Projekt zmieniający rozporządzenie w sprawie stawek opłat za czynności przeprowadzone w ramach kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych określa stawki opłat za czynności przeprowadzone w ramach kontroli granicznej jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, a także innej kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, w tym przeprowadzonej na podstawie przepisów odrębnych, jeżeli w wyniku tej kontroli stwierdzono, że artykuły rolno-spożywcze nie odpowiadają wymaganiom w zakresie jakości handlowej wynikającym z przepisów o jakości handlowej lub wymaganiom dodatkowym, zadeklarowanym przez producenta.

Ustalono stawki opłat w przypadku kontroli granicznej od 1 do 5 partii produkcyjnych artykułów rolno-spożywczych – w wysokości 120 zł; a w przypadku więcej niż 5 partii produkcyjnych artykułów rolno-spożywczych – w wysokości 240 zł.

Kosztami kontroli w przypadku kontroli granicznej obciążany jest każdy kontrolowany, niezależnie od tego, czy w wyniku kontroli stwierdzone zostaną nieprawidłowości. Obecnie koszty kontroli granicznej są każdorazowo obliczane indywidualnie po jej zakończeniu. „Obliczenie ostatecznych kosztów każdej kontroli granicznej, biorąc pod uwagę liczbę takich kontroli wynoszącą kilkadziesiąt tysięcy rocznie, jest działaniem czasochłonnym i w sposób wyraźny mogącym zmniejszyć efektywność samych kontroli granicznych” – podano w uzasadnieniu, dodając, że „zasadnym jest uproszczenie sposobu obliczania stawek opłat za czynności przeprowadzone w ramach kontroli granicznej artykułów rolno-spożywczych, poprzez wprowadzenie stawek zryczałtowanych”.

Obowiązek  uiszczania opłat za kontrole graniczne bez względu na to, czy wykażą one nieprawidłowości, wprowadzony został 1 stycznia 2021 r. Szacując zaproponowaną stawkę w wysokości 120 zł za kontrolę, wykorzystano informacje o kosztach kontroli, jakimi obciążani byli kontrolowani podczas kontroli granicznych w styczniu 2021 r.: „Z danych zgromadzonych przez GIJHARS wynika, że średni koszt kontroli granicznej, innej niż kontrola graniczna owoców i warzyw, wyniósł w ww. okresie 71 zł, średni koszt kontroli granicznej importowanych owoców i warzyw wyniósł 96,50 zł, średni koszt kontroli eksportowanych owoców i warzyw wyniósł 431,50 zł. Średni całkowity koszt jakim obciążany był kontrolowany podczas kontroli granicznej w styczniu 2021 r. wyniósł zatem ok. 200 zł. Należy mieć na uwadze, że ww. koszt obejmuje również opłatę za badania laboratoryjne, które nie będą objęte proponowaną opłatą ryczałtową. Badania laboratoryjne przeprowadzane są jedynie w przypadku części kontroli granicznych. Ich wysokość często może być znaczna (wynika to z obowiązujących stawek określonych w rozporządzeniu, których wysokość zgodnie z projektem nie ulega zmianie). W związku z powyższym zasadne wydaje się obniżenie zryczałtowanej stawki opłat w stosunku do wskazanych wyżej średnich kosztów kontroli. Stawką, która uwzględnia takie obniżenie jest zaproponowana stawka w wysokości 120 zł. Stawka ta obejmuje również koszty dojazdu inspektora do miejsca kontroli”.