Skąd trudności? Problematyczne okazuje się już określenie, kto i co ma podlegać opodatkowaniu.

Punktem wyjścia jest normatywne określenie, kto podlegać będzie opodatkowaniu według nowych reguł oraz co będzie przedmiotem opodatkowania – stwierdziła prof. Beata Jeżyńska z Katedry Prawa Rolnego i Gospodarki Gruntami Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie w przygotowanym na użytek Senatu wystąpieniu. - Wskazanie zakresu podmiotowego i przedmiotowego reformy systemu obciążeń publicznoprawnych w rolnictwie wymaga jednoznacznego zdefiniowania pojęcia producenta rolnego (rolnika) jako przedsiębiorcy oraz rolniczej działalności wytwórczej w rolnictwie jako formy aktywności gospodarczej (zawodowej). W konsekwencji możliwym będzie docelowe ustalenie zasad naliczania podatku dochodowego w rolnictwie oraz poboru składki zdrowotnej.

W prawie polskim działalność rolnicza nie została jednolicie zdefiniowania, choć można znależć wspólne elementy.
Otóż pojęcie to służy do charakterystyki aktywności gospodarczej (zawodowej, profesjonalnej) producenta rolnego, bez względu na organizacyjnoprawną formę, w jakiej jest prowadzona – uważa prof. Jeżyńska. - Aktywność ta ma naturę wytwórczą, przy czym zakres czynności produkcyjnych zawsze obejmuje co najmniej wytwarzanie produktów w stanie naturalnym (nieprzetworzonym) we własnym procesie produkcyjnym. Tym samym pojęcie rolniczej działalności wytwórczej zakłada aktywne współistnienie odpowiednio zorganizowanej jednostki produkcyjnej, podmiotu prowadzącego działalność przy wykorzystaniu składników takiej jednostki oraz efektu końcowego, jakim jest produkt rolny przeznaczony do obrotu gospodarczego.

Przyjęcie takiego rozumienia działalności rolniczej spełnia wymagania formułowane w najnowszych założeniach dla wspólnej polityki rolnej po 2013 r. zmierzające do zdefiniowania pojęcia rolnika aktywnego zawodowo.

Kolejnym problemem jest ustalenie, czym jest gospodarstwo rolne podlegające opodatkowaniu.
Przede wszystkim zwraca uwagę funkcjonalne ujęcie gospodarstwa rolnego. Takie też są najnowsze założenia zmian wspólnej polityki rolnej po 2013 r. – zauważa prof. Jeżdżyńska. - Przepisy regulujące wspólnotową typologię oraz zasady ustalania cech klasyfikacyjnych traktują gospodarstwo jako jednostkę produkcyjną, którą od innych występujących w obrocie gospodarczym odróżnia i jednocześnie definiuje jako gospodarstwo rolne rodzaj prowadzanej działalności – działalności rolniczej podstawowej lub działalności powiązanych – oraz osiągane z tego tytułu dochody. Zmieniające się założenia wspólnej polityki, zasady oddziaływania na rolnictwo przede wszystkim w ramach wspierania obszarów wiejskich, w których gospodarstwo stanowi integralną część ekosystemu, wymaga uwzględnienia ograniczenia skali produkcji rolnej, dywersyfikacji działalności, podejmowania czynności związanych z ochroną środowiska, krajobrazu czy dziedzictwa kulturowego, a w konsekwencji zmiany czynników kształtujących ekonomiczny status rolniczych jednostek produkcyjnych. Przedmiot badań oraz parametry fizyczne, na podstawie których dokonuje się wspólnotowej typologii gospodarstw rolnych, stanowi kryterium, według którego z ogółu rolnych jednostek gospodarczych wyróżnić będzie można towarowe gospodarstwa rolne, które są uczestnikami powszechnego obrotu gospodarczego od innych jednostek gospodarczych, niemających takiego charakteru.

Jak z tego wynika, zaproponowany system podatkowy dla rolników musi uwzględniać także unijne zmiany WPR, dopiero dyskutowane.
Kryteria stosowane dla badań struktury oraz wspólnotowa kwalifikacja gospodarstw powinna być uwzględniania w założeniach reform, jakie objąć mają polskie rolnictwo, zwłaszcza reformy zasad opodatkowania działalności rolniczej oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, umożliwiając zróżnicowanie sytuacji prawnej odpowiednio do wielkości ekonomicznej gospodarstwa, rodzaju i rozmiaru działalności oraz źródeł pozyskiwania dochodów – uważa prof. Jeżyńska.