Jak już o tym informowaliśmy, Komisja Europejska przymierzała się do podjęcia decyzji o zawieszeniu konieczności stosowania płodozmianu i zachowania obszarów nieprodukcyjnych w unijnym rolnictwie. Ma to pomóc w utrzymaniu bezpieczeństwa żywnościowego w Europie, m.in. w związku z wojną na Ukrainie.

Dziś już wiemy, że Komisja decyzję tę podjęła i oficjalnie proponuje tymczasowe krótkoterminowe odstępstwo od przepisów dotyczących płodozmianu i utrzymania na gruntach ornych elementów niezwiązanych z produkcją. Chodzi konkretnie o GAEC 7 i 8. Skutki takiego środka będą zależały od wyboru dokonanego przez państwa członkowskie i rolników, ale zmaksymalizują zdolność produkcyjną UE w zakresie zbóż przeznaczonych na produkty spożywcze.

- Szacuje się, że w porównaniu ze stanem obecnym przywróci się produkcję na 1,5 mln hektarów. Każda tona zbóż wyprodukowanych w UE przyczyni się do zwiększenia bezpieczeństwa żywnościowego na całym świecie - informuje biuro prasowe KE w komunikacie.

Wniosek Komisji zostanie przesłany państwom członkowskim UE przed jego formalnym przyjęciem.

Jak napisano w uzasadnieniu decyzji, światowy system żywnościowy stoi w obliczu poważnych zagrożeń i niepewności wynikających w szczególności z wojny na Ukrainie, gdzie w niedalekiej przyszłości mogą pojawić się również problemy związane z bezpieczeństwem żywnościowym.

- Biorąc pod uwagę znaczenie norm dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska dla celów zachowania potencjału glebowego i poprawy różnorodności biologicznej w gospodarstwach rolnych w ramach długoterminowego zrównoważonego rozwoju sektora oraz utrzymania potencjału produkcji żywności, odstępstwo jest tymczasowe, ograniczone do roku składania wniosków 2023 i ograniczone do tego, co jest absolutnie niezbędne do rozwiązania problemów związanych ze światowym bezpieczeństwem żywnościowym wynikających z rosyjskiej agresji wojskowej na Ukrainę, a zatem wyklucza sadzenie upraw, które są zwykle wykorzystywane do karmienia zwierząt (kukurydza i soja) - podkreśla KE.

Jak zaznaczono w komunikacie, wniosek Komisji jest wynikiem starannego wyważenia między globalną dostępnością i przystępnością cenową żywności z jednej strony, a ochroną różnorodności biologicznej i jakości gleby z drugiej strony.

- Komisja pozostaje w pełni zaangażowana w realizację Zielonego Ładu. We wniosku przewidziano, że państwa członkowskie korzystające z odstępstw będą promować ekoprogramy i środki rolnośrodowiskowe zaprogramowane w ich planach strategicznych WPR. Długoterminowa stabilność naszego systemu żywnościowego ma zasadnicze znaczenie dla bezpieczeństwa żywnościowego - podkreśla KE.

W jej ocenie, mimo że jesteśmy w nadzwyczajnej sytuacji pod względem bezpieczeństwa żywnościowego, musimy kontynuować transformację w kierunku odpornego i zrównoważonego sektora rolnego zgodnie ze strategią „od pola do stołu” i strategią na rzecz bioróżnorodności oraz prawem o odbudowie zasobów przyrodniczych.

Normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska to zbiór norm UE korzystnych dla klimatu i środowiska, których muszą przestrzegać wszyscy rolnicy otrzymujący płatności w ramach WPR. Jest to tak zwana zasada warunkowości.