Obornik, kompost, mączka. Jak nawozić działkę?

Nawozy dla działkowców. Obornik, kompost, mączka. Jak nawozić? Jeśli decydujemy się na uprawę roślin na własne potrzeby, oznacza to, że ma dla nas znaczenie to, w jakich warunkach rośnie nasze przyszłe pożywienie, czym jest nawożone, jak chronione przed agrofagami. Zazwyczaj działkowcy chcą jeść rośliny bez „chemii”, a więc uprawiane bez nawozów mineralnych i środków ochrony roślin, ewentualnie z absolutnie minimalną ich ilością. Szukając odpowiednich metod nawożenia, skupiamy się więc na nawozach naturalnych i organicznych.

Kompost

Kompost jest niezwykle cennym nawozem organicznym, który stosunkowo łatwo można przygotować we własnym zakresie. Kompostowaniu można poddawać niemal wszystkie odpady roślinne – skoszoną trawę, liście, drobne gałęzie, nać warzyw korzeniowych, opadłe owoce, a także wyrwane chwasty, choć w ich przypadku koniecznie trzeba zadbać, by nie były dojrzałe, gdyż stwarzałoby to ryzyko ich rozsiewania przy okazji nawożenia. Dojrzałe chwasty warto spalić, a popiołem przesypać kompostownik. Im drobniejszy będzie materiał przeznaczony na kompost, tym szybciej uzyskamy gotowy nawóz. Z tego względu trawę warto kosić kosiarką, która jednocześnie rozdrabnia zbieraną biomasę, a drobne gałęzie najlepiej będzie połamać lub pociąć siekierą. Kompostowany materiał należy regularnie mieszać, a przy okazji warto go przesypywać wapnem, wspomagającym rozkład materii organicznej, a jednocześnie przy nawożeniu stabilizującym odczyn gleby.

Kompost wnosi dużą dawkę cennej materii organicznej bogatej w makro- i mikroelementy. Poprawia stosunki wodno-powietrzne i strukturę gleby, rozluźniając gleby ciężkie, a w lekkich zatrzymując wodę. Nawóz ten nadaje się pod wszystkie gatunki roślin uprawnych. Zalecana dawka przy corocznym nawożeniu wynosi około 2 kg/m2. Po zastosowaniu kompost należy zmieszać z powierzchniową warstwą gleby.

Obornik

Obornik jest najpopularniejszym nawozem naturalnym, znanym od kiedy człowiek zaczął utrzymywać zwierzęta. Niewielkie ilości potrzebne na działce zazwyczaj łatwo można nabyć u okolicznych rolników. Za najcenniejsze uchodzą oborniki pochodzące od owiec czy koni, ale najłatwiej dostępny jest nawóz bydlęcy, który również ma bardzo dobre właściwości. W przypadku specyficznego rodzaju obornika, jakim jest pomiot, pochodzący od drobiu, nie można stosować dużych dawek ze względu na ryzyko przenawożenia azotem.

Obornik, podobnie jak wspomniany wyżej kompost, wnosi dużą dawkę cennej materii organicznej bogatej w makro- i mikroelementy. Nawóz ten nadaje się pod wszystkie gatunki roślin uprawnych. Zalecana dawka przy corocznym nawożeniu wynosi około 4 kg/m2. Po zastosowaniu obornik należy zmieszać z glebą.

Mączka bazaltowa

Mączki skalne są jednymi z najstarszych nawozów, stosowanych od czasów prehistorycznych, kiedy człowiek zauważył, że rośliny dają większe plony na stokach wulkanów, gdzie występuje między innymi omawiany bazalt. Mączka bazaltowa stosowana jako nawóz powstaje w wyniku mielenia okruchów skalnych. Im drobniej bazalt zostanie zmielony, tym lepsze jest działanie nawozu. Nawóz ten bogaty jest między innymi w krzemionkę wzmacniającą ściany komórkowe czy wapń podnoszący odczyn gleby, a także inne makro- i mikroelementy. Ma również właściwości grzybobójcze i odstrasza ślimaki. Składniki mineralne uwalniane są z mączki bazaltowej powoli, co przyczynia się do długotrwałego działania. Ponadto nawóz poprawia strukturę gleby i zwiększa jej pojemność wodną.

Mączkę bazaltową można znaleźć w sklepach ogrodniczych, gdzie jest sprzedawana w mniejszym opakowaniach, dedykowanych dla działkowców. Nawóz ten stosuje się raz na kilka lat w dawce około 1,5 kg/m2. Średnia cena wynosi obecnie około 5 zł/kg.

Międzyplony

Dobrym rozwiązaniem może być też nawóz zielony, a więc międzyplony, zwane też poplonami. Ich rolą jest pobranie składników pokarmowych z głębszych warstw gleby, gdzie nie są dostępne dla większości roślin uprawnych, a następnie akumulacja w formie materii organicznej w powierzchniowej warstwie profilu glebowego. Jednocześnie okrywa roślinna chroni glebę przed erozją i nadmiernym parowaniem, a rośliny bobowate, bardzo popularne jako międzyplony, dodatkowo wiążą azot atmosferyczny.

Jako międzyplony można wysiewać gatunki takie jak gorczyca, łubiny, bobik, seradela, groch, rzodkiew oleista, owies czy żyto. Ich siew najlepiej przeprowadzić poprzez równomierne rozrzucanie nasion, a następnie płytkie zmieszanie ich z glebą, np. poprzez zagrabienie. Cena materiału siewnego i dawka wysiewu uzależniona jest od gatunku. Najtańsza obecnie gorczyca kosztuje około 10 zł/kg.