Zaobserwowanie objawów niedoborów składników pokarmowych świadczy o nieodwracalnych, niekorzystnych procesach, które zaszyły u roślin. Aplikacja nawozów w zagłodzone plantacje jest zabiegiem spóźnionym i nawet wysokie nawożenie azotem nie przełoży się na poprawę plonowania, jeśli brakuje innych makro- i mikroelementów. Plon skutecznie obniżyć może niedobór tylko jednego składnika, nawet jeśli pozostałych nie brakuje.
Zmiany u roślin powodowane niedoborem makro- i mikroelementów:
- azot (N)- najstarsze liście żółkną i usychają, zahamowanie wzrostu roślin szczególnie liści, słabe krzewienie;
- fosfor (P) - zabarwienie roślin ciemnozielone, czerwone do purpurowego. Przebarwienia widoczne na łodydze, liściach - ogonkach liściowych, nerwach, starsze liście żółto-brunatno-czerwone, łodygi cieńsze i krótsze, sztywny pokrój rośliny;
- potas (K) - przebarwienia żółte do czerwonych na wierzchołkach i brzegach liści, następnie nekrozy, wiotkość łodyg, korzenie wydłużone, z małą ilością korzeni bocznych;
- wapń (Ca) - objawy widoczne na młodych liściach, które zwijają się od wierzchołka, barwy żółtozielonej do białozielonej, zasychanie wierzchołków liści, zamieranie wierzchołków pędów;
- magnez (Mg) - na starszych liściach chloroza miedzyżyłkowa, nerwy pozostają zielone, wierzchołki i brzegi liści zwinięte ku górze, mogą zasychać, łodygi cienkie;
- siarka (S) -chloroza całych liści, żółknięcie widoczne na młodszych liściach, ich spodnia część zaczerwieniona, czasem brak turgoru liści, łodyga krótka i cienka, redukcja wielkości kwiatów;
- molibden (Mo) -redukcja rozwoju blaszki liściowej, chloroza młodych liści, na wierzchołkach i brzegach liści tkanka zasycha, chloroza podobna do powodowanej niedoborem magnezu, ale dotyczy młodszych liści, deformacja pędu, u bobowatych zahamowanie brodawkowania;
- żelazo (Fe) - najpierw chloroza międzyżyłkowa na najmłodszych liściach, wierzchołki młodych liści blade lub żółte, zasychanie brzegów blaszki liściowej. mangan -mozaikowa chloroza, najmłodsze liście przybierają barwę oliwkowozieloną, potem nekroza międzyżyłkowa i wypadanie obumarłej tkanki pomiędzy nerwami, zahamowanie wzrostu i opadanie liści;
- miedź (Cu) - niebieskozielona barwa liści, brak turgoru, liście zwisają, nekrozy, zaburzenia w formowaniu organów generatywnych - zniekształcone kwiatostany, wierzchołki pędów usychają, u nowin zahamowanie wypełniania ziarniaków zbóż;
- bor (B) - starsze liście są zniekształcone, pozwijane, nekroza wierzchołków pędów, korzeni, zamieranie kwiatów, owoce niewyrośnięte lub ich brak;
- cynk (Zn) - jasnozielone przebarwienia liści, chloroza międzyżyłkowa przechodząca w nekrozę. Objawy widoczne najpierw na starszych liściach. redukcja powierzchni blaszek liściowych (drobne młode liście);
- chlor (Cl) -chloroza i nekroza liści, redukcja wzrostu liści, korzenie słabo rozwinięte zgrubiałe na końcach.
Na dostępność składników pokarmowych wpływ ma odczyn gleby. Im wyższy - bardziej zbliżony do obojętnego, tym mniejsza jest dostępność niektórych mikroelementów: żelaza (Fe), manganu (Mn), niklu (Ni), miedzi (Cu), boru (B) i cynku (Zn), nawet jeśli zasobność gleby w te składniki jest na poziomie wystarczającym. Z kolei przy wyższym pH lepsza jest dostępność makroelementów i molibdenu (Mo), który zachowuje się jak makroelement.
Jednocześnie obserwowane zmiany u roślin mogą być mylone z powodowanymi przez np. grzyby patogeniczne, szkodniki, które wywołują podobne objawy, jak niedobór makro- i mikroelementów. Jeśli nie jest się pewnym co dolega roślinom, odpowiedzi należy szukać w ocenach laboratoryjnych.
Komentarze