Główny lekarz weterynarii Janusz Związek poinformował posłów z sejmowej Komisji Rolnictwa o tym, jak wirus ASF zbliżał się do granic Polski.

- Jeżeli chodzi o liczbę ognisk choroby w Rosji, to na styczeń było to 598 ognisk - powiedział. - Afrykański pomór świń, jak wiadomo, wyszedł z Gruzji. Dostał się do Rosji, potem dotarł aż pod Murmańsk, a następnie przeszedł na Białoruś. Natomiast niebezpieczne jest to, co mamy jako OIE (zresztą Polska jest członkiem-założycielem Światowej Organizacji Zdrowia ds. Zwierząt), to jest to, że na Białorusi mamy tylko dwa przypadki ASF, zgłoszone do OIE. W dodatku to są przypadki występujące u świń, a innych przypadków nie ma.

Może to świadczyć o tym, że – w odróżnieniu od Polski – na wschodzie od naszego kraju nikt nie przejmuje się zachorowaniami u dzików.

- Białorusini twierdzą, że redukują dziki, ale nie mają ani jednego przypadku ASF u dzików – mówił Związek. - Natomiast praktycznie Rosja ujawnia, że na granicy Białorusi z Rosją są dziki chore i padnięte. Podobnie jak ten jeden dzik w przypadku Litwy, też był niecałe 4 km od granicy z Białorusią północną. Nasze dziki znaleziono blisko granicy – pierwszego w odległości niecałych 900 metrów, a drugiego około 3 km od granicy. A więc to daje dużo do myślenia.

Czy stwierdzenie ASF u dzika daje podstawy do stwierdzenia wystąpienia choroby?

Rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi z dnia 23 czerwca 2004 r.  w sprawie zwalczania afrykańskiego pomoru świń przewiduje, że przepisów dotyczących gospodarstw hodujących świnie, wprowadzających w nich obostrzenia związane z podejrzeniem choroby, oraz przepisów zawierających obostrzenia w obszarze zapowietrzonym i zagrożonym nie stosuje się do przypadków podejrzenia lub stwierdzenia choroby:

1)w rzeźni lub w środkach transportu;

2)u dzików.

W paragrafie 18 tego rozporządzenia przewidziano następujące postępowanie w przypadku wystąpienia ASF u dzików:

„Powiatowy lekarz weterynarii niezwłocznie po otrzymaniu zawiadomienia o podejrzeniu choroby u dzików:

1)powiadamia o tym fakcie posiadaczy świń i myśliwych;

2)podejmuje czynności mające na celu stwierdzenie albo wykluczenie choroby, w szczególności przeprowadza badanie laboratoryjne próbek pobranych ze wszystkich odstrzelonych lub padłych dzików.

2.Powiatowy lekarz weterynarii niezwłocznie po stwierdzeniu choroby u dzików na obszarze, na którym nie stosuje się środków zwalczania choroby u dzików, podejmuje następujące środki:

1)powołuje grupę ekspertów, w skład której wchodzą lekarze weterynarii, myśliwi, biolodzy i epidemiolodzy, której zadaniem jest współpraca w zakresie:

a)analizy sytuacji epizootycznej i określenia obszaru zapowietrzonego,

b)ustanowienia środków stosowanych na obszarze zapowietrzonym, w tym zakazu polowań i karmienia dzików,

c)sporządzenia planu zwalczania choroby,

d)przeprowadzania kontroli w celu oceny skuteczności podjętych środków;

2)przeprowadza badania:

a)wszystkich świń chorych oraz padłych,

b)wszystkich dzików odstrzelonych lub padłych

–zgodnie z instrukcją diagnostyczną, w celu stwierdzenia albo wykluczenia choroby;

3)wysyła próbki, pobrane zgodnie z instrukcją diagnostyczną, do badań laboratoryjnych, w celu określenia serotypu wirusa choroby;

4)nakazuje:

a)posiadaczom świń sporządzenie oraz uaktualnianie spisu wszystkich świń, z podziałem na kategorie wiekowe; w gospodarstwach, w których świnie są utrzymywane na otwartym terenie, pierwszy spis przeprowadza się na podstawie danych szacunkowych,

b)używanie określonych przez niego środków dezynfekujących, przy wejściach i wyjściach z gospodarstwa oraz z pomieszczeń, w których są przetrzymywane świnie,

c)stosowanie przez osoby mające kontakt z dzikami środków higieny niezbędnych do ograniczenia ryzyka szerzenia się choroby, w tym odkażanie rąk i obuwia,

d)zniszczenie, w sposób określony w § 4 pkt 2 lit. b, zwłok dzików oraz mięsa i ubocznych produktów pochodzących od dzików, u których wyniki badań, o których mowa w pkt 3, były pozytywne;

5)zakazuje:

a)wyprowadzania świń z pomieszczeń, w których są przetrzymywane, lub nakazuje przetrzymywanie ich w miejscu wykluczającym kontakt z dzikami żyjącymi na wolności,

b)wnoszenia i wwożenia na teren gospodarstwa zwłok dzików, mięsa i ubocznych produktów pochodzących od dzików oraz materiałów lub przedmiotów, które mogły zostać skażone wirusem choroby,

c)wykorzystywania materiału biologicznego świń do handlu;

6)wyraża zgodę na przywożenie do gospodarstwa i wywożenie z gospodarstwa świń.”