Łukasz Bojkowski, Dyrektor Regionalny Sprzedaży Nasion oraz Krzysztof Kłódkiewicz, Product Manager ds. nasion rzepaku z firmy Syngenta podczas konferencji "Rzepak - plon na 5 ton?" z cyklu Konferencji Zimowych Syngenty zwrócili uwagę na kwestię efektywności wykorzystania azotu w uprawie rzepaku. Jak zaznaczyli, w tym roku jest to zagadnienie wyjątkowo ważne ze względu na sytuację rynkową - rosnące ceny i słabą podaż - oraz ograniczenia nakładane na producentów rolnych w związku z Zielonym Ładem.

Celem maksymalne wykorzystanie azotu

Na całościową efektywność wykorzystania azotu przez roślinę składają się dwa elementy: efektywne pobieranie azotu, czyli zdolność do pobierania składnika pokarmowego z gleby przez korzenie oraz efektywne gospodarowanie azotem, czyli zdolność roślin do transportu składnika i wykorzystania go do budowania plonu.

Składowe optymalnego wykorzystania azotu przez rośliny (źródło: slajd z konferencji).
Składowe optymalnego wykorzystania azotu przez rośliny (źródło: slajd z konferencji).

Do efektywnego pobierania azotu niezbędny jest silny i dobrze rozwinięty system korzeniowy, odpowiedni termin aplikacji i rodzaj nawozu, optymalny odczyn gleby i korzystny przebieg pogody.

- Na przebieg pogody nie mamy wpływu, ale możemy wesprzeć się poprzez dbałość na przykład o odczyn gleby, by był on zbliżony do obojętnego - zaznaczył Krzysztof Kłódkiewicz.

Efektywne gospodarowanie azotem przez rośliny uzależnione jest od kondycji i zdrowotności roślin oraz ich wigoru, co wpływa na transport tego składnika do wszystkich części roślin oraz jego redystrybucję ze starszych organów do organów generatywnych.

Potencjał drzemie w odpowiednich odmianach

Efektywność wykorzystania azotu w dużej mierze zależy od potencjału odmiany. Te, które odznaczają się wysoką efektywnością wykorzystania tego składnika pokarmowego, pozwalają na uzyskanie wysokiego plonu nasion przy ograniczonym nawożeniu lub uzyskanie ponadprzeciętnego plonu nasion przy nawożeniu standardowym.

Porównując dwie odmiany odmian o podobnym potencjale plonowania, ale o różnej efektywności wykorzystania azotu, w warunkach optymalnej dostępności tego składnika pokarmowego uzyskamy zbliżone plony. W sytuacji deficytu azotu odmiany o wysokiej efektywności wykorzystania azotu ujawnią swój potencjał i w takich warunkach wydadzą wyższy plon nasion.

Odmiany o wysokiej efektywności wykorzystania azotu ujawniają swój potencjał w sytuacji deficytu tego składnika (źródło: slajd z konferencji).
Odmiany o wysokiej efektywności wykorzystania azotu ujawniają swój potencjał w sytuacji deficytu tego składnika (źródło: slajd z konferencji).

Polecaną przez firmę Syngenta odmianą rzepaku, charakteryzującą się wysoką efektywnością wykorzystania azotu, jest odmiana SY Glorietta. Jak zaznaczył Łukasz Bojkowski, w doświadczeniach firmy odmiana SY Glorietta wykazała się wysoką stabilnością plonowania nawet w warunkach niskiej dostępności azotu.

Szukasz artykułów potrzebnych w produkcji rzepaku? Sprawdź oferty na portalu Giełda Rolna! 

Doświadczenia przeprowadzano w latach 2018-2020 na grupie 40 odmian z dwoma dawkami azotu - standardową - 160 kg N/ha na wiosnę oraz obniżoną - 80 kg N/ha. Przy nawożeniu standardowym SY Glorietta plonowała na poziomie 50 dt/ha, natomiast przy nawożeniu ograniczonym 49 dt/ha.

- Różnica jednej decytony plonu, czyli 3 proc., przy dawce azotu obniżonej o połowę jest wynikiem spektakularnym - mówił Bojkowski.

W porównaniu do średniej z odmian SY Glorietta pozwoliła na uzyskanie 9 dt/ha nasion więcej przy obniżonym nawożeniu. Prelegenci zwrócili uwagę także na inne cechy odmiany Glorietta: wysoką odporność na suchą zgniliznę kapustnych i werticiliozę, wysoką zimotrwałość, bardzo dobrą odporność na wyleganie i możliwość uprawy na słabszych stanowiskach i w systemach uproszczonej uprawy. Odmiana posiada również gen odporności na wirusa żółtaczki rzepy.