Ten tzw. „pakiet spójności” obejmuje cel „Europejska współpraca terytorialna” (Interreg), Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Fundusz Spójności, oraz rozporządzenie ustanawiające wspólne przepisy, czyli zbiór norm regulujących funkcjonowanie unijnych funduszy regionalnych, spójności i społecznych w ciągu siedmiu najbliższych lat – informuje biuro prasowe PE.

Rozporządzenia zostaną opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE 30 czerwca i wejdą w życie następnego dnia.

Nowe przepisy wymagają, by zarówno Interreg, jak i Fundusz Regionalny i Fundusz Spójności przeznaczały co najmniej 30% środków na działania w dziedzinie klimatu, gospodarkę o obiegu zamkniętym oraz inwestycje w zrównoważony wzrost i tworzenie miejsc pracy. Przewidują również specjalne środki dla MŚP i regionów najbardziej oddalonych.

Porozumienia polityczne w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności, Interreg oraz Rozporządzenia ustanawiającego wspólne przepisy zawarto  w grudniu 2020 roku. Komisja Rozwoju Regionalnego zatwierdziła te porozumienia w grudniu i marcu, torując Radzie drogę do przyjęcia stanowisk w pierwszym czytaniu w dniu 27 maja.

 

Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Fundusz Spójności

Ujęte w jednym rozporządzeniu Fundusz Rozwoju Regionalnego i Fundusz Spójności mają budżet w wysokości 243 mld euro (w cenach z 2018 r.). To największy fundusz publiczny UE – stanowi około jedną czwartą wieloletnich ram finansowych na lata 2021–2027.

Fundusz ma przyczynić się do poprawy sytuacji po pandemii COVID-19. Dlatego wspierane będą również kultura, zrównoważona turystyka, cyfryzacja i zwiększenie odporności systemu zdrowia publicznego.

Wsparcia nie mogą otrzymać inwestycje związane z energią jądrową lub paliwami kopalnymi. Wyjątek stanowią projekty dotyczące gazu ziemnego, które zastępują systemy oparte na węglu, zatwierdzone najpóźniej 31 grudnia 2025 roku.

Wykluczono też m.in. działalność związaną z wyrobami tytoniowymi.

Jak zapowiedziano, będzie większe wsparcie dla miast: co najmniej 8% środków EFRR na poziomie krajowym przeznaczonych na zrównoważony rozwój obszarów miejskich i stworzenie „Europejskiej Inicjatywy Miejskiej”.

Szczególne środki mają trafić dla regionów najbardziej oddalonych, wysp i obszarów wyludnionych.

Inwestycje mają być prowadzone z poszanowaniem celów środowiskowych, klimatycznych i różnorodności biologicznej, a także zasad gospodarki o obiegu zamkniętym.

Zwiększony nacisk kładzie się na badania i innowacje, w tym stworzenie „Międzyregionalnego Instrumentu Inwestycji Innowacyjnych”.

 

Interreg: wsparcie projektów transgranicznych i współpracy w regionach sąsiadujących z UE

Budżet programu Interreg na lata 2021-2027 wyniesie 8,05 mld euro (w cenach z 2018 r.), przy stopie współfinansowania wynoszącej ogółem 80% (85% dla regionów najbardziej oddalonych). Środki te - o 3% wyższe niż w poprzednim okresie - pochodzą z puli Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego.

Na współpracę transgraniczną przeznaczono 72,2% tych środków, a na współpracę transnarodową, międzyregionalną i z regionami najbardziej oddalonymi – odpowiednio 18,2%, 6,1% i 3,5% środków funduszu. Na małe projekty przeznaczono do 20% środków programu Interreg.

 

Rozporządzenie ustanawiające wspólne przepisy

Ustanowiono wspólne przepisy dotyczące Funduszu Regionalnego i Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus oraz Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury. Instrumenty te stanowią łącznie około jednej trzeciej całkowitego budżetu UE na lata 2021–2027. Przeznaczono na nie 330 mld euro (w cenach z 2018 r.).

Aby otrzymać unijne finansowanie, kraje będą musiały przestrzegać Karty praw podstawowych UE, celów zrównoważonego rozwoju ONZ i paryskiego porozumienia klimatycznego, promować równość płci i zwalczać dyskryminację – podano w komunikacie.