- Na polu oprócz rośliny uprawnej zawsze występują (w mniejszym lub większym nasileniu) inne gatunki roślin, nazywane chwastami.
- Rośliny te traktowane są przez plantatora jako niepożądane, które należy bardzo szybko wyeliminować.
- Z rolniczego punktu widzenia jest to podejście prawidłowe, natomiast z ekologicznego – nie do końca.
- Współzależność pomiędzy chwastami a polem jest tak ścisła i nierozerwalna, że bardzo wiele z tych gatunków chwastów może być wykorzystywanych jako „zielone wskaźniki” warunków panujących na danym polu.
Co bardzo istotne, chwasty mogą być nie tylko wskaźnikiem rzeczywistych warunków glebowo-klimatycznych (fitoindykatorem), ale również z dużym prawdopodobieństwem pozwalają nam na uzyskanie informacji, jakich zmian musimy dokonać na danym polu, aby uzyskać zakładany efekt (np. korekta odczynu czy warunków wilgotnościowych gleby). Metoda „zielonego wskaźnika” jest wiarygodna tylko wtedy, jeżeli obserwowane na danym polu chwasty występują masowo, a ich pokrój nie odbiega od normy, gdyż tylko wtedy możemy wyciągnąć prawidłowe wnioski co do konkretnego czynnika, na który chwasty te mają bardzo wąski zakres tolerancji występujący tylko w ściśle określonych warunkach polowych.
Rośliny wskaźnikowe zawartości węglanu wapnia (gleby wapienne – rędziny lub kwaśne – płowe)
Na glebach zasobnych w węglan wapnia, płytkich, przewiewnych, przepuszczalnych dla wód opadowych, okresowo suchych, przeważnie ubogich w azot, masowo rosną takie chwasty, jak: lepnica rozdęta, rolnica pospolita, wilczomlecz drobny, czarnuszka polna, cieciorka pstra, czyściec roczny, lucerna sierpowata, rukiewnik wschodni. Natomiast do chwastów, które bardzo dobrze rozwijają się na glebach alkalicznych, zasobnych w węglan wapnia i azot, należą: stokłosa bezostna, kupkówka pospolita, groszek bulwiasty, przetacznik lśniący, cykoria podróżnik, miłek wiosenny, pierwiosnka lekarska, podbiał pospolity, babka lancetowata, jasnota biała, pokrzywa żegawka, dymnica drobnokwiatowa, kurzyślad błękitny, ostrożeń polny, rumian żółty, bniec dwudzielny, ostróżeczka polna, krowiziół zbożowy.
Gatunki występujące na silnie zakwaszonych glebach, o małej zasobności węglanu wapnia to: palusznik nitkowaty, tomka oścista, czerwiec roczny, fiołek trójbarwny, rzodkiew świrzepa, szczaw polny, szczawik zajęczy, chaber bławatek, rumian polny, koniczyna polna, rdest plamisty, sporek polny, chłodek drobny, złocień polny. Do tego grona można również zaliczyć skrzyp polny, który uważany jest za roślinę wskaźnikową gleb lekko kwaśnych, ale wilgotnych lub okresowo zalewanych. Co do zasady jest to prawda, ale gatunek ten potrafi występować również na glebach o odczynie zasadowym (...).
Komentarze