Rdza żółta należy do najbardziej rozpowszechnionych i zarazem najgroźniejszych chorób zbóż. Patogen łatwo przystosowuje się warunków klimatycznych w różnych częściach świata i przy epidemiologicznym pojawie szybko może zniszczyć ponad połowę światowej produkcji pszenicy.

W 2015 r. zespół badawczy z Uniwersytetu w Sydney pod kierownictwem prof. Roberta Park'a zidentyfikował mutanty dla każdego genu i stworzył populacje dla mutacji. Równolegle wówczas nad dwoma genami pracowali naukowcy w Wielkiej Brytanii. Zespoły nie były świadome prowadzenia zakresu podobnych badań. Dopiero spotkanie w kwietniu 2017 r. na Międzynarodowym Sympozjum Genetyki Pszenicy zaowocowało przyszłą współpracą. Jej wyniki opublikowano w ostatnich dniach sierpnia br. w czasopiśmie naukowym Nature Plants.

Naukowcy sklonowali trzy powiązane geny oporności na rdzę - Yr7, Yr5 i YrSP. Dzięki temu możliwe będzie dokładne monitorowanie ich wędrówki. Jest to szczególnie cenne w walce z ciągle zmieniającymi się patogenami, gdy geny zostaną włączone do programów hodowlanych odmian pszenicy. Na świecie opracowane są markery diagnostyczne, dzięki którym można szybko wykorzystać geny w programach hodowlanych pszenicy.

Charakterystyka trzech genów stała się możliwa w krótkim czasie dzięki współpracy: Uniwersytetu w Sydney, Wspólnoty Badań Naukowych i Przemysłowych Australii, Limagrain w Wielkiej Brytanii i Narodowego Instytutu Botaniki Rolniczej. Naukowcy byli w stanie dość szybko sklonować wszystkie trzy geny z uwagi na postęp w dziedzinie genomiki mutacji, technik sekwencjonowania i klonowania. Pozwoliło to na poznanie struktury tych genów oraz relacji między nimi.

Odkrycie może również umożliwić edycję genów, które okazały się nieskuteczne dla patogenu rdzy - w celu ponownego włączenia ich skuteczności. Prowadzenie takich prac jest możliwe dopiero po wyizolowaniu większej liczby genów i lepszym zrozumieniu ich struktur i funkcji.