Jak czytać publikacje COBORU? Cz. 2: cechy odmian

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych dają wyobrażenie o podatności odmian na porażenie przez sprawców chorób (fot. JŚ-S).

Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych, publikowane przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych, to źródło wiedzy nie tylko na temat plonowania odmian roślin uprawnych, ale też ich ważniejszych cech rolniczych i użytkowych.

PARTNERZY SERWISU

Przy wyborze właściwej odmiany ważny jest nie tylko jej potencjał plonowania, ale również jej zdrowotność czy podatność na wyleganie. Na przykładzie WPDO pszenicy ozimej w 2021 r. sprawdzimy, o jakich cechach odmian informuje nas COBORU.

Czytaj więcej

Jak czytać publikacje COBORU? Cz. 1: plony

Zimotrwałość ciągle w cenie

Mimo coraz łagodniejszych zim, bywają one zaskakujące. Gwałtowne spadki temperatur, występujące po nich ocieplenia czy mroźne wiatry stanowią dla roślin zagrożenie, które łatwiej przezwyciężyć będzie odmianom o wysokiej zimotrwałości. Zimotrwałość odmian COBORU ocenia w skali 9-stopniowej. Im bliżej "dziewiątki", tym bardziej zimotrwała odmiana. Jak widzimy na przykładzie tabeli poniżej, wartości poszczególnych odmian nie są zaprezentowane jako odchylenie, a "gotowy" wynik. Wśród widocznych odmian najwyższą zimotrwałością charakteryzuje się odmiana Ostroga z wynikiem 6.

Czytaj więcej

Zimotrwałość zbóż – cecha, o której nie wolno zapominać

Komu słomę?

Dla wielu producentów ważną cechą danej odmiany jest wysokość roślin. COBORU w swoich publikacjach prezentuje ten parametr poprzez odchylenie od wzorca poszczególnych odmian (w cm). Wyniki zaprezentowane są dla poziomu a₁ (bez zastosowania regulatorów wzrostu) oraz a₂ (z zastosowaniem regulatorów wzrostu). Na przykładzie poniższej tabeli możemy stwierdzić, że w 2021 r. na poziomie a1 rośliny pszenicy odmiany Ambicja były o 3 cm niższe od wzorca, a zatem ich średnia wysokość wynosiła 91 cm. Wyższa od wzorca jest np. odmiana Formacja, ze średnią wysokością roślin wynoszącą 103 cm.

W tej samej tabeli widzimy, jak prezentuje się podatność poszczególnych odmian na wyleganie w fazie dojrzałości mlecznej oraz przed zbiorem. Podobnie jak zimotrwałość, parametr ten jest wyrażony w 9-stopniowej skali, gdzie 9 oznacza największą odporność na wyleganie. W tabeli zaprezentowane jest odchylenie od wzorca każdej z odmian. Na wyleganie przed zbiorem na poziomie a₁ w 2021 r. bardziej odporna od wzorca była np. odmiana Euforia z wynikiem 8,6.

Zdrowie jest najważniejsze

WPDO porównuje odmiany pod kątem odporności na najpowszechniejsze dla danego gatunku choroby. Wynik każdej z odmian najczęściej przedstawiany jest jako odchylenie od wzorca w 9-stopniowej skali. Jak w pozostałych przypadkach, 9 to wartość najkorzystniejsza. Na tej podstawie możemy stwierdzić, że wśród widocznych poniżej odmian wyższą od wzorca odpornością na mączniaka prawdziwego w 2021 r. wykazała się np. odmiana Hondia, choć jednocześnie była w 2021 r. silniej od wzorca porażona rdzą brunatną.

W niektórych przypadkach porażenie roślin przez choroby wyrażone jest także poprzez ocenę procentową, jak np. w poniższej tabeli, prezentującej WPDO kukurydzy. Na jej podstawie możemy stwierdzić, że w 2021 r. porażenie kolb przez głownię kukurydzy dla wzorca wyniosło 0,9 proc. Mniej porażone były kolby np. odmiany Amavit (0,6 proc. porażonych kolb), a bardziej - np. odmiany Florino (2,3 proc. porażonych kolb).