Tradycyjna papa asfaltowa na osnowie tekturowej to już przeszłość. Jej stosowanie jest niedozwolone, zwłaszcza w izolacjach wodoszczelnych narażonych na działanie wody pod ciśnieniem, gdy lustro wody gruntowej jest znacznie powyżej poziomu posadzki piwnicy. Nowoczesne papy oksydowane (o których pisaliśmy w poprzednim numerze) są znakomitym materiałem głównie do izolacji przeciwwilgociowych. Ich stosowanie jako izolacji wodoszczelnych jest dopuszczalne w wypadku krótkotrwałego oddziaływania wody na ścianę. Jednak w sytuacji realnego, długotrwałego zagrożenia wodą, papy te zostały wyparte przez nowe materiały izolacyjne. Są to również papy, ale oparte na związkach asfaltu nowej generacji.

Mocna osnowa
Nośnikiem nowoczesnej papy jest impregnowana osnowa syntetyczna w pełni odporna na korozję biologiczną, niepodatna na wilgoć, a więc niegnijąca w gruncie. Jest ona pokryta specjalnym asfaltem, którego właściwości zostały znacznie ulepszone sztucznym kauczukiem, tzw. elastomerem typu SBS. W języku fachowym używa się określenia: papa z asfaltem modyfikowanym SBS. Papy takie wytwarzane są na dwóch podstawowych rodzajach osnów: na tkaninie szklanej lub na impregnowanej osnowie poliestrowej.
  • Jeśli osnową jest tkanina szklana, papa będzie charakteryzowała się specjalnymi cechami mechanicznymi, pozwalającymi na powrót do pierwotnych wymiarów nawet po wielokrotnym odkształceniu. Papa na takiej osnowie wyróżnia się więc wyjątkową stabilnością wymiarową. Przykładem może być papa IZOLMAT PLAN PYE G200 S4, o zawartości tkaniny szklanej 200g/m2 (symbol G200) i grubości 4 mm (symbol S4).
  • Papy na impregnowanej osnowie poliestrowej, wzmocnionej włóknem szklanym, charakteryzują się z kolei bardzo dużą elastycznością. Norma produkcji wymaga, aby wydłużenie względne do momentu zerwania, zarówno wzdłuż, jak i w poprzek wstęgi papy, wynosiło minimum 40 proc. W praktyce rozciągliwość tego rodzaju pap jest znacznie większa, rzędu 80 proc. Przykładowa papa tego rodzaju (IZOLMAT PLAN PYE PV250 S5) zawiera 250 g włókniny poliestrowej w jednym metrze kwadratowym i ma grubość 5 mm.

Polepszenie właściwości asfaltu związkami polimerów spowodowało, że papy tego typu starzeją się znacznie wolniej. Dlatego ten rodzaj izolacji polecany jest wszędzie tam, gdzie wymagana jest kilkudziesięcioletnia trwałość powłoki. Ponadto przez cały okres użytkowania papy nie wymagają konserwacji. Niektórzy producenci zakładają 50-letnią żywotność pap, a miarą ich wysokiej jakości jest aż 15-letni okres gwarancji.

Papy na asfalcie modyfikowanym SBS opracowano do stosowania głównie jako pokrycia dachowe, gdzie wymagana jest odporność na skrajne warunki atmosferyczne. Spełniają one te warunki, którym nie mogły sprostać papy na tradycyjnym lepiku asfaltowym. Są elastyczne w temperaturze minus 25ºC, a przy 100ºC zachowują wszystkie parametry wytrzymałościowe. Tak wysoka temperatura nigdy nie występuje na rozgrzanej połaci dachowej, a tym bardziej w gruncie, gdzie temperatury są raczej umiarkowane. Przy ścianach piwnicy temperatura latem nigdy nie przekracza kilkunastu stopni Celsjusza, zimą zaś warstwa gruntu łagodzi silne mrozy.
Woda bez szans
Papy na asfalcie modyfikowanym SBS polecane są do wykonywania izolacji wodoszczelnych podziemnych części w różnych obiektach, zarówno po stronie zewnętrznej, jak i wewnętrznej (jeśli okoliczności to uzasadniają), w tym również w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi. Zgodnie ze sztuką budowlaną, izolacja powinna być wykonana od tej strony, od której woda oddziałuje na ścianę lub posadzkę. Jeśli budynek ma być zabezpieczony przed wodą gruntową, której poziom lustra waha się w cyklu rocznym, wystarczy izolacja jednowarstwowa. Osnową powinna być w tym wypadku włóknina poliestrowa, dająca dużą elastyczność, która z powodzeniem pozwoli przenieść nieprzewidziane naprężenia, wynikające z ruchów budynku.

Jeśli na budynek stale napiera woda gruntowa i jej poziom znacznie wychodzi ponad posadzkę, polecane są dwie warstwy papy modyfikowanej SBS, zarówno na ściany piwnicy, jak i pod betonową płytą podłogi. Tak skomponowana izolacja jest dość droga, ale zapewnia stuprocentową szczelność. Warto pamiętać, że dobre zaizolowanie fundamentu jest szczególnie ważne na etapie wznoszenia budynku. Nie należy na nim wówczas oszczędzać, bo pod betonową podłogę i ściany nie ma później dostępu i jakiekolwiek poprawki są praktycznie niemożliwe. Jeśli są wykonywane, wiążą się ze znacznym nakładem pracy i kosztami.

Obróbki kątów, naroży i wszelkich załamań na ścianach fundamentowych zaleca się wykonywać w układzie dwuwarstwowym, aby przynajmniej jedna warstwa była na osnowie z włókniny poliestrowej. W pokryciu wielowarstwowym papa na welonie szklanym (niezwykle stabilnym wymiarowo) może być użyta tylko jako jedna z warstw.

Papa ma przewagę nad innymi materiałami izolacyjnymi, zwłaszcza gdy izolowana powierzchnia jest dużą gładką płaszczyzną z małą liczbą załamań i przebić instalacyjnych. Użycie papy pozwala na szybki montaż izolacji wodoszczelnej i ułatwia jej wykonanie zwłaszcza w szczególnie trudnych warunkach gruntowo-wodnych. Poza tym papa jest produktem fabrycznym, co zapewnia stałą grubość powłoki izolacyjnej, a jej szczelność objęta jest gwarancją. W zależności od potrzeb wystarczy więc tylko wybrać odpowiedni wyrób spośród wielu produkowanych rodzajów pap typu SBS i fachowo zamontować na ścianie.

Kilka zasad
Obecnie większość firm produkujących materiały izolacyjne oferuje tzw. rozwiązania systemowe. Oznacza to, że kilka materiałów niezbędnych do wykonania danego uszczelnienia tworzy spójny system, na przykład preparat gruntujący i właściwa izolacja. Materiały tej samej firmy na pewno połączą się ze sobą i nie będą na siebie ujemnie oddziaływać.

Materiały izolacyjne mają kartę techniczną, zawierającą informacje o warunkach stosowania tych produktów. Są tam zalecenia odnośnie warunków pogodowych, zakresu temperatury powietrza czy wilgotności podłoża, na którym kładzie się izolację. Trzeba się z nimi zapoznać.

Poważnym błędem jest oszczędzanie materiału przez nadmierne rozcieńczanie. Emulsja czy masa bitumiczna muszą mieć odpowiednią konsystencję i gęstość, zgodne z instrukcją. W przeciwnym wypadku izolacja będzie znacznie słabsza. Poza tym każdy materiał budowlany, również izolacje, powinien mieć aprobatę techniczną czy certyfikat dopuszczający do obrotu. Taki materiał jest droższy od materiału nieznanego pochodzenia, ale ma odpowiednią jakość i gwarancję.

Źródło: "Farmer" 19/2006