O zaletach dokarmiania dolistnego nie trzeba już nikogo przekonywać, ale z obowiązku należy wymienić przynajmniej podstawowe zalety, do których należy zaliczyć:

  • możliwość dostarczenia pierwiastków niezależnie od niekorzystnego pH gleby
  • możliwość dostarczanie składników pokarmowych i wpływania na rozwój rośliny niezależnie od kondycji systemu korzeniowego
  • dokarmianie roślin w okresie chłodów.

W sprzyjających warunkach termicznych kukurydza rośnie bardzo szybko i dlatego możliwości wykonywania zabiegów przy pomocy tradycyjnego opryskiwacza do zbóż są ograniczone wysokością roślin. Zazwyczaj zdąży się wykonać dwa, maksymalnie trzy zabiegi w sezonie. W naszym kraju do rzadkości należą jeszcze opryskiwacze szczudłowe pozwalające na wjazd na plantację kukurydzy przez cały okres wegetacji.

Kukurydza jest jednym z gatunków roślin uprawnych, na którym bardzo dobrze widoczne są objawy niedoborów składników pokarmowych i można odpowiednio do potrzeb zareagować podając brakujące mikro- lub makroelementy.

Już od samego początku wzrostu, w okresie chłodów majowych, rośliny zatrzymują wzrost i przybierają fioletowoczerwony kolor. Na początku objawy występują na brzegach liści, a przy przedłużających się chłodach mogą objąć całe blaszki liściowe i łodygę. Czerwona barwa wywołana jest zazwyczaj wzrostem intensywności syntezy antocyjanów.

Zatrzymanie wzrostu spowodowane ograniczoną dostępności fosforu z gleby jest zjawiskiem niepożądanym i przy przedłużającym się chłodnym okresie skutkuje obniżeniem plonu. Pobieranie fosforu z gleby w temperaturze poniżej 10 °C jest bardzo ograniczone, jednakże z powodzeniem może on być dostarczony drogą dolistną.

Przy wyborze nawozu do dokarmiana dolistnego fosforem najeży kierować się formą fosforu zawartego w nawozie. Należy pamiętać, że liczy się przede wszystkim szybkość przemieszczania się fosforu w roślinie. W tej sytuacji formy organiczne będą przewyższały skutecznością formy nieorganiczne (FOSTAR).

Najlepszym jednak wyborem jest zastosowanie aktywatora fosforu, który zawiera również substancje przyspieszające pobranie i transport pierwiastka wewnątrz rośliny (GROWON). Oprysk należy wykonać na podstawie prognozy pogody. Jeżeli zapowiadane jest dłuższe ochłodzenie, to zabieg powinien być wykonany najpóźniej w pierwszym chłodnym dniu .

Należy mieć na uwadze, że kukurydza jest bardzo wrażliwa na niedobory składników pokarmowych i jeśli do takiej sytuacji dojdzie - zawsze odbije się to na wielkości plonu. Zabieg dokarmiania dolistnego potrafi zapobiec wystąpieniu lub szybko zmniejszyć skutki tego negatywnego zjawiska.

Pomimo, że symptomy niedoborów na kukurydzy są czasami wręcz spektakularne, to najbardziej niezawodnymi metodami oceny dostępności i stopnia pobrania składników pokarmowych są analizy gleby i analizy tkanek roślinnych. Zazwyczaj analiza tkanek jest bardziej przydatna niż tylko analiza gleby i mówi bezpośrednio o niedoborach. Pamiętać jednak należy, że analizy mają służyć jako narzędzie diagnostyczne, a nie program nawożenia. Sposób pobierania próbek zarówno roślin jak i gleby powinny być ustalone z laboratorium wykonującym analizy.

Od tego sezonu rolnicy skupieni w Klubie Agroinnowatora mają możliwość wykonywania analiz materiału roślinnego w laboratoriach INTERMAG. Jest to krok naprzód w kierunku coraz bardziej popularnego rolnictwa precyzyjnego.

Dokarmianie dolistne może być najbardziej korzystne w sytuacjach, kiedy niedobory pierwiastków zostały stwierdzone w jeden z wyżej omówionych sposobów, przed pojawieniem się objawów niedoboru na roślinach.

Jedną z ważniejszych zalet dokarmiania dolistnego jest jego efektywność, którą ocenia się na nawet dziesięciokrotnie skuteczniejszą niż w przypadku aplikacji składników pokarmowych poprzez system korzeniowy. Składa się na to wiele czynników środowiskowych. Do czynników ograniczających pobieranie substancji przez korzeń należy zaliczyć między innymi: uszkodzenia korzenia, suszę, niską temperaturę gleby, złe warunki wodno-powietrzne, zbyt wysoki lub zbyt niski odczyn pH, itp.

W takich sytuacjach dokarmianie dolistne jest praktycznie jedyną metodą na dostarczenie roślinom składników pokarmowych niezbędnych do niezakłóconego wzrostu i rozwoju.

W konsekwencji - rośliny w lepszej kondycji są bardziej odporne na stresy biotyczne i abiotyczne, co skutkuje wydaniem większego plonu o lepszych parametrach jakościowych.

Choć główną funkcją liści jest fotosynteza, a nie pobieranie składników pokarmowych, to jednak pierwiastki w ograniczonych ilościach mogą być przez liście pobierane i dalej transportowane wewnątrz rośliny do organów wykazujących duże zapotrzebowanie na energię. Liście, tak jak korzenie, mają też pewne swoje ograniczenia w pobieraniu składników pokarmowych. Jednym z nich jest gruba warstwa woskowa lub kutneru, które w istotny sposób ograniczają przenikanie wody wraz z substancjami do liścia. Istnieje również obawa, że substancja naniesiona na liść może być zmyta przez deszcz zanim zostanie pobrana przez roślinę. Ponadto zbyt częste i nieprawidłowe podawanie odżywek drogą dolistną może skutkować nawet objawami fitotoksyczności. Dlatego program dokarmiana dolistnego kukurydzy, opracowany przez INTERMAG, stanowiący uzupełnienie nawożenia doglebowego kukurydzy, ma na celu przede wszystkim zaspokojenie potrzeb tego gatunku w zakresie mikroelementów (PLONVIT KUKURYDZA, MIKROVIT CYNK, BORMAX) oraz uzupełnienie niezbędnych makroelementów -zwłaszcza fosforu (GROWON).

W przypadku uprawy kukurydzy na glebach o niskiej zasobności w składniki pokarmowe lub na glebach gorszej jakości, przy niewystarczającej dostępności składników pokarmowych, polecamy dolistne dokarmienie roślin nawozami z serii PLONVIT NPK (PHOSPHO, OPTY, KALI)

Program INTERMAG przewiduje także zastosowanie stymulatora TYTANIT, który intensyfikuje fotosyntezę i pobieranie składników pokarmowych prze rośliny, a także aktywizuje naturalne mechanizmy odpornościowe roślin i ogranicza wpływ stresów abiotycznych i biotycznych na ich wzrost i plonowanie.

Terminy aplikacji preparatów dolistnych są niezwykle istotne w kontekście maksymalizacji uzyskiwanych efektów. Zgodnie z proponowanym programem zabiegi wykonuje się w okresie determinowania się plonu kukurydzy, zwłaszcza w okresie zawiązywania kolb, który odbywa się we wczesnych stadiach rozwojowych roślin. Pora dnia też odgrywa duże znaczenie jeżeli chodzi o efektywność pobierania składników z roztworu. Aplikacja wykonana wcześnie rano albo późno wieczorem będzie bardziej efektywna, ponieważ w tym czasie aparaty szparkowe są maksymalnie otwarte, a to właśnie przez nie w dużej mierze pobierane są substancje pokarmowe. Ponadto komórki są najbardziej uwodnione, a rosa nie pozwoli na zbyt szybkie odparowanie wody i zatrzymanie procesu pobierania składników odżywczych. Generalnie należy kierować się zasadą, że im większa wilgotność względna powietrza tym zabiegi dolistne będą skuteczniejsze. Oczywiście wysokiej wilgotności nie powinien towarzyszyć opad deszczu. Stosując konwencjonalne preparaty dolistne należy liczyć się z możliwością zmycia niektórych składników pokarmowych przez deszcz nawet w okresie 24-48 godzin po zabiegu. Z tego też powodu należy wybierać produkty wyposażone w technologie przyspieszające wchłanianie i transport pierwiastków w roślinie. Dobrą i sprawdzoną jest technologia INT, opracowana w laboratoriach INTERMAG i stosowana w produktach tej firmy. INT (Innovative Nutrient Transfer) jest innowacyjnym rozwiązaniem, dzięki wykorzystaniu między innymi aminokwasów, umożliwiającym szybkie wnikanie składników pokarmowych do tkanek roślin, co ogranicza zmycie ich przez deszcz z powierzchni roślin. Dzięki INT przemieszczanie się składników wewnątrz rośliny odbywa się dwukierunkowo, przez ksylem i floem, co gwarantuje optymalne zaopatrzenie w składniki pokarmowe wszystkich części roślin i w efekcie końcowym lepszy jakościowo i ilościowo plon.

Zabiegi dolistne z zastosowaniem stymulatorów wzrostu przynoszą największy efekt w sytuacjach zaburzeń wzrostu spowodowanych głównie niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi.

Jednym z pierwiastków, zyskujących coraz większą popularność, jest krzem. Jego stosowanie przynosi spektakularne efekty w postaci dynamicznego rozwoju systemu korzeniowego, a tym samym lepszego pobierania składników pokarmowych i wody z gleby. Jest to jeden z mechanizmów zwiększających tolerancję roślin kukurydzy na suszę. Warto o tym pamiętać zwłaszcza w kontekście pogłębiającego się deficytu wodnego w niektórych regionach kraju. Najlepsze efekty uzyska się stosując krzem (OPTYSIL) zapobiegawczo. Ograniczenie strat spowodowanych suszą następuje również na poziomie komórkowym. Amorficzna krzemionka niejako „uszczelnia” ściany komórkowe zapobiegając nadmiernej transpiracji, a tym samy utracie turgoru i obniżeniu intensywności fotosyntezy. Ma to swoje bezpośrednie przełożenie na wysokość plonowania, a co za tym idzie, opłacalności uprawy. Rozbudowany system korzeniowy to także mniejsze straty wynikające z jego uszkodzenia przez szkodniki glebowe, w tym dość licznie występującą na południu kraju stonkę kukurydzianą, której larwy żerują na korzeniach kukurydzy.

Podsumowując, kukurydza jest jedną z bardziej wdzięcznych upraw, wyjątkowo szybko reagującą na zabiegi dolistne. Dobierając odpowiednio mikro- i makroelementy do poszczególnych faz rozwojowych, można osiągnąć wzrosty plonu nawet powyżej 10% w porównaniu do roślin nawożonych tylko w sposób konwencjonalny. Dodatkowe zastosowanie stymulatorów wzrostu na bazie krzemu lub tytanu zwiększa uzyskiwane efekty plonotwórcze i redukuje skutki stresów biotycznych i abiotycznych.