Wybudowanie takiego masztu spowoduje też na pewno spadek wartości mojej nieruchomości. Nikt nie będzie chciał bowiem kupić działki położonej tuż pod anteną. Firma, która buduje stację, nigdy się ze mną nie kontaktowała. Uważam, że nie zwracając się do mnie o wyrażenie zgody na tę inwestycję, złamano przepisy prawa. W jaki sposób mogę bronić się przed tak uciążliwym sąsiadem? – Krystyna M. z Wielkopolski.

Budowa stacji bazowej telefonii komórkowej (wieży, na której zainstalowane będą anteny) zaliczana jest do specyficznego rodzaju inwestycji, tj. inwestycji celu publicznego. Oznacza to, że jest to jeden z istotnych celów państwa, jakim jest łączność publiczna. Inne inwestycje celu publicznego to na przykład: budowa dróg publicznych, wodociągów, kanalizacji, szkół, przedszkoli itd. Realizacja tego typu inwestycji leży w interesie określonej społeczności (np. mieszkańców danej gminy – jak w przypadku kanalizacji, czy województwa lub całego kraju – jak to ma miejsce w przypadku dróg publicznych),  dlatego ich budowa korzysta z pewnych specyficznych „ułatwień” w postępowaniu administracyjnym, poprzedzającym przystąpienie do prac budowlanych (np. w postępowaniu lokalizacyjnym).

Zgoda niepotrzebna
W takim wypadku inwestor nie musi występować do nikogo o zgodę na wydanie decyzji lokalizacyjnej, w tym także do sąsiadów terenu, na którym np. powstanie stacja bazowa. Jednak zanim firma telekomunikacyjna przystąpi do prac budowlanych, musi uzyskać kilka decyzji administracyjnych.

Po pierwsze, jeżeli dla terenu, na którym ma być posadowiony maszt, gmina nie uchwaliła miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, konieczne będzie uzyskanie decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego. Decyzja ta określi przede wszystkim, czy stacja bazowa może powstać na wskazanym przez inwestora terenie oraz sprecyzuje warunki, jakie muszą zostać spełnione przez stację bazową. Wójt (burmistrz, prezydent) nie ma obowiązku zawiadamiania na piśmie wszystkich właścicieli sąsiednich nieruchomości o rozpoczęciu postępowania dotyczącego lokalizacji inwestycji celu publicznego ani o wydaniu decyzji w tej sprawie. Obowiązek taki występuje tylko wobec inwestora i właściciela terenu, na którym stacja będzie wybudowana. Wszyscy pozostali zainteresowani zawiadamiani są w drodze obwieszczenia, a także w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości. Częstą formą podawania do publicznej wiadomości są ogłoszenia zamieszczane w lokalnej prasie, na tablicy ogłoszeń w urzędzie gminy, w pobliżu miejsca inwestycji lub ogłoszenia na stronach internetowych urzędu. Oznacza to, że chcąc uzyskać informacje o opisanych powyżej postępowaniach lokalizacyjnych i wydanych decyzjach, sąsiedzi powinni przede wszystkim interesować się regularnie obwieszczeniami dokonywanymi przez wójta. To w nich bowiem znajdą wszystkie informacje o toczących się postępowaniach dotyczących ich miejscowości.

Skarga na wójta
Skutkiem podania do publicznej wiadomości – poprzez obwieszczenie dokonane w sposób opisany powyżej – informacji o wydaniu decyzji lokalizacyjnej jest „uruchomienie” – dla osób, które nie zgadzają się z rozstrzygnięciem wójta – terminu do zaskarżenia wydanej decyzji. Z przepisów kodeksu postępowania administracyjnego wynika bowiem, że w przypadku obwieszczenia, zawiadomienie lub doręczenie uważa się za dokonane po upływie 14 dni od dnia publicznego ogłoszenia.

Oznacza to, że zainteresowani sąsiedzi takiej stacji antenowej mają 14 dni na zapoznanie się z treścią ogłoszeń, a następnie w ciągu kolejnych 14 dni mogą składać odwołania od wydanej decyzji. W odwołaniu muszą wyraźnie wskazać, co zarzucają decyzji wójta, jakie są ich żądania, a także poprzeć swoje odwołanie stosownymi dowodami. Nie wystarczy ogólnikowe stwierdzenie, że nie zgadzają się na budowę stacji bazowej. Odwołanie składa się do samorządowego kolegium odwoławczego, ale za pośrednictwem wójta lub burmistrza, który decyzję wydał.

Wpływ na środowisko
Wydanie decyzji lokalizacyjnej nie pozwala jeszcze inwestorowi na rozpoczęcie budowy masztu antenowego. Do tego potrzebna jest jeszcze decyzja o pozwoleniu na budowę, którą wydaje starosta. Aby z kolei starosta mógł wydać taką decyzję, konieczne jest wcześniejsze zbadanie wpływu planowanej stacji bazowej telefonii komórkowej na środowisko, w tym także na zdrowie i warunki życia mieszkańców okolicznych budynków. Ocenę planowanej inwestycji pod względem spełnienia wszystkich wymogów związanych z ochroną środowiska przeprowadza wójt (burmistrz lub prezydent miasta), wydając stosowną decyzję. W tym celu przeprowadza on odrębne postępowanie administracyjne, w którym biegły sporządza raport o wpływie inwestycji na środowisko. Jeżeli liczba stron w tym postępowaniu, tj. np. liczba mieszkańców sąsiadujących z terenem, na którym ma zostać wybudowana stacja, a tym samym liczba osób zainteresowanych rozstrzygnięciem jest większa niż 20, to organ nie będzie zawiadamiał każdego indywidualnie, lecz dokona tego w drodze obwieszczenia. Od takiej decyzji także można wnieść odwołanie albo w terminie 14 dni od daty jej doręczenia (o ile doręczono ją zainteresowanym pisemnie), albo po dokonaniu obwieszczenia.

Dopiero zatem po przeprowadzeniu postępowania w sprawie oceny oddziaływania inwestycji na środowisko (zależnie od jej wyników) firma telekomunikacyjna będzie mogła wystąpić o wydanie pozwolenia na budowę i na jego podstawie przystąpić do prac budowlanych.

Autorka jest pracownikiem zatrudnionym w administracji samorządowej

Źródło: "Farmer" 18/2006