W Polsce ubywa gospodarstw. Jak podczas konferencji „Forum  wiedzy i innowacji”, zorganizowanej przez Centrum Doradztwa Rolniczego, mówił prof. Stanisław Krasowicz, roczny spadek liczby gospodarstw od 2002 roku przebiega w tempie 2,6 proc. O ile w 2002 roku było 1956,1 tys. gospodarstw, to w 2013 naliczono ich już tylko 1394,6 tys.

Najszybciej zmniejsza się liczba gospodarstw mających 1-2 ha – spadła prawie o połowę. Spadek dotyczy też gospodarstw z każdej z grup obszarowych do 30 ha. Niewiele, ale jednak, wzrosła liczba gospodarstw mających powyżej 30 ha. (szczegóły  w zał. 1).

W 2013 roku udział użytków rolnych w gospodarstwach powyżej 20 ha wynosił 51,7 proc. – linia podziału kraju pod tym względem przebiega od północnego wschodu do południowego zachodu, podobnie zresztą jak linia podziału, wskazująca udział gospodarstw powyżej 50 ha UR (w 2012 r.. było ich 2 proc. w kraju) i poniżej 5 ha. (szczegóły  w zał. 2)

Średnia powierzchnia UR w gospodarstwie indywidualnym to obecnie ok. 10,1 ha.

Ale wielkość gospodarstwa to nie jedyny czynnik, określający uwarunkowania polskiego rolnictwa.

Trzeba wskazać też m.in. bardzo istotne uwarunkowania przyrodnicze: gleby – wysoki i zróżnicowany regionalnie udział gleb lekkich i bardzo lekkich; agroklimat – różnica Suwałki – Opole wynosi ponad 15 pkt (w skali 100 pkt); zagrożenia silne erozją wodną i wietrzną około 19% pow. UR; ONW to 53% UR; postępuje zmniejszanie się zawartości próchnicy – ok. 55% gleby o niskiej i średniej zawartości próchnicy; 32,5% powierzchni objęte jest ochroną przyrody.

Dlatego profesor Krasowicz podkreśla potrzebę uwzględniania roli regionalnego zróżnicowania polskiego rolnictwa jako wyznacznika kierunków transferu wiedzy i innowacji.

Działania sprzyjające racjonalnemu wykorzystaniu zasobów naturalnych w produkcji rolniczej w regionach powinny polegać na dostosowaniu gałęzi i kierunków produkcji rolniczej do warunków przyrodniczych i organizacyjno-ekonomicznych – to rejonizacja produkcji. Potrzebne jest też uwzględnianie specyfiki i siły ekonomicznej różnych grup gospodarstw przy wyborze systemów gospodarowania i poziomu intensywności technologii. Ważne są propozycje alternatywnych kierunków działalności na obszarach problemowych rolnictwa, wdrażanie technik i technologii produkcji efektywnych ekonomicznie i przyjaznych dla środowiska; chroniących gleby, wody i powietrze.

Przyrodnicze i organizacyjno-ekonomiczne uwarunkowania produkcji rolniczej w Polsce są zróżnicowane regionalnie. Wzrosła siła oddziaływania, zróżnicowanych regionalnie, uwarunkowań organizacyjno-ekonomicznych, decydujących o stopniu wykorzystania potencjału produkcyjnego polskiego rolnictwa. W okresie ostatnich lat (po integracji z UE) pogłębia się regionalne zróżnicowanie rolnictwa w Polsce.

- Regionalne zróżnicowanie uwarunkowań produkcji rolniczej w Polsce determinuje priorytety, formy i kierunki działalności doradczej – podsumowuje profesor. - Jest też jednym z istotnych wyznaczników kierunków badań naukowych w sferze rolnictwa i agrobiznesu.