Charakterystycznym chwastem jednoliściennym dla zbóż ozimych jest miotła zbożowa, zaliczana do gatunków zimujących.

Ma tendencje do wschodów jesiennych, wykazuje odporność na niską temperaturę i w dobrej kondycji przetrzymuje okres spoczynku wegetacyjnego.

Jeśli podczas zimy nie wymarzną zboża, to z pewnością przetrzyma ją miotła zbożowa. Jest gatunkiem jarym, dlatego zwłaszcza podczas wilgotnej wiosny jej wschody są równie liczne jak jesienią. Z punktu widzenia współzawodniczenia ze zbożami, egzemplarze jesienne są zdecydowanie bardziej konkurencyjne, silniejsze i wydają większą liczbę wiech (do 6). Cykl rozwojowy owsa głuchego jest podobny. Wschodzi jesienią i przetrzymuje zimę, jednak preferuje wschody wiosenne i jest zdecydowanie gatunkiem zachwaszczającym przede wszystkim zboża jare.

Możliwość ograniczania tych dwóch uciążliwych gatunków przedstawiono w tabeli na przykładzie obu form pszenicy.

Analizując ją, można stwierdzić, że część zabiegów całkowicie się pokrywa z fazami rozwojowymi obu typów pszenic, jednak niektóre terminy różnią się. Jednocześnie można zauważyć, że program ochrony zbóż jarych to tylko pewien wycinek obszernych zaleceń odchwaszczania form ozimych. O tych różnicach w dużej mierze decyduje brak miotły w zbożach jarych.

Wśród substancji czynnych istnieje kilka niszczących tylko chwasty jednoliścienne, część zwalcza także dwuliścienne, a większość z nich jest przystosowana do łącznych zabiegów, dzięki którym można ograniczyć szerokie spektrum zwalczanych chwastów. Znajomość podstawowych cech stosowanych preparatów (s.cz.) pozwala maksymalnie je wykorzystać.

Z powodu bliskiego botanicznego pokrewieństwa, najbardziej poszkodowanym zbożem jest owies siewny, w którym nie ma żadnej możliwości zniszczenia owsa głuchego i innych jednoliściennych.

DIFLUFENIKAN

Spośród wszystkich substancji aktywnych najwcześniej należy stosować diflufenikan (DFF). Działa doglebowo i nadaje się do zwalczania bardzo młodej miotły zbożowej. W handlu znajduje się w fabrycznych mieszaninach z izuproturonem (IPU), który wzmacnia działanie chwastobójcze w stosunku do miotły. Preparaty te (Legato Plus, Pelikan Plus, Protekt Plus) są selektywne dla wszystkich zbóż ozimych, chociaż nie wszystkie posiadają rejestrację w jęczmieniu. Również jest produkowany w formie czystej (np. Legato 500 SC). Tę formulację oraz jej odpowiedniki tyko w pszenicy można stosować z Chwastoxem Turbo 340 SL. Na stanowiskach silnie zaatakowanych miotłą diflufenikan lepiej stosować łącznie z inną substancją miotłobójczą.

Izoproturon i chlorotoluron

Do najbardziej popularnych substancji czynnych niszczących miotłę należą izoproturon (IPU) i chlorotoluron (CTU).

Różnią się zakresem zwalczanych chwastów dwuliściennych. Izoproturon wolniej przemieszcza się w glebie, stąd bardziej nadaje się na stanowiska o uproszczonej uprawie. Jest także komponentem fabrycznej mieszaniny herbicydu Bifenix N 499 SC. W formie środka Protugan 500 SC jest zalecany z fluroksypyrem (Kiguya, Tomigan), trochę nietypowo, bo w różnych terminach. Obie substancje czynne są selektywne dla wszystkich zbóż ozimych, chociaż tak szeroko nie są zarejestrowane.

Jodosulfuron

W wielu preparatach substancją czynną jest jodosulfuron. Jest środkiem skutecznym w zwalczaniu miotły zbożowej.

W czystym składniku jest zalecany jako herbicyd Huzar. W preparacie Huzar Activ oraz w mieszaninie z preparatem Esteron jest wzbogacony o 2,4-D, wykazujące wzmacniające działanie na chwasty dwuliścienne. Ponadto jest składnikiem środków Atlantis 04 WG i 12 OD, Caliban 178 WG, Zeus 208 WG. Są to preparaty typowo miotłobójcze o różnym spektrum zwalczanych chwastów dwuliściennych. Preparaty Atlantis zalecane są w różnych mieszaninach, ale tylko minimalnie zwiększonej skuteczności na chwasty jednoliścienne można się spodziewać po łącznym zabiegu z preparatem Sekator 125 OD. Jodosulfuron jest zalecany w zbożach ozimych oprócz jęczmienia (w życie w obniżonej dawce). Jego skuteczność w stosunku do owsa głuchego jest znacznie słabsza.

Aby go zniszczyć, dawka musi wynosić minimum 2 g s.cz/hektar.

Propoksykarbazon

Propoksykarbazon sodu jest produkowany jako związek chwastobójczy pojedynczych herbicydów oraz jako komponent kilku preparatów wieloskładnikowych.

Substancją czynną środków Attribut 70 SG i 70 WG jest sam propoksykarbazon.

Preparaty te są zalecane w dawce 60 do 100 g/ha. W celu zniszczenia miotły i owsa wystarcza 60 g/ha.

Dawka 100 g/ha jest przeznaczona do ograniczania perzu właściwego. Formulację WG w ozimych formach pszenicy i pszenżyta należy stosować z adiuwantem.

Ze zbóż jarych jest zalecany tylko w pszenicy jarej. Jest składnikiem preparatów Zeus i Caliban (tylko pszenica ozima), które także zwalczają owies głuchy, chociaż nie jest wymieniony w etykietach. Zalecany do mieszanin zbiornikowych.

Sulfosulfuron

Apyros 75 WG i Nylon 75 WG zawierają w składzie sulfosulfuron. Podobnie jak poprzednia substancja w najwyższej dawce zwalczają perz, a w niższych miotłę i trochę słabiej owies głuchy, a zalecane są do odchwaszczania pszenicy ozimej i jarej oraz pszenżyta ozimego. W celu poszerzenia zakresu zwalczanych chwastów dwuliściennych posiadają rejestracje np. z preparatami Chwastox Extra, Dragon, Mocarz, Mustang, Starane, Starane Super.

Piroksysul am

Jedną z nowszych substancji czynnych, przeznaczoną do zwalczania miotły zbożowej, jest piroksysulam. Jak do tej pory był komponentem trójskładnikowego preparatu Lancet Plus 125 WG zalecanego tylko w pszenicy ozimej.

Ostatnio zarejestrowano Mover 75 WG i Nomad 75 (także w pszenżycie i życie), których jest jedynym składnikiem.

Jest bardziej efektywny po zastosowaniu z adiutantami.

Tifensulfuron

Tifensulfuron jest znany z dawno zarejestrowanego w zbożach ozimych preparatu Chisel 75 WG (+ chlorosulfuron).

Zwalcza miotłę i określoną grupę chwastów dwuliściennych. Można go stosować w obniżonej dawce (40 g/ha) w zbożach jarych, ale tylko w celu zwalczania gatunków dwuliściennych. Tifensulfuron jest także komponentem dużo bardziej "nowoczesnych" herbicydów sulfonylomocznikowych produkowanych w technologii SX. To między innymi preparaty Aneks SX 50 SG i Rubin SX 50 SG (+ tribenuron) zalecane w zbożach ozimych oprócz jęczmienia.

Produkowane są w formie jednorodnych bardzo dobrze rozpuszczalnych granul. To bardzo przydatna cecha pozwalająca łatwo i skutecznie umyć opryskiwacz.

Graminicydy specyficzne

Pozostałe środki to specyficzne graminicydy selektywne dla części zbóż oraz wszystkich chwastów dwuliściennych.

Grasp 400 SC zawierający tralkoksydym zalecany jest do zwalczania miotły zbożowej w pszenicy ozimej i owsa głuchego w jęczmieniu jarym. Fenoksaprop-P- -etyl jest produkowany pod handlową nazwą Puma Uniwersal 069 EW (odpowiedniki Agria Fenoksaprop, Fantom, Foxtrot - wszystkie 069 EW). Jest selektywny dla zbóż ozimych oprócz jęczmienia oraz jarych form jęczmienia i pszenicy, chociaż nie wszystkie formy handlowe mają tak szeroką rejestrację. Grupę tego typu herbicydów zamyka pinoksaden znany jako Axial 100 EC. Wiele środków jest zalecanych łącznię z adiuwantami, w przepadku środka Axial jego dodatek jest obligatoryjny. Rejestracja obejmuje adiuwant Adigor 440 EC, którego należy zawsze używać trzykrotnie więcej niż samego herbicydu. Zalecany do odchwaszczania form jarych i ozimych jęczmienia oraz pszenicy.

W praktyce należy cały czas kontrolować tekst etykiet, ponieważ od czasu do czasu niektóre kombinacje (niestety) wypadają, ale także zdarza się (na szczęście), że pojawiają się nowe. Analiza różnic w etykietach preparatów o takich samych substancjach czynnych, niejednokrotnie pozwala szerzej spojrzeć na terminy stosowania, dawki, zakres selektywnych roślin uprawnych, spektrum zwalczanych chwastów, możliwości mieszania z innymi komponentami i wiele innych problemów ochroniarskich.