Mimo tych przeszkód, Instytut Ochrony roślin w Poznaniu dokonał rozpoznania, sprawdzając, które substancje czynne mogłyby zostać ewentualnie wykorzystane do chemicznego odchwaszczania tej uprawy. Wykonano kilka serii doświadczeń, w których sprawdzano m.in. takie substancje czynne jak: linuron (Afalon Dyspersyjny 450 SC), mezotrion (Callisto 100 SC), MCPA (Chwastox Extra 300 SL), chlorotoluron (Lentipur Flo 500 SC), flurochloridon (Racer 250 EC).
Herbicydy stosowano w różnych wariantach dawek i terminach agrotechnicznych: Afalon Dyspersyjny 450 SC w dawkach dzielonych 0,75 + 0,5 l/ha przed i po wschodach gryki, Racer 250 EC w dawkach dzielonych 0,75 + 0,5 l/ha przed wschodami oraz po wschodach, Racer 250 EC + Afalon Dysp. 450 SC w dawkach 0,5 l/ha + 0,5 l/ha przed wschodami, Lentipur Flo 500 SC w dawce 1,5 l/ha przed wschodami, Chwastox Extra 300 SL w dawce 3 l/h po wschodach, Callisto100 SC w dawce 1,2 l/ha przed wschodami.
W trakcie wegetacji oceniano wizualnie skuteczność chwastobójczą herbicydów, szacując stan i liczbę chwastów. Ocenę wrażliwości gryki na zastosowane herbicydy dokonano poprzez zliczenie obsady roślin przed zbiorem, wysokość uzyskanego plonu nasion i masę 1000 nasion.
W latach prowadzonych badań dominującymi gatunkami chwastów były komosa biała i chwastnica jednostronna.
Wszystkie oceniane herbicydy skutecznie zwalczały komosę. Chwastnica jednostronna była mniej wrażliwa na stosowane substancje, niemniej jednak była zwalczana (80-90 proc. skuteczności) przez większość badanych herbicydów, z wyjątkiem stosowanego dwukrotnie herbicydu Afalon Dyspersyjny 450 SC oraz herbicydu Chwastox Extra 300 SL.
Analiza fitotoksycznego wpływu stosowanych w doświadczeniu herbicydów na rośliny gryki dowiodła, że największe uszkodzenia występują przy oprysku mieszaniną zbiornikową Afalon Dyspersyjny 450 SC + Lentipur Flo 500 SC (100 proc. zniszczonych roślin gryki) oraz po zastosowaniu herbicydu Chwastox Extra 300 SL (80 proc. uszkodzeń).
Wymienione środki praktycznie całkowicie zniszczyły roślinę uprawną, w konsekwencji czego nie zebrano plonu nasion. Objawami fitotoksycznymi obserwowanymi na roślinach gryki były typowe symptomy działania herbicydów z grupy inhibitorów fotosyntezy oraz regulatorów wzrostu, czyli pojawienie się chlorotycznych plam, przechodzących następnie w nekrozy, oraz redukcja wzrostu, które w konsekwencji doprowadziły do śmierci roślin.
Najwyższy plon nasion gryki odnotowano na poletkach, na których stosowano Callisto 100 SC. Plony pochodzące z tej kombinacji były efektem wysokiej obsady roślin na m2 oraz dużej masy 1000 orzeszków. Uzyskane plony przewyższały zebrane z poletek kontrolnych o blisko 60 proc. Udowodniony obliczeniami statystycznymi wzrost plonów, obsady roślin oraz masy 1000 nasion w stosunku do kontroli uzyskano także na tych poletkach, na których stosowano w dawkach dzielonych (przed i po wschodach) herbicyd Racer 250 EC, mieszankę herbicydów Racer 250 EC + Afalon Dyspersyjny 450 SC oraz Lentipur Flo 500 SC.
Zespół badawczy pod kierownictwem prof. Kazimierza Adamczewskiego doszedł też do wniosku, że uzyskanie zwiększonej selektywności w stosunku do gryki jest możliwe przy zastosowaniu mieszaniny herbicydów, herbicydów w dawkach dzielonych, jak również dawek zredukowanych. Takie rozwiązanie sprawdziło się w przypadku zastosowanych w doświadczeniu dawek dzielonych herbicydu Racer 250 EC, oraz mieszaniny herbicydów Racer 250 EC + Afalon Dyspersyjny 450 EC.
Z doświadczeń prowadzonych przez innych badaczy wynika, że skala uszkodzeń fitotoksycznych gryki w dużym stopniu warunkowana jest warunkami atmosferycznymi w okresie wiosny.
Herbicydy, które w jednych doświadczeniach nie wywoływały uszkodzeń gryki, w innych - gdy oprysk zbiegał się z zimną i deszczową wiosną, okazywały się fitotoksyczne.
Na marginesie rozważań o chemicznym odchwaszczaniu gryki warto zauważyć, że roślina ta może służyć do eliminacji chwastów - także trwałych. Tak postępują rolnicy prowadzący gospodarstwa ekologiczne. Wysiewają oni grykę z przeznaczeniem na zieloną masę do przyorania. Wykorzystywane jest w tym wypadku zjawisko allelopatii, czyli wzajemnego wpływu gatunków roślin sąsiadujących ze sobą. Substancje wydzielane do gleby przez korzenie lub powstające przy rozkładzie resztek roślinnych ograniczają kiełkowanie i wzrost rośliny następczej. Jak wynika z badań fizjologów z SGGW w Warszawie, gryka wydziela do gleby różnorodne substancje aktywne hamujące rozwój perzu. Otrzymane z niej laboratoryjnie wyciągi ograniczają rozwój tej rośliny, hamują gromadzenie biomasy we wszystkich jego częściach nadziemnych i podziemnych, obniżają efektywność fotosyntezy i zawartość wody w roślinie, pomimo że ta broni się przed tym, włączając mechanizmy hamowania transpiracji. Wnioskować więc można, że wydzielane przez grykę substancje chemiczne silnie zakłócają pobieranie wody przez system korzeniowy tego uciążliwego chwastu.
Niewiele osób też zapewne wie, że gryka nie służy szkodnikom glebowym.
Jej uprawa uwalnia pole np. od drutowców.
Miododajn a gr yka
Kwiaty gryki wytwarzają pyłek oraz stosunkowo dużo nektaru, szczególnie przy dużej wilgotności i wysokiej temperaturze. Nektarują w godzinach rannych, w okresie suszy tylko do wyschnięcia porannej rosy. Gryka należy do najlepszych roślin miododajnych, jej kwiaty są bardzo intensywnie oblatywane przez pszczoły do godzin południowych.
Ze względu na atrakcyjność zarówno rośliny, jak i miodu gryczanego pszczelarze często podwożą pszczoły pod kwitnące plantacje.
Gryka dostarcza pszczołom obfitego pożytku nektarowego, o koncentracji cukrów 30-50 proc. Wydajność miodowa z jednego ha plantacji wynosi do 300 kg miodu.
Jest to typowy ciemny miód letni.
W stanie płynnym ma barwę jasnobrunatną z lekko czerwonawym odcieniem i intensywny zapach kwiatów gryki, smak wyrazisty ostrosłodki i lekko piekący.
Jest tak specyficzny, że daje się wyczuć w miodach nawet z niewielką domieszką gryki. Czasami mówi się, że gryka "psuje" inne miody, na przykład spadziowy.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze