzona na nim produkcja rolna, stanowiąca dział specjalny w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z cytowanego przepisu wynika, że wynikła ze zdarzenia szkoda musi pozostać w związku z posiadaniem gospodarstwa rolnego, rozumianego zgodnie z art. 2 ust. 4 ww. ustawy i jest to warunek przyznania odszkodowania z ubezpieczenia OC rolnika. Powszechnie obowiązująca definicja użytków rolnych, która stanowi, że za wszystkie tereny w obrębie gospodarstwa rolnego wykorzystywane do produkcji roślinnej, ogrodniczej lub zwierzęcej. Do użytków rolnych nie wlicza się terenów leśnych, szkółek leśnych ani wód śródlądowych.
Zatem las, na którym doszło do wypadku nie stanowi obszaru gospodarstwa rolnego i nie jest objęty ochroną ubezpieczeniową z obowiązkowego ubezpieczenia OC rolników.
Dany przypadek prawny potwierdza również linia orzecznicza m.in. w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 7 marca 2013 r. I ACa 880/12, w którym stanowi, że dla oceny, czy dana rzecz może być zakwalifikowana jako część składowa gospodarstwa rolnego należy odwołać się do definicji zawartej w art. 55[3] KC, gdyż wprawdzie ustawa z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych zawiera w art. 2 ust. 1 pkt 4 własną definicję, jednak nie można ją uznać za definicję kompletną, gdyż w jej zakresie nie mieszczą się inne poza nieruchomością, składniki majątkowe, z którymi może ona tworzyć całość gospodarczą.
Dlatego też należało by się zastanowić, czy kwestię wypadków przy pracy w lesie, związku z dużym stopniem niebezpieczeństwa, należałoby w przyszłości włączyć przez legislatora do ubezpieczenia z tytułu OC rolników.
Komentarze