Zmiany dotyczą m.in. zawartości „Planu poprawy dobrostanu zwierząt”, wniosków transferowych i poziomu zmniejszeń płatności dobrostanowych.

Ponieważ brak było na poziomie przepisów krajowych regulacji określającej końcowy termin składania wniosków o przyznanie płatności dobrostanowej, zaproponowano, aby wnioski te składane były do 2022 r. włącznie - w związku z rozpoczęciem od 2023 r. nowej perspektywy programowofinansowej.

Nie będzie możliwe złożenie po dniu 14 marca 2023 r. wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej w ramach działania Dobrostan zwierząt PROW 2014–2020.

Od 2023 r. wsparcie dotyczące dobrostanu zwierząt wdrażane będzie na podstawie Planu Strategicznego WPR 2023–2027 w ramach interwencji Dobrostan zwierząt.

„Plan poprawy dobrostanu” zostaje

Liczbę beneficjentów działania oszacowano na 48 000 i w ich interesie doprecyzowano, kiedy potrzebne są zmiany w „Planie poprawy dobrostanu zwierząt”.

Nie będzie trzeba zmieniać planu, pomimo że wymagany jego zakres został uzupełniony o doprecyzowania w przypadku, gdy w jednej oborze utrzymywane są zwierzęta kilku rolników (w przypadku wariantu dotyczącego krów mlecznych utrzymywanych grupowo) co do maksymalnej liczby krów mlecznych oraz w zakresie informacji, czy w budynku są wydzielone sekcje dla krów mlecznych innych rolników. Ponadto zaproponowano, aby w „Planie” wskazywane były numery identyfikacyjne skopków, jeśli taka grupa zwierząt utrzymywana jest w gospodarstwie (w przypadku wariantu dotyczącego owiec). Nie trzeba będzie też zmieniać planu w przypadku zmiany sposobu utrzymania owiec w kolejnym roku z pojedynczego na grupowy lub z grupowego na pojedynczy.

Doprecyzowano też, w przypadku wariantu dotyczącego dobrostanu loch, że zmianą skutkującą koniecznością sporządzenia nowego planu nie jest również odstąpienie od utrzymywania loch w systemie jarzmowym nie dłużej niż przez 8 dni w okresie okołoporodowym.

 W tych sprawach wystarczy – jeśli rolnicy kolejny rok realizować będą ten sam wariant działania - wykazać je na poziomie „Oświadczenia o braku zmian w Planie poprawy dobrostanu zwierząt”, które składane jest w ramach kolejnego wniosku o przyznanie płatności dobrostanowej w ramach tego samego wariantu.

„Dobrostan” bez ograniczeń

Kolejną zmianą jest ta wskazująca, że warunki utrzymania w zakresie wielkości dostępnej powierzchni bytowej dla zwierząt innych niż te objęte wymogami wariantu są spełnione również, jeśli zwierzęta te utrzymywane są w pomieszczeniach innych niż budynki. Jak uzasadniono, „Celem pierwotnie wprowadzonego powiązania płatności dobrostanowej do danej grupy zwierząt z wymogiem zapewnienia pozostałym grupom tego gatunku wielkości dostępnej powierzchni bytowej na poziomie co najmniej powszechnie obowiązujących przepisów było zniwelowanie ryzyka, że zapewnienie odpowiedniej powierzchni bytowej zwierzętom objętym wymogami danego wariantu odbywałoby się kosztem zmniejszenia powierzchni dla innych zwierząt z danego gatunku poniżej powszechnie obowiązującego minimum. Aby cel tego powiązania był precyzyjnie odzwierciedlony, proponuje się wskazać, że jeżeli minimalna powierzchnia bytowa dla zwierząt innych niż objęte podwyższonymi wymogami dobrostanowymi jest zapewniona w pomieszczeniach, w których utrzymuje się zwierzęta, uznaje się wymóg za spełniony. Tym samym cel wprowadzenia ww. powiązania płatności dobrostanowych zostanie zrealizowany, a jednocześnie więcej rolników będzie miało możliwość skorzystania z tego rodzaju płatności”. Zmiana ta dotyczy też wniosków z 2021 roku – gdyż decyzje będą wydawane już po 14 marca 2022 r.

Ponadto doprecyzowano kwestie dotyczące zdarzenia prawnego, w wyniku którego zaistniało następstwo prawne – zmiany są korzystne dla beneficjentów.

Zmiany „kombinowane”?

W odniesieniu do krów w typie użytkowym kombinowanym jest zmiana polegająca na doprecyzowaniu terminów na wprowadzenie odpowiednich zmian w systemie rejestracji i identyfikacji zwierząt.

„Obecne regulacje w tym zakresie określają, że rolnik posiadający krowy w typie użytkowym kombinowanym przystępując do realizacji pakietu dotyczącego dobrostanu krów zobligowany jest do zmiany typu użytkowania takich zwierząt na typ mleczny lub mięsny lub doprecyzowania kierunku ich użytkowania – mleczny lub mięsny. Zmiany w tym zakresie mogą być dokonywane nie później niż przed upływem 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich w rozumieniu przepisów o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego, a w odniesieniu do zwierząt nabytych w trakcie okresu realizacji wymogów – w dniu zgłoszenia zdarzenia. Bazując na dotychczasowych doświadczeniach z wdrażania działania Dobrostan zwierząt PROW 2014–2020 w odniesieniu do Pakietu 2. Dobrostan krów w projektowanym rozporządzeniu proponuje się objęcie tym przepisem również bydła w typie użytkowym kombinowanym, które zostanie objęte wymogami wariantu (np. jałówka stała się krową) w trakcie jego realizacji. W związku z tym, dla zwierząt objętych wymogami wariantu w trakcie jego realizacji, w tym zwierząt nabytych w tym okresie proponuje się wskazanie jednego terminu na dokonanie zmian typu użytkowego lub kierunku użytkowania w odniesieniu do tych zwierząt. Proponuje się, aby zmiany takie były dokonywane przed upływem 7 dni od dnia objęcia tych zwierząt wymogami wariantu” – podano.

Kolejny problem wynikał z tego, że w trakcie okresu realizacji wymogów rolnicy często dokonywali zmiany typu użytkowania bydła z mlecznego na mięsny lub odwrotnie albo zmiany kierunku użytkowania bydła w typie użytkowym kombinowanym z mlecznego na mięsny lub z mięsnego na mleczny. „Pomijając że takie zmiany powodują, że w odniesieniu do danej krowy raz realizowane są wymogi wariantu dedykowanego krowom mlecznym, a raz krowom mięsnym to takie postępowanie może być próbą uniknięcia realizacji zobowiązania w odniesieniu do niektórych zwierząt. Z tego też względu proponuje się, aby w przypadku dokonania powyższych zmian w terminie późniejszym niż przed upływem 25 dni od dnia, w którym upływa termin składania wniosków o przyznanie płatności bezpośrednich, a w przypadku zwierząt objętych wymogami w terminie późniejszym niż 7 dni od dnia objęcia wymogami wariantu, płatność do krów, w odniesieniu do których dokonano takich zgłoszeń nie była przyznawana, przy jednoczesnym wskazaniu, że zwierzęta takie nadal objęte są wymogami pakietu” - podano.

Zmniejszenie płatności

Kolejne zmiany dotyczą wysokości zmniejszeń płatności dobrostanowych za niewypełnienie zobowiązań w zakresie zwiększonej powierzchni bytowej dla grup zwierząt objętych wymogami wariantu.

Proponuje się zróżnicować poziom zmniejszenia płatności dobrostanowej w ramach pierwszego z progów czasowych - obecnie obowiązujący próg odnoszący się do niezapewnienia zwierzętom odpowiedniej wielkości powierzchni bytowej przez okres krótszy niż 5% okresu realizacji wymogów proponuje się zróżnicować do dwóch poziomów tj.: do okresu krótszego niż 2,5% czasu realizacji wymogów i do okresu od 2,5% do 5% czasu realizacji wymogów. „Jednocześnie proponuje się wprowadzić trzydniowy okres tolerancji w ramach pierwszego z przedziałów. Oznacza to, że w przypadku jeżeli maksymalna liczba zwierząt została przekroczona o nie więcej niż 5% w czasie nie dłuższym niż 2,5% wymaganego okresu przestrzegania wymogów, ale krótszym niż 3 dni, nie stosuje się zmniejszenia płatności” - wytłumaczono.

Projekt, wraz z załącznikiem „Wysokość współczynników dotkliwości uchybienia oraz współczynników trwałości uchybienia stosowanych do dokonywania zmniejszeń płatności dobrostanowej” – pod tekstem.