Czynnikami decydującymi o kształtowaniu się plonu uprawianej odmiany oraz jego cech determinujących przydatność bulw do przetwórstwa są:
- ogólny stan środowiska uprawy w sezonie wegetacyjnym,
- poziom zaopatrzenia roślin w wodę i składniki pokarmowe,
- warunki fizyczne i biologiczne w glebie decydujące o formowaniu gniazd bulw, ich rozwoju oraz zagrożeniu organizmami szkodliwymi,
- architektura łanu i potencjał produkcyjny sadzeniaków,
- stan roślin w łanie w kolejnych fazach wegetacji,
- warunki zbioru.
Od momentu wschodów plantacja wymaga systematycznego monitoringu pojawiających się chorób i szkodników. Jest to bardzo ważne, bowiem profilaktyczne stosowanie nie zawsze potrzebnych zabiegów ochronnych nie tylko podraża koszty uprawy, ale powoduje zbędne obciążenie środowiska naturalnego, prowadząc do zaniku wrogów naturalnych oraz uodparniania się organizmów szkodliwych. Jednocześnie różnorodność objawów chorobowych wywoływanych przez tego samego sprawcę oraz występowanie na plantacjach różnych czynników patogennych w tym samym czasie wymaga dobrej znajomości objawów właściwych poszczególnym chorobom i szkodnikom, ale i doboru odpowiednich preparatów do ich zwalczania. Dlatego ochrona każdej plantacji powinna być w zasadzie traktowana indywidualnie.
Do prawidłowego, niezakłóconego rozwoju i wytworzenia dobrego ilościowo i jakościowo plonu ziemniaki potrzebują około 350–400 mm opadu, przy czym większe znaczenie ma tu nie tyle ich suma, co zgodność i ilość opadu z potrzebami roślin w kolejnych fazach wegetacji. Największe zapotrzebowanie występuje w okresie kwitnienia, intensywnego przyrostu masy bulw i wynosi wówczas ok. 3 mm dziennie. Dlatego dla zapewnienia wysokiego zbioru w naszych warunkach na ogół konieczne jest uzupełnianie opadów naturalnych poprzez nawadnianie plantacji.
Podstawowe zalecenia, których nie wolno pomijać przy nawadnianiu to:
- utrzymywanie wilgotności gleby na poziomie 65–70 proc. jej pojemności polowej,
- dostosowanie pierwszego terminu podawania dawki wody do wczesności odmiany i warunków środowiska,
- możliwie częste podawanie dawek wody w okresie bezdeszczowym (1 zabieg na 5–7 dni a przy stosowaniu systemów kroplujących jeszcze częściej),
- unikanie sytuacji, w których nawadnianie powoduje stres roślin,
- przestrzeganie odpowiedniego, właściwego dla plantacji nawadnianej systemu ochrony przed zarazą ziemniaka.
Moment zbioru decyduje o uszkadzaniu bulw. Jego nieprawidłowe wykonanie może spowodować ogromne straty zarówno na skutek pogorszenia jakości plonu, jak i obniżenia przydatności do przechowywania. Przygotowanie plantacji do zbioru ma na celu zapewnienie odpowiedniego stopnia dojrzałości bulw oraz stworzenie możliwie najkorzystniejszych warunków jego przeprowadzenia. Zastosowania takiego zabiegu wymagają plantacje, na których niedostateczne zaschnięcie i duża masa naci mogą powodować pogorszenie pracy maszyny zbierającej i związane z tym uszkodzenia bulw. Zależnie od stanu roślin, przygotowanie do zbioru wykonuje się metodą mechaniczną bądź chemiczno-mechaniczną (czy też mechaniczno-chemiczną), z użyciem jednego z zalecanych desykantów. Ten drugi sposób jest niezbędny wówczas, gdy zasychanie roślin jest mało zaawansowane. Okres pomiędzy wykonaniem zabiegu niszczenia naci a zbiorem zależy od tego, czy bulwy są już wystarczająco dojrzałe i nie trzymają się stolonów, czy też ma to dopiero nastąpić. Na ogół pomiędzy desykacją a zbiorem musi upłynąć ok. 3 tygodni.
Niezależnie od licznych parametrów decydujących o pracy maszyny zbierającej, które mają wpływ na uszkadzanie się bulw, czynnikiem o bardzo istotnym znaczeniu jest ich temperatura w czasie zbioru oraz poziom turgoru związany ze stopniem uwilgotnienia gleby. Wyniki badań wskazują, że wraz z obniżaniem się temperatury zbieranych bulw wzrasta ich podatność na uszkodzenia. Szczególnie intensywnie uszkadzają się bulwy, których temperatura jest niższa niż 8–10 st.C. Wykazano także wyraźnie większą podatność na uszkodzenia zewnętrzne (zranienia) bulw w sytuacji, kiedy zbiór prowadzono po dłuższych opadach, w warunkach wysokiego uwilgotnienia gleby.Warto wiedzieć
Wymagania dla ziemniaków przeznaczonych na chipsy:
- niska zawartość cukrów redukujących,
- zawartość skrobi 16–21 proc.,
- mączysty typ miąższu (BC–C),
- kształt okrągły do okrągłoowalnego,
- średnica poprzeczna 40–65 mm.
- zawartość suchej masy od 20 do 23 proc. (skrobi 14–16 proc.),
- zawartość cukrów redukujących w świeżej masie do 0,25 proc.,
- typ miąższu B–BC (ogólnoużytkowy),
- kształt podłużny do owalnego,
- wielkość bulw odpowiadająca rodzajowi produkowanych frytek.
Źródło "Farmer" 08/2006
Komentarze