Podczas niedawnej sejmowej Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi mówiono, że Europejski Trybunał Obrachunkowy nie stwierdził znaczących nadużyć, kontrolując wydatkowanie środków na rzecz młodych rolników w Polsce.

Więcej: Wojciechowski: Pomoc powinna być adresowana przede wszystkim do małych i średnich gospodarstw rodzinnych

Jednocześnie wiadomo, że w ARiMR wszczęto postępowania administracyjne dotyczące ustalenia kwot nienależnie pobranych płatności wobec 3 588 młodych beneficjentów PROW 2007-2013.

Więcej: Młody rolnik: Ponad 90 proc. beneficjentów wywiązuje się z podjętych zobowiązań

ARiMR w lipcu powołała zespół, który miał przeanalizować sytuację. Jaki jest wynik prac?

Powołany w Agencji zespół specjalistów dogłębnie przeanalizował sytuację beneficjentów działania 112 PROW 2007-2013 „Ułatwianie startu młodym rolnikom” oraz możliwości wprowadzenia zmian mających na celu zmniejszenie liczby spraw związanych z dochodzeniem kwot nienależnie pobranych – zapewnia agencja. - Kwestie dotyczące działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” regulują przepisy ustawy z dnia 7 marca 2007 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. z 2013 r., poz. 173) zwana dalej „ustawą o PROW” oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 października 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania pomocy w ramach działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 (Dz. U. 2014, poz. 201, z późn. zm.) zwanego dalej „rozporządzeniem wykonawczym”.

Powołany w ARiMR zespół specjalistów dokonał analizy ww. przepisów prawa w kontekście obowiązujących przepisów UE w odniesieniu do beneficjentów działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007-2013. W świetle poczynionych ustaleń przez ww. zespół, należy wskazać, że prawodawca dokonał już wielokrotnie zmian w zakresie obniżenia sankcji dotyczących braku terminowego wywiązywania się beneficjentów pomocy z zobowiązań wieloletnich. Rozporządzenie wykonawcze było bowiem dwunastokrotnie nowelizowane. Każdorazowa zmiana przepisów była przedmiotem konsultacji z organizacjami społecznymi w tym również ze Związkami Zawodowymi.

Procedury Agencji opracowane zostały w oparciu o ww. przepisy prawa. To oznacza, że działania ARiMR nie mają charakteru uznaniowości. Kwestie dotyczące przyznania pomocy lub ustalenia kwot nienależnie pobranych płatności rozstrzygane są w drodze indywidualnych decyzji administracyjnych. Jednocześnie należy podkreślić, że każde postępowanie związane ze zwrotem środków prowadzone jest ze szczególną starannością i obejmuje dogłębną analizę stanu prawnego oraz faktycznego sprawy. Wydanie decyzji w tym zakresie poprzedzone jest również analizą bieżącego orzecznictwa sądów administracyjnych w zakresie działania „Ułatwianie startu młodym rolnikom” PROW 2007-2013.

Ponadto ARiMR poinformowała, że 882 Beneficjentów działania 112 PROW 2007-2013 „Ułatwianie startu młodym rolnikom” zwróciło całą uzyskaną pomoc: Przede wszystkim z powodu nie zrealizowania kluczowych zobowiązań potwierdzających spełnienie kryteriów przyznania pomocy lub z uwagi na dobrowolną rezygnację z uczestnictwa w programie (przy czym liczba dobrowolnych zwrotów wyniosła 263). Liczba ta stanowi 2,1% wszystkich Beneficjentów, którym przyznano premie. W ramach PROW 2007-2013 wypłacono 38 857 młodym rolnikom pomoc łącznie w kwocie 3,165 mld zł.

Czy te same problemy dotyczą "nowego" PROW?

Wszyscy beneficjenci programów rozwoju obszarów wiejskich, w tym PROW 2014-2020, otrzymując pomoc finansową w ramach różnych instrumentów wsparcia podejmują zobowiązania określone przepisami prawa unijnego jak i krajowego. W przepisach rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 lipca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Premie dla młodych rolników” w ramach poddziałania „Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2015 r., poz. 982 z późn. zm.) określono nie tylko warunki, na jakich można uzyskać premię dla młodego rolnika, ale również zobowiązania beneficjenta wynikające z przyznanej pomocy. Do tej pory nie zidentyfikowano problemów z ich realizacją. Dotychczas 3 osoby, spośród tych, które otrzymały I ratę premii dla młodych rolników w ramach PROW 2014 - 2020, dobrowolnie zrezygnowały z tej pomocy i zwróciły wypłacone przez ARiMR pieniądze, łącznie 240 000 zł” – poinformowała agencja.