- Minimalna temperatura, w której ziarniak kukurydzy przerywa spoczynek to 6°C.
- "Denty" preferują cieplejszą glebę niż "flinty".
- Do osiągania kolejnych faz rozwojowych kukurydza potrzebuje odpowiedniej ilości ciepła.
- W temperaturze powyżej 25°C kukurydza przechodzi w bardziej wydajny tryb fotosyntezy C4.
Kukurydza już od przynajmniej kilku lat szturmem podbijała polskie pola. Z roku na rok areał jej zasiewów dynamicznie rósł, a w 2022 roku wyniósł aż 1,86 mln hektarów. Jeszcze w latach 70-tych XX wieku praktycznie nie były dostępne odmiany, które mogłyby wydać w warunkach Polski dojrzałe ziarno.
Pochodzenie kukurydzy
Kukurydza nie bez powodu nazywana jest w niektórych publikacjach prastarym zbożem Indian. Na terenie dzisiejszego Meksyku uprawiana była już w czasach prehistorycznych, a najstarsze prace hodowlane nad tym gatunkiem prowadzone były już przez Majów i Azteków.
Do Europy kukurydza sprowadzona została w XV wieku, a do Polski dotarła prawdopodobnie około 300 lat później. Początkowo była rośliną ozdobną i zielonkową, natomiast druga połowa XX wieku przyniosła rewolucyjne prace hodowlane, dostosowujące kukurydzę do coraz chłodniejszego klimatu i krótszego okresu wegetacji, a jednocześnie rozwój technologii pozwolił na łatwy i wydajny zbiór ziarna. W efekcie kukurydza staje się dziś jednym z częściej uprawianych gatunków na polskich polach.
Wymagania środowiskowe kukurydzy
Kukurydza jest rośliną dnia krótkiego. Charakteryzuje się wyjątkowo silną reakcją fotoperiodyczną, a więc na światło. W związku z nieporównywalnie większą niż w przypadku choćby zbóż produkcją biomasy, ma duże zapotrzebowanie na wodę, mimo stosunkowo niskiego współczynnika transpiracji.
Czytaj więcej
Terbutylazyna: raz na 3 lata czy 850g przez 3 lata?Ważną cechą kukurydzy jest również przejście w tryb fotosyntezy C4 w temperaturze powyżej 25°C, co wiąże się z uruchomieniem dodatkowego mechanizmu wiązania CO2 z atmosfery względem typowej fotosyntezy C3. Wyższa wydajność i mniejsze straty fotosyntezy C4 oznaczają, że wzrost i rozwój kukurydzy w wysokiej temperaturze może być szybszy.
Wymagania termiczne kukurydzy
Kukurydza, ze względu na swoje historyczne pochodzenie z krajów o gorącym klimacie, zalicza się do gatunków ciepłolubnych. Z fizjologicznego punktu widzenia do osiągania kolejnych faz rozwojowych kukurydza potrzebuje odpowiedniej ilości ciepła. Liczba FAO odmian jest związana z sumą temperatur efektywnych, która różni się w zależności od wczesności i typu użytkowego odmiany kukurydzy. Za próg temperatury dla sumy
temperatur efektywnych dla kukurydzy przyjęto 6°C. Suma jednostek cieplnych potrzebnych do osiągnięcia fazy kwitnienia zawiera się zwykle w przedziale 800-900°C, a do zbioru na ziarno 1600-1800°C (im wyższa liczba FAO, tym więcej).
Minimalna temperatura, w której ziarniak kukurydzy przerywa spoczynek to 6°C. Kiełkowanie rozpoczyna się w okolicy 8°C, a wschody przy 10°C. W niższych temperaturach wszelkie procesy zachodzą wolniej, tkanki są bardziej uwodnione, a przez to bardziej wrażliwe nie tylko na przymrozki, ale też na uszkodzenia powodowane przez grzyby i szkodniki. Oczywiście, wiele oferowanych dziś odmian kukurydzy ma podwyższoną odporność na niskie temperatury, niemniej jednak przymrozki są poważnym zagrożeniem dla młodych roślin i z tego względu nie warto spieszyć się z siewem. Należy też zwrócić uwagę, że ziarno typu dent preferuje siew w cieplejszą glebę (od 8°C) niż flint (5-6°C).
Czytaj więcej
Liczba FAO a plon kukurydzyW związku z kluczowym znaczeniem wymagań termicznych trudno o konkretne terminy kalendarzowe, natomiast przyjmuje się, że w warunkach Polski siew kukurydzy przed 10 kwietnia nie ma uzasadnienia. Co do terminów późniejszych niż druga połowa kwietnia, im krótszy okres wegetacji odmiany, tym później potencjalnie można ją siać. Niektóre odmiany przy sprzyjających warunkach da się zebrać na ziarno nawet z siewu na początku czerwca.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze