Jednym z najważniejszych elementów decydujących o skuteczności ochrony przed alternariozą oraz zarazą ziemniaka jest dobór, w zależności od fazy rozwojowej rośliny i presji patogenu, odpowiednich fungicydów i zastosowanie ich we właściwej dawce. Aby ochrona była skuteczna, dobór fungicydów powinien również wynikać ze znajomości ich mobilności, czyli zakresu przemieszczania się w roślinie substancji aktywnych w nich zawartych. Jeśli wzią pod uwagę to kryterium, obecnie zarejestrowane fungicydy można podzielić na trzy grupy:

Powierzchniowe, które nie wnikają do rośliny. Fungicydy te zaleca się do ochrony plantacji, przed wystąpieniem infekcji, profilaktycznie lub po kwitnieniu, kiedy rozwój części nadziemnej roślin jest już zakończony (tab. 1);

Wgłębne, które działają w miejscu naniesienia oraz wnikają do rośliny na kilka warstw komórek w głąb, ale nie przemieszczają się do nowych przyrostów. Polecane są do ochrony plantacji w okresie umiarkowanego wzrostu i rozwoju roślin (tab. 2);

Układowe, które wnikają do rośliny i przez pewien okres krążą wraz z sokami. Mają zdolność wyniszczenia w roślinie grzyba, jeżeli doszło do infekcji. Ta grupa środków ma szczególne zastosowanie w okresie szybkiego przyrostu nowych części (tab. 3).

Ze względu na bezpieczeństwo żywieniowe bardzo ważną kwestią, o której nie należy zapominać, jest przestrzeganie obowiązującego okresu karencji, czyli liczby dni zakazu spożywania bulw po zastosowaniu określonego preparatu, który generalnie stanowi od 7do 21 dni (tabela 1).

ABY OCHRONA BYŁA SKUTECZNA

Należy podkreślić, że skuteczna ochrony fungicydowa jest w dużej mierze zależna też od sposobu działania fungicydów na patogen, a mogą one mieć działanie zapobiegawcze, lecznicze lub wyniszczające. W pierwszym przypadku fungicyd nie dopuszcza do kiełkowania, rozwoju zarodnika i przemieszczania w roślinie, w drugim niszczy patogen bezpośrednio po zakażeniu, przed wystąpieniem widocznych objawów chorobowych na roślinie, a w trzecim fungicyd działa wyniszczająco na patogen widoczny w postaci wyraźnych uszkodzeń na roślinie. W celu określenia właściwości fungicydów wynikających z ich mobilności i sposobu działania na patogen, a tym samym komponowania skutecznych programów ochrony, pomocna może być opinia międzynarodowego zespołu specjalistów zrzeszonych w organizacji EuroBlight, która to na podstawie dużej liczby doświadczeń prowadzonych w całej Europie publikuje informacje na temat skuteczności substancji czynnych zawartych w zarejestrowanych fungicydach. Podawane informacje w przypadku zarazy dotyczą skuteczności ochrony liści, bulw, łodyg i nowych przyrostów, a także sposobu działania na patogen poszczególnych substancji aktywnych, a w przypadku alternariozy skuteczności jej zwalczania (tab. 2 i 3).

Według oceny EuroBlight najskuteczniejszymi substancjami powierzchniowymi o działaniu profilaktycznym przed zarazą są: amisulbrom, cyjazofamid i ametokradyna, o działaniu wgłębnym: mandipropamid, bentiawalikarb i dimetomorf, o działaniu układowym - propamokarb, a w zwalczaniu alternariozy - a zoksystrobina.

NIE BUDUJ ODPORNOŚCI

Aby uniknąć niepożądanych skutków związanych z możliwością wystąpienia odporności na zastosowane fungicydy, wskazane jest też uwzględnianie informacji publikowanych przez FRAG (Fungicyde Resistance Action Comitte) - tabela 4. Rozsądne stosowanie preparatów fungicydowych zawierających substancje czynne, szczególnie z grupy podwyższonego ryzyka, czyli średniego do wysokiego stopnia wystąpienia odporności, powinno być podstawowym elementem strategii antyodpornościowej, czyli doboru do kolejnych zabiegów preparatów z różnych grup chemicznych.