Skuteczne wyeliminowanie chwastów już na początku wegetacji pozwala prawidłowo rozwijać się młodym roślinom rzepaku. Od początku rozwoju współzawodniczą one z chwastami o przestrzeń, światło, wodę i składniki pokarmowe. Ich intensywny wzrost jest powodem tzw. wybiegnięcia roślin rzepaku, osłabienia ich kondycji, a w konsekwencji – większej wrażliwości na wymarzanie. Ochronę herbicydową można przeprowadzić doglebowo przed siewem bądź doglebowo bezpośrednio po siewie rzepaku ozimego.

Bezpośrednio przed siewem rzepaku ozimego

W tym terminie plantator ma do dyspozycji s.cz. o nazwie napropamid, która jest obecna solo w 5 preparatach, tj. Baristo 500 SC, Colzamid, Devrinol 450 SC, Inventor 500 SC i Wicher 500 SC. Substancja ta jest aktywowana już przy bardzo minimalnej zawartości wilgoci w glebie. Warunkiem jednak skutecznego działania w odniesieniu do kiełkujących chwastów jest wymieszanie jej z glebą na głębokość ok. 3 cm. Niewymieszanie z glebą spowoduje, że napropamid bardzo szybko się rozłoży pod wpływem promieni słonecznych, przez co jego działanie może być bardzo ograniczone. Niewątpliwą zaletą tej s.cz. jest możliwość późniejszego zwalczania gatunków chwastów wschodzących nawet podczas bezdeszczowej pogody w momencie wystąpienia opadów deszczu.

Siewka uszkodzona przez chlomazon. Do takich sytuacji dochodzi wówczas, gdy krótko po oprysku przychodzą opady, które wpłukują tę substancję czynną w zasięg korzeni wschodzącego rzepaku ozimego
Siewka uszkodzona przez chlomazon. Do takich sytuacji dochodzi wówczas, gdy krótko po oprysku przychodzą opady, które wpłukują tę substancję czynną w zasięg korzeni wschodzącego rzepaku ozimego

Herbicydy zawierające napropamid należy stosować w zalecanej dawce (2,4-3,0 l/ha), tuż przed siewem rzepaku ozimego, dzięki czemu skutecznie ograniczymy chwasty jednoliścienne, tj. chwastnicę jednostronną i wiechlinę roczną oraz dwuliścienne, np. gwiazdnicę pospolitą, iglicę pospolitą, marunę bezwonną, pokrzywę żegawkę, rumian polny, rumianek pospolity, tasznika pospolitego, starca zwyczajnego, rdestówkę powojowatą, rdest plamisty, szarłat szorstki, żółtlicę drobnokwiatową, komosę białą, gorczycę polną, rzodkiew świrzepę.

Do kilku dni po siewie rzepaku ozimego

W tym terminie plantator ma do dyspozycji 2 s.cz., tj. petoksamid i chlomazon.

Do 3 dni po siewie rzepaku ozimego (BBCH 00-03), na starannie uprawioną i wilgotną glebę bez grud, plantator może zastosować petoksamid, który jest obecny samodzielnie w 1 herbicydzie (Koban 600 EC) i który pobierany jest głównie przez siewki kiełkujących nasion chwastów, powodując zahamowanie ich wzrostu i rozwoju. Herbicyd ten należy stosować tylko raz w sezonie w dawce 2,0 l/ha. Dawka ta skutecznie ogranicza głównie miotłę zbożową, gwiazdnicę pospolitą, jasnotę purpurową i różową, komosę białą, marunę bezwonną, rumianek pospolity, szarłat szorstki oraz przetacznika perskiego.

Do 4-5 dni po siewie rzepaku ozimego (BBCH 00-05/08), na starannie uprawioną i wilgotną glebę bez grud, plantator może zastosować chlomazon, który jest obecny samodzielnie w 32 herbicydach, tj. Angelus 360 CS, Boa 480 EC, Boa 360 CS, Boa Pro 480 EC, Brasiherb 480 EC, Clomazon 480 EC, Chlomazon 360 CS, Clematis 480 EC, Climb, Clomate 360 CS, Clomaz 36 SC, Clozone, Comandor 480 EC, Command 360 CS, Command 480 EC, Comodo 480 EC, Efector 360 CS, Evea 360 CS, Hadar 360 CS, Kalif 360 CS, Kalif 480 EC, Kilof 480 EC, Koncept 360 CS, Libeccio 360 CS, Marqis 360 CS, Prize, Reactor 480 EC, Reactor 360 CS, Reactor Plus 480 EC, Szabla 480 EC, Szpada 480 EC, Upstage.

Herbicydy zawierające chlomazon należy stosować w dawce 0,25-0,33 l/ha, działają one na chwasty głównie w okresie ich kiełkowania do wykształcenia pierwszej pary liści, powodując przebarwienia (bielenie) liści, które zasychają i zamierają. Chlomazon może powodować bielenie również wrażliwych odmian roślin rzepaku, jednak jest to efekt przejściowy, który nie wpływa negatywnie na plonowanie. Herbicydy zawierające chlomazon skutecznie ograniczają chwastnicę jednostronną, przytulię czepną, poziewnika szorstkiego, gwiazdnicę pospolitą, komosę białą, jasnotę różową i purpurową, marunę bezwonną, szarłat szorstki, bodziszka drobnego oraz tasznika pospolitego i tobołki polne.

A może jednak gotowe mieszaniny?

Niewątpliwą zaletą stosowania mieszanin dwu- lub trójskładnikowych jest możliwość poszerzenia spektrum działania w odniesieniu do różnych gatunków chwastów, które występują na danym polu.

Mieszaniny dwuskładnikowe najlepiej stosować na polach, które charakteryzują się przeciętną liczbą chwastów, najczęściej kilkugatunkowym zachwaszczeniem (jeden, dwa gatunki dominujące, pozostałe to tzw. towarzyszące).

Przykładami takich gotowych mieszanin dwuskładnikowych mogą być:

chlomazon + napropamid (np. Altiplano Dam, Colzamid Top, Command Top 375 CS, DevrinolTop 375 CS) – preparat należy stosować bezpośrednio po siewie rzepaku, na starannie uprawioną (bez grud) glebę (BBCH 00-08). Skutecznie zwalczają następujące chwasty: miotła zbożowa, gwiazdnica pospolita, jasnota różowa, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, maruna bezwonna, mlecz zwyczajny, ostróżeczka polna, stulicha psia, tasznik pospolity, przytulia czepna, rumianek pospolity, rumian polny.

dimetachlor + chlomazon (np. Brasan 540 EC) – aplikować bezpośrednio po siewie rzepaku do fazy przedostania się liścieni na powierzchnię gleby (BBCH 00-09). Zwalcza takie chwasty jak: chwastnica jednostronna, miotła zbożowa, wiechlina roczna, bodziszek polny, gwiazdnica pospolita, jasnoty, komosa biała, maruna bezwonna, mlecz zwyczajny, mlecz kolczasty, przetacznik perski, przytulia czepna, rogownica skupiona, rzeżucha włochata, stulisz lekarski, szarłat szorstki, szczaw tępolistny, tasznik pospolity, tobołki polne.

chlomazon + petoksamid (np. Julius 424 EC, Nero 424 EC) – stosować bezpośrednio po siewie rzepaku (najpóźniej do 3 dni), na starannie uprawioną (bez grud) glebę. Chwasty wrażliwe to: miotła zbożowa, wiechlina roczna, tasznik pospolity, przytulia czepna, jasnota biała, jasnota różowa, maruna bezwonna, rumianek pospolity, rumian polny, niezapominajka polna, gwiazdnica pospolita, tobołki polne, przetacznik perski.

chinomerak + napropamid (np. Brando) – stosować bezpośrednio po siewie rzepaku, na starannie uprawioną (bez grud) glebę (BBCH 00-08). Chwasty wrażliwe to: wiechlina roczna, mak polny, maruna bezwonna, przytulia czepna.

chlomazon + metazachlor (np. Circuit CS, Kalif Mega 283 ZC, Kumak 283 SE, Nimbus 283 SE) – stosować bezpośrednio po siewie rzepaku (najpóźniej do 3 dni), ale przed wschodami rzepaku, na starannie uprawioną glebę (BBCH 00-05). Chwasty wrażliwe to: miotła zbożowa, chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, maruna bezwonna, przetacznik perski, przytulia czepna, rumianek pospolity, stulisz lekarski, tasznik pospolity, tobołki polne.

Mieszaniny trójskładnikowe uważane są za preparaty uniwersalne. Można je wykorzystać na polach tzw. nowych, o nieznanym i trudnym do przewidzenia składzie gatunkowym. W większości przypadków eliminują praktycznie wszystkie gatunki chwastów, dając gwarancję pola wolnego od zachwaszczenia. Jedynym mankamentem takich herbicydów jest wysoka cena jednostkowa, która jest wyższa od herbicydów np. jednoskładnikowych czy dwuskładnikowych.

Kilka przykładów takich gotowych mieszanin trójskładnikowych, lokowanych w jednym herbicydzie:

dimetachlor + chlomazon + napropamid (np. Colzor Trio 405 EC) – środek należy stosować bezpośrednio po siewie (do 3 dni po siewie) na wilgotną, starannie uprawioną (bez grud) glebę. Nasiona wysiewać na jednakową głębokość i dokładnie przykryć glebą. Chwasty wrażliwe to: miotła zbożowa, bodziszek drobny, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, niezapominajka polna, przetacznik perski, przytulia czepna, stulisz lekarski, rumian polny, tasznik pospolity, tobołki polne.

metazachlor + napropamid + chlomazon (np. Colzor Syn Tech) – stosować po siewie rzepaku (najpóźniej do 3 dni), ale przed wschodami rzepaku (BBCH 00-07). Zwalcza takie chwasty jak: wiechlina roczna, życica trwała, chaber bławatek, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, maruna bezwonna, niezapominajka polna, przetacznik perski, przetacznik bluszczykowy, przytulia czepna, rumianek pospolity, tasznik pospolity, tobołki polne.

chinomerak + metazachlor + napropamid (np. Torso SC) – stosować bezpośrednio po siewie rzepaku, na starannie uprawioną (bez grud) glebę. Nasiona rzepaku wysiać na jednakową głębokość i dokładnie przykryć warstwą ziemi. Chwasty wrażliwe: wiechlina roczna, gwiazdnica pospolita, jasnota purpurowa, komosa biała, mak polny, poziewnik szorstki, przetacznik perski, przetacznik bluszczykowy, tasznik pospolity.