Odstępstwo rolne ma celu zabezpieczenie interesów rolników. Dotychczas bez opłat mogli z nasion korzystać rolnicy posiadający gospodarstwa do 10 ha. Nowe przepisy zwalniają z opłat posiadaczy 25-hektarowych gospodarstw.
Ponadto nowelizacja poszerzyła katalog gatunków roślin uprawnych (z 8 do 17), przy których rolnicy mogliby stosować odstępstwo rolne. Dotyczy ono obecnie uprawy pszenicy zwyczajnej, żyta, jęczmienia, pszenżyta, owsa, kukurydzy, rzepaku, łubinu żółtego i wąskolistnego, lucerny, grochu, bobiku, wyki, pszenicy twardej, rzepiku, lnu zwyczajnego.
W przypadku ziemniaków z opłat na rzecz hodowców sadzeniaków odmian chronionych będą zwolnieni rolnicy posiadający do 10 hektarów ziemi.
Oznacza to, że po dokonanym ustawą rozszerzeniu kategorii rolników uprawnionych do korzystania z instytucji odstępstwa rolnego, opłaty nie będzie musiało wnosić 95 proc. gospodarstw rolnych, obejmujących 60 proc. gruntów rolnych w kraju.