Rośliny strączkowe są uprawiane głównie we wschodniej części Ukrainy i z powodu wojny dziś ciężko jest dotrzeć do tych rolników.
Dalsze poszukiwania szlaków eksportowych
Antonina Sklyarenko, Prezes Zrzeszenia Producentów i Konsumentów Roślin Strączkowych Ukrainy uważa, że z powodu wojny i blokady Morza Czarnego rolnicy szukają dodatkowych ukraińskich szlaków eksportowych przez porty europejskie. Według danych w 2022 - 2023 Ukraina musi wyeksportować co najmniej 50 mln ton produktów rolnych. Obecna sytuacja sprawia, że jest to prawie niemożliwe, ponieważ szlaki samochodowe i kolejowe przebiegają tylko przez zachodnie granice Ukrainy i porty rzeczne na Dunaju. Jednym z przykładów jest odeski „korytarz zbożowy”, którym przed wojną transportowano miesięcznie 5-6 mln ton produktów, aktualnie łączny eksport wynosi nie więcej niż 3 mln ton miesięcznie.
-Rośliny strączkowe są z natury zdolne do zaspokojenia wszystkich naszych potrzeb w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego i nadszedł czas, aby zajęły ich miejsce jako kluczowy gracz w przyszłych systemach żywnościowych – zaznaczyła Cindy Brown, Szefowa Światowej Konfederacji Roślin Strączkowych.

Czytaj więcej
Spadek cen oleistych na światowych giełdachPolskie porty a przeładunek
Jak zaznaczono w świetle powyższych danych szczególnego znaczenia nabiera rola Polski jako hubu dla transportowego, a porty w Północnej Polsce są najbliżej Ukrainy i stały się najważniejsze. W warunkach wojny, eksport ukraińskich zbóż i kukurydzy jest zbliżony do poziomu unijnego. Według oficjalnych danych Ukraina wyeksportowała w 2022 roku ponad 22 mln ton zbóż, kukurydzy i roślin strączkowych. Co istotne, tempo eksportu ukraińskiej kukurydzy w sezonie 2022 wzrosło o 18% w stosunku do roku 2021. Eksport ten możliwy jest dzięki m.in. korytarzom zbożowym oraz poprzez zachodnią granicę, w tym przez Polskę.
- W roku poprzednim w Porcie Gdynia łącznie dokonano przeładunku prawie 5 mln ton zboża. Ten wolumen można zwiększyć o ok. 2 mln po wykonaniu realizowanych i zaplanowanych na najbliższe lata inwestycji. Wojna spowodowała znaczący wzrost zainteresowania przeładunkami towarów ukraińskich. Polska jest naturalnym kierunkiem eksportu dla Ukrainy Zachodniej – zaznaczył Jakub Koczara, Kierownik Działu Handlowego Portu Gdynia.
Rolą Zarządu Portu jest zapewnienie rozwoju infrastruktury przeładunkowej i sprawnego dostępu transportowego co pozwoli umocnić pozycję Gdyni jako największego bałtyckiego portu w przeładunkach płodów rolnych, dodał Jakub Koczara. Łukasz Waluszko, z OT Port, wspomniał, że 1/3 przeładunku to produkty agro. Przy odpowiedniej rotacji jest możliwość przeładowania 1,5 miliona ton ładunków. Planowane są inwestycje w terminalu Ro-Ro, który zwiększy możliwości przeładunkowe we wschodniej części portu Gdynia, oraz w zakresie pogłębienia nadbrzeża, co da możliwość obsługi statków o większej nośności i długości.
Przedstawiciele środowiska z Ukrainy podkreślali jak ważne są dziś rośliny strączkowe oraz jak kluczowa jest logistyka i dostawy przez Port w Gdyni.
-Śruta sojowa w imporcie to ponad 2 mln t rocznie. W perspektywie kilku lat w HES Gdynia Bulk Terminal, planowane jest stopniowe odchodzenie od ładunków masowych typu węgiel i koks i większa koncentracja na przeładunku ładunków agro – podkreśliła Sonia Florczuk, dyrektor handlowy, HES Gdynia.
Przedstawiciele organizacji branżowych, biorący udział w spotkaniu (Krajowe Zrzeszenie Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych, Pomorska Izba Rolnicza, Stowarzyszenie Polska Soja) podkreślali, że Polscy rolnicy zdają sobie sprawę z tego jak wielkim pożytkiem są rośliny strączkowe. Według danych GUS za 11 miesięcy 2022 r. eksport PL do UA wyniósł niecałe 9 mln EUR (+54% w stosunku do analogicznego okresu roku minionego), a import z UA do PL ponad 5,5 mln EUR (+42,1%).
Ukraina jest obecnie naszym 9. partnerem w eksporcie i 15. partnerem w imporcie.
-Dane te pokazują jak istotny jest rozwój nowych łańcuchów dostaw, także w zakresie produktów rolnych oraz współpraca na poziomie międzynarodowym. Polska jako hub ma do odegrania bardzo ważną rolę, i choć łańcuch połączeń został nadwyrężony i wojna wpłynęła na sytuację upraw to dzisiejsza dyskusja pokazuje jak ważna jest współpraca na rynku międzynarodowym oraz wsparcie gospodarki Ukrainy.– zaznaczyła Elżbieta Bodio, wiceprzewodnicząca Polsko – Ukraińskiej Izby Gospodarczej.
W skutek rosyjskiej agresji zbrojnej na Ukrainę nastąpiło zaburzenie łańcuchów dostaw żywności. Doprowadziło to także do pogorszenia globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Niezbędne są zatem działania, aby wzmocnić i poprawić rynek roślin białkowych oraz wypracować reguły produkcji białka roślinnego. Natomiast zrównoważona produkcja roślinna w ramach zrównoważonych systemów żywnościowych nie może odbywać się bez udziału roślin strączkowych.
Światowy Dzień Roślin Strączkowych obchodzony 10 lutego ustanowiła Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa. Jest okazją do podniesienia świadomości na temat wartości odżywczych roślin strączkowych oraz ich wkładu w zrównoważone systemy żywnościowe i ograniczenie głodu na świecie. Nasiona roślin strączkowych mają kluczowe znaczenie w rozwiązywaniu problemów związanych z ubóstwem, bezpieczeństwem żywnościowym, zdrowiem ludzi oraz ochroną gleby i środowiska, przyczyniając się tym samym do realizacji Celów Zrównoważonego Rozwoju.
Komentarze