W związku z opublikowaniem 18 kwietnia br. na portalu farmer.pl artykułu pt. „Dyskryminacyjne warunki przyznawania dotacji w ramach PROW. Jest interwencja”:
resort rolnictwa przesłał do redakcji kilka - związanych z tym tekstem, a tym samym z opisanym przez nas, interwencyjnym wystąpieniem Rzecznika Praw Obywatelskich - wyjaśnień.
Jak informuje Małgorzata Książyk, Dyrektor Departamentu Komunikacji i Promocji w MRiRW:
1. Do MRiRW wpłynęło pismo Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) poruszające kwestię kryterium zakwalifikowania do ubezpieczeń społecznych w ZUS lub w KRUS w kontekście udzielania pomocy z PROW 2014-2020. Aktualnie MRiRW opracowuje odpowiedź na wystąpienie RPO.
2. Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 (PROW 2014 – 2020) został przygotowany na podstawie przepisów Unii Europejskiej, w szczególności rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) i uchylającego rozporządzenie Rady (WE) nr 1698/2005 oraz aktów delegowanych i wykonawczych Komisji Europejskiej. Podstawą przygotowania Programu była przeprowadzona analiza SWOT. Głównie na tej podstawie opracowano strategię interwencji, proponując odpowiednie instrumenty wsparcia, które realizują cele wspólnej polityki rolnej. Istotne było ukierunkowanie pomocy, co nastąpiło poprzez określenie np. warunków przyznania pomocy i warunków wyboru operacji do finansowania.
3. W ramach PROW 2014 – 2020 jest realizowany instrument wsparcia „Premie na rozpoczęcie działalności pozarolniczej”, który ma zapewnić rozwój przedsiębiorczości i wesprzeć tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich. Ponadto, ma przyczynić się do reorientacji zawodowej rolników, którzy są zainteresowani odejściem z rolnictwa. Pomoc ma atrakcyjną formę, tj. premię w wysokości 150 tys. zł (utworzenie jednego miejsca pracy, w tym za samozatrudnienie). Kwota wsparcia może zostać zwiększona o 50 000 zł za utworzenie każdego dodatkowego miejsca pracy maksymalnie do 250 000 zł. Beneficjent zobowiązuje się do podjęcia prowadzenia działalności pozarolniczej, podlegania ubezpieczeniu społecznemu na podstawie systemu ubezpieczeń społecznych i jednocześnie nie podlega ubezpieczeniu emerytalno–rentowemu na podstawie przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników do dnia upływu okresu związania celem. Zobowiązanie do rezygnacji z podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników zapewnia, iż podjęta działalność pozarolnicza staje się znaczącym elementem aktywności zawodowej beneficjenta, natomiast działalność rolnicza może być całkowicie zaniechana albo stać się działalnością dodatkową.
Ze względu na ostatni etap wdrażania PROW 2014-2020, nie przewiduje się zmian w kluczowych warunków przyznawania pomocy w tym instrumencie wsparcia. Należy podkreślić, że pomoc w jest udzielana osobom, które spełniają określone warunki wsparcia, na ich wniosek i które są zdecydowane podjąć określone zobowiązania wynikające z faktu udzielenia im pomocy.
4. Instrumentem wsparcia skierowanym do mieszkańców terenów wiejskich, którzy nie spełniają warunków przyznania pomocy określonych na potrzeby instrumentu „Premii na rozpoczęcia działalności pozarolniczej” PROW 2014-2020 (np. podlegają ubezpieczeniu społecznemu na podstawie systemu ubezpieczeń społecznych) jest poddziałanie 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność”, w ramach którego zakłada się realizację lokalnych strategii rozwoju (LSR) przez lokalne grupy działania (LGD).
W ramach poddziałania 19.2 „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” przepisy wykonawcze dotyczące konieczności podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu wykonywania działalności gospodarczej nie ograniczają w żaden sposób swobody wykonywania działalności gospodarczej, a jedynie mają na celu ukierunkowanie przedmiotowego wsparcia finansowego do określonej grupy podmiotów. Przedmiotowa pomoc stanowi pewnego rodzaju przywilej, który jednak ze względu na określone wymogi wynikające z przepisów, jest dostępny dla tych, którzy stanowią docelową grupę beneficjentów poddziałania i spełniają warunki przyznania pomocy.
Zasadne bowiem i dopuszczalne prawem jest określenie dodatkowych warunków, do wypełniania których podmioty ubiegające się o wsparcie zobowiązują się dobrowolnie na podstawie umowy o przyznaniu pomocy, nie godząc przy tym w przepisy powszechnie obowiązujące. Uzależnienie przyznania wsparcia od spełnienia określonych warunków, wykraczających poza obowiązki wynikające z powszechnie obowiązujących przepisów (ale w granicach tych przepisów, które pozwalają na dobrowolne spełnienie tych warunków), jest bardzo często spotykaną sytuacją. Warunek podlegania ubezpieczeniu społecznemu z tytułu wykonywania działalności gospodarczej, wymagany w drodze rozporządzenia dotyczy tylko tych podmiotów, które dobrowolnie zechcą uczestniczyć w mechanizmie przedmiotowego wsparcia.
Ze względu na przyjęte w PROW 2014 -2020 ukierunkowanie ww. instrumentu wsparcia, nie przewiduje się zmian warunków przyznania pomocy na ostatnim etap wdrażania Programu.
5. Odnosząc się do informacji o „wątpliwości natury konstytucyjnej”, MRiRW informuje, że przepisy ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2021 r. poz. 2137, z 2022 r. poz. 88), w tym zawarte w tej ustawie upoważnienia do wydawania rozporządzeń, zostały zaprojektowane i uchwalone zgodnie z konstytucyjnymi zasadami.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze