Uprawa koniczyny czerwonej z trawami nabiera obecnie dużego znaczenia, gdyż zwiększa się zainteresowanie rolnictwem zrównoważonym i ekologicznym, a także z powodu wyłączenia z żywienia zwierząt mączek mięsnych.

Dobór stanowiska
Mieszanki koniczyny czerwonej z trawami mogą być uprawiane w całym kraju. Stanowisko pod ich uprawę powinno być dobrze odchwaszczone. Zaleca się je głównie na gleby: zwięzłe i średnie, zasobne w składniki pokarmowe, o odczynie powyżej pH = 6,5 lub lekko kwaśnym o pH = 5,6-6,0. Mieszanki koniczyny czerwonej z trawami mają bardzo dobre i dobre warunki do uprawy na glebach kompleksu glebowego pszennego bardzo dobrego (1), pszennego dobrego (2), zbożowo-pastewnego mocnego (8), pszennego górskiego (10) i zbożowego górskiego (11) o odczynie zbliżonym do obojętnego. Średnie i słabe warunki są na glebach kompleksów: żytniego dobrego (4), pszennego wadliwego (3) i żytniego słabego (5) o odczynie lekko kwaśnym. Mieszanki uprawia się po okopowych lub po zbożach ozimych. 

Plantację mieszanek zaoruje się jesienią po dwóch latach zbioru, a przy zwartej runi nawet po trzyletnim użytkowaniu. Stanowisko takie jest pożądane w płodozmianie z dużym udziałem zbóż.  

Dobór gatunków i odmian
Plony i wartość pokarmowa mieszanek zależą od utrzymania składu gatunkowego runi. Duży wpływ na to ma konkurencja międzygatunkowa o dostęp do światła, wody i składników pokarmowych. Dlatego ważnym elementem agrotechniki jest dobór odmian koniczyny oraz gatunków i odmian traw do warunków siedliskowych. Najlepsze do uprawy w mieszankach z trawami są formy tetraploidalne, ponieważ są bardziej trwałe w łanie niż odmiany diploidalne. Dają także większe plony.  

Na Liście Odmian Roślin Rolniczych i Warzywnych Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w Słupi Wielkiej z 2004 roku jest siedem odmian tetraploidalnych koniczyny czerwonej: Bona, Jubilatka, Karo, Kvarta, Sprint, Tempu i Terenia. Gatunki traw do mieszanek powinny charakteryzować się zbliżonymi do koniczyny czerwonej wymaganiami siedliskowymi i rytmem rozwoju oraz niezbyt silną konkurencyjnością. Do mieszanek wybierać należy odmiany traw przeznaczone do uprawy polowej, kośnej. Dobrymi komponentami pod tym względem są: kostrzewa łąkowa (odmiany: Cykada, Mewa, Skra, Skawa), tymotka łąkowa (Emma, Foka, Skala, Obra, Kaba, Skaut, Prosna i Skald), życica trwała (Naki i Argona) oraz Festulolium (Felopa, Sulino, Rakopan i Agula). W rejonach cieplejszych i z optymalną wilgotnością, a więc południowym, środkowym i zachodnim, zaleca się mieszanki koniczyny czerwonej z życicą trwałą lub Festulolium. W rejonach chłodniejszych - na Podgórzu, północy i wschodzie kraju - najprzydatniejsza jest tymotka łąkowa. W stanowiskach mało wilgotnych można zastosować kostrzewę łąkową. 

Uprawa i nawożenie
Zespół zabiegów przygotowujących jesienią pole pod zasiew mieszanek koniczyny czerwonej z trawami metodą wsiewki w zboża jare zależy od przedplonu. Po okopowych wykonuje się kolejno: wapnowanie, kultywatorowanie, nawożenie P i K, bronowanie oraz orkę zimową. Po zbożach: wapnowanie, podorywkę, bronowanie lub kultywatorowanie i bronowanie, nawożenie P i K, orkę zimową.

Gleby kwaśne i lekko kwaśne powinny być wapnowane przed wprowadzeniem do uprawy koniczyny czerwonej. Korzystne jest przeprowadzenie tego zabiegu pod przedplon lub bezpośrednio po jego zbiorze. Gdy gleba ma odczyn pH = 5,1-5,5, potrzebna dawka wapnia wynosi 3 t/ha, natomiast przy pH = 5,6-6,0 - 1,7 t/ha. Na glebach o niskiej zawartości magnezu stosuje się 1/3 dawki w formie wapna magnezowego. Nawożenie fosforem i potasem ustala się dla łącznych potrzeb rośliny ochronnej (jęczmienia jarego zbieranego na ziarno lub owsa zbieranego na zieloną masę) i wsiewki mieszanek z uwzględnieniem zawartości danego składnika w glebie. Nawożenie to stosuje się pod orkę zimową lub wiosną pod bronę, przed siewem rośliny ochronnej. 

Wsiewając mieszanki koniczyny z trawami w jęczmień jary na ziarno, przy średniej zasobności gleby nawożenie powinno wynosić w przeliczeniu na 1 ha: 80 kg fosforu, 90 kg potasu oraz 30-45 kg azotu. Jeżeli rośliną ochronną jest owies użytkowany na zielonkę, zalecane dawki nawozów na hektar wynoszą: 100 kg fosforu, 110 kg potasu i 60 kg azotu. W latach pełnego użytkowania stosuje się również nawożenie pogłówne. Nawozy fosforowe wysiewa się w całości wiosną, po ruszeniu wegetacji, w ilości 90 kg fosforu. Nawożenie potasowe, w dawce rocznej 110 kg na hektar, i azotowe w dawce 80-100 kg,  w pierwszym roku, oraz 120 kg azotu na hektar w drugim roku użytkowania, dzieli się zwykle na dwie równe części i wysiewa wczesną wiosną oraz po zbiorze pierwszego pokosu. 

Mieszanki koniczyny czerwonej z tymotką łąkową nie wymagają tak wysokiego nawożenia azotowego. Wystarczająca jest dawka 60 kg na hektar w pierwszym i 90 kg w drugim roku użytkowania. 

Materiał siewny
Na 1-2 miesiące przed siewem nasiona koniczyny i trawy należy zaprawić zaprawami nasiennymi, chroniącymi przed zgorzelą siewek: Zaprawą nasienną T lub Funabenem T w ilości 20-40 g na 10 kg nasion. Bezpośrednio przed siewem dobrze jest zaprawić nasiona koniczyny Nitraginą.

Najkorzystniejszy jest 50-procentowy udział komponentów w mieszankach. Normy wysiewu na hektar dwugatunkowych mieszanek są następujące: 7,5 kg tetraploidalnej odmiany koniczyny czerwonej i 10 kg kostrzewy łąkowej lub 3 kg tymotki łąkowej bądź 10 kg życicy trwałej albo 18 kg Festulolium. Niekiedy, łącznie z koniczyną czerwoną, wysiewa się kilka gatunków traw, ale plonowanie i wartość pokarmowa tych mieszanek nie różnią się od uzyskanych w przypadku mieszanek dwugatunkowych, czyli koniczyny czerwonej i jednego dobranego gatunku trawy.

Termin siewu
Najlepsze efekty daje wiosenny wysiew mieszanek koniczyny z trawami. Ze względu na wrażliwość siewek koniczyny na chłody, sieje się ją w pierwszej połowie kwietnia, w związku z czym siew rośliny ochronnej następuje w terminie nieco późniejszym w stosunku do optymalnego. Rzadziej sieje się mieszanki w terminie letnim, przypadającym na koniec lipca (po późnych przedplonach). Jest to ryzykowny sposób siewu mieszanek ze względu na występujące w tym okresie susze. Siew ten powinien być stosowany tylko wyjątkowo, na przykład w wypadku nieudanego siewu wiosennego. 

Sposób siewu
Mieszanki najczęściej uprawia się jako wsiewki w jęczmień jary zbierany na ziarno lub owies zbierany na zielonkę. Ilość wysiewu jęczmienia powinna wynosić 90-100 kg, a owsa - 140-160 kg na hektar. Nasiona wysiewa się w rozstawie 12,5-15 cm, na głębokość około 1-1,5 cm. Bezpośrednio po siewie rośliny ochronnej wskazane jest zwałowanie pola wałem gładkim, a następnie wysiew nasion mieszanki odrębnym przejściem siewnika i przykrycie nasion lekką broną posiewną.

Pielegnacja i zbiór
W roku siewu mieszanki w roślinę ochronną nie są potrzebne żadne zabiegi pielęgnacyjne. Zboża z wsiewką mieszanki koniczyny czerwonej z trawami nie należy bronować, a odchwaszczanie herbicydami stosuje się wyjątkowo. Do zwalczania chwastów dwuliściennych według zaleceń IOR służą: Barox 460 SL (3 l/ha), Basagran 480 SL (2-3 l), Basagran 600 SL (1,6-2,4 l) oraz Dicoherb 750 SL (0,75-1 l). Plantacje mieszanek koniczyny czerwonej z trawami w siewie czystym (bez rośliny ochronnej) w razie wystąpienia zachwaszczenia należy skosić najlepiej jednorazowo lub dwukrotnie po uzyskaniu przez rośliny wysokości 25-30 cm. Uzyskuje się wtedy jesienią w roku siewu niewielki plon zielonej masy. 

Zbioru jęczmienia będącego rośliną ochronną dla mieszanek koniczyny czerwonej z trawami dokonuje się w pełnej dojrzałości ziarna. Skoszone zboże lub słomę po kombajnie należy szybko usunąć z pola. Po zbiorze jęczmienia ruń mieszanek jest niska, więc ściernianki nie kosi się i nie wypasa.

Zbiór owsa jako rośliny ochronnej przypada w okresie od wyrzucenia wiech do początku dojrzałości mlecznej. Zebrana masa może być użytkowana na zielonkę do bezpośredniego skarmiania lub zakiszana. Po zbiorze owsa dłuższy jest okres przyrostu masy nadziemnej mieszanek, co pozwala zebrać w końcu września lub na początku października pokos ściernianki, wynoszący 15 t z hektara.

W latach pełnego użytkowania zasiewy mieszanek nie wymagają żadnych zabiegów pielęgnacyjnych poza nawożeniem. Chemiczne zwalczanie chorób i szkodników w mieszankach dostarczających zielonki dla zwierząt jest niewskazane i wręcz szkodliwe. W drugim roku pełnego użytkowania wszystkie zabiegi związane z pielęgnacją i użytkowaniem mieszanek są takie same, jak w pierwszym roku, z wyjątkiem wyższych dawek nawożenia azotem. Z reguły w drugim roku użytkowania większy jest udział traw w runi mieszanek, dlatego zalecane są wyższe dawki nawożenia azotowego, co bardziej odpowiada potrzebom pokarmowym traw. Plantację mieszanek koniczyny czerwonej z trawami zaoruje się jesienią po zbiorze ostatniego pokosu. 

Źródło: "Farmer" 17/2005