- Zgodnie z danymi Krajowej Administracji Skarbowej w roku 2022 wpłynęło do Polski z Ukrainy 93 tys. ton zbóż deklarowanych jako techniczne.
- Jak przebiegają badania zboża na pozostałości po środkach ochrony roślin?
- Zboża przeznaczone do siewu kontroluje PIORiN, zboża na cele spożywcze PIS, a na cele paszowe - GIW.
O imporcie tzw. zboża technicznego z Ukrainy zrobiło się głośno pod koniec listopada ubiegłego roku. Rolnicy z miejscowości położonych w południowo-wschodniej Polsce informowali o kontrabandzie, o sprowadzaniu nielegalnie ziarna o słabej jakości, które przekraczało naszą granicę bez kontroli, a w papierach widniało właśnie jako tzw. zboże techniczne. Jak informowaliśmy na farmer.pl, na początku stycznia wojewoda lubelski Lech Sprawka informował media o zawiadomieniu prokuratury przez inspekcję sanitarną, w sprawie podejrzenia popełnienia przestępstwa w sprzedaży zboża technicznego z Ukrainy, jako paszy dla zwierząt. Temat budził też sporo emocji i powrócił po tym jak od połowy marca zarówno media, jak i politycy, zaczęli się wreszcie szeroko zajmować tzw. już aferą zbożowo-paszową.
My zapytaliśmy resort rolnictwa ile tego ziarna wpłynęło od lipca 222 r. do naszego kraju właśnie pod określeniem zboża technicznego. Mamy oficjalne dane ministerstwa rolnictwa.
Ile zboża technicznego wjechało do Polski od lipca 2022 r.?
- Zboże wjeżdżające do Polski jest klasyfikowane jako do siewu, paszowe, spożywcze lub inne. Spośród zboża oznaczonego jako” inne” część ze zgłoszeń celnych zawierało opis „zboże techniczne” do wyrobu np. peletu lub zboże przemysłowe. Zboże w zależności od przeznaczenia (siew, pasza, spożycie) jest kierowane do kontroli fitosanitarnej, weterynaryjnej lub sanitarnej. Część zboża deklarowanego jako „techniczne” miało na celu uniknięcie ww. kontroli i przyspieszenie wwozu na teren Polski. W grudniu 2022 r. Krajowa Administracja Skarbowa wzmocniła nadzór nad przywozem takiego zboża. Obecnie przesyłki zboża deklarowanego jako techniczne są kierowane do granicznej kontroli zarówno weterynaryjnej, jak i sanitarnej oraz fitosanitarnej. Oznacza to, że proceder deklarowania zboża jako technicznego niezgodnie z rzeczywistym przeznaczeniem został zahamowany – poinformował portal farmer.pl Dariusz Mamiński, radca Departamentu Komunikacji i Promocji w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Jakie są to konkretne, oficjalne liczby?
- Zgodnie z danymi Krajowej Administracji Skarbowej w roku 2022 wpłynęło do Polski z Ukrainy 93 tys. ton zbóż deklarowanych jako techniczne, co stanowiło ok. 3,8 proc. ogólnego przywozu zbóż z Ukrainy wynoszącego 2,45 mln ton – powiedział nam Dariusz Mamiński.
W ten sposób resort rolnictwa skomentował oficjalny wolumen tzw. zboża technicznego, które wpłynęło do Polski z Ukrainy od lipca 2022 r.
Co z kontrolą ziarna?
Przypominamy, że Ukraina nie jest w strukturach unijnych, dlatego po pierwsze można tam aplikować środki ochrony roślin, które są już u nas dawno zakazane. Przykładem może być np. niedawna sprawa chloropiryfosu i pozostałości, które wykryto w partiach pszenicy. Po drugie nie obowiązują tam przepisy dotyczące zakazu wysiewu roślin GMO. Dlatego zasadne jest jak kontrolowane są te kwestie.
Bo jeszcze przed wojną napisaliśmy w 2020 r. jak wyglądały wówczas kontrole zboża, które przyjeżdżało do nas z Ukrainy. Wówczas w 2019 r. GIW pobrał pięć próbek na oznaczanie GMO i dwie próbki na pestycydy. Z kolei w 2018 r. 13 próbek GMO i po dwie na pozostałości śor i mikotoksyny.
GIS również dopytywaliśmy wówczas o te dane. Nie uzyskaliśmy odpowiedzi. Więcej informacji w tekście poniżej.
Czytaj więcej
Jak badane jest zboże importowane z Ukrainy?Jak obecnie kontrolowane jest zboże konwojowane, transportowane w tranzycie z Ukrainy. Czy badane są pozostałości substancji czynnych i na jakie substancje?
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Technologii z dnia 15 kwietnia 2023 r. w sprawie zakazu przywozu z Ukrainy produktów rolnych wprowadziło zakaz przywozu określonych produktów pochodzących lub przywożonych z terytorium Ukrainy na terytorium Polski, a rozporządzeniem z dnia 21 kwietnia br. dopuszczono wyłącznie tranzyt towarów przez terytorium Polski pod warunkiem, że zostanie on zakończony w polskich portach morskich lub poza terytorium Polski. Zakaz przywozu do Polski obowiązuje do 30 czerwca br. Szczegółowych informacji w zakresie procedury tranzytu zewnętrznego, jak i wymaganych dokumentów, udziela Ministerstwo Finansów – podał nam Dariusz Mamiński.
Ile próbek na pozostałości czynne wykonano na zboże importowane z Ukrainy od 1 lipca 2022 r.?
- Produkty rolno-spożywcze przywożone do UE, nie tylko z Ukrainy, podlegają kontroli przez właściwe służby. Na polsko-ukraińskich przejściach granicznych podejmowane przeznaczonego do siewu – podano nam. I kolejny raz dowiedzieliśmy się, które służby odpowiadają za konkretne kontrole.
- Zboża przeznaczone do siewu (materiał siewny) - kontrolą takiego materiału zajmuje się Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa.
- Zboża przeznaczone na cele spożywcze - kontrolę sprawują organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej.
- Zboża przeznaczone na cele paszowe - kontrolę realizują organy Inspekcji Weterynaryjnej. Celem kontroli jest sprawdzenie (w tym poprzez próbkobranie do badań laboratoryjnych), czy przesyłki tego rodzaju zbóż spełniają wymagania z zakresu bezpieczeństwa pasz.
- Powyższe działania mają na celu zapewnienie ochrony zdrowia publicznego wynikającego z przepisów krajowych oraz regulacji unijnych. Żadna partia zboża niespełniająca wymogów zwartych w przepisach UE, nie może zostać wykorzystana jako materiał siewny oraz nie może zostać przeznaczona na cele spożywcze czy paszowe – poinformował nas resort rolnictwa.
Jak dodano dalej, surowiec niespełniający ww. wymogów może zostać wykorzystany wyłącznie poza łańcuchem żywnościowym jako np.:
- surowiec opałowy np.: wykorzystywany w biogazowniach, bezpośrednio spalany w piecach podmiotów indywidualnych czy użytkowany do produkcji brykietu/pelletu;
- surowiec przeznaczony do produkcji bioetanolu na cele energetyczne;
- surowiec przeznaczony do produkcji etanolu technicznego wykorzystywanego na cele medyczne, kosmetyczne lub biobójcze.
- W przypadku wykrycia nieuprawnionego użycia takiego zboża np. do celów paszowych, organy urzędowej kontroli (m.in. Inspekcja Weterynaryjna) podejmują działania zmierzające do wycofania partii produktu wyprodukowanego z użyciem takich surowców, a także kierują stosowne zawiadomienia do organów ścigania – powiedział nam Mamiński.
Jak dodano, w przypadku otrzymania informacji o konkretnym podejrzeniu, że produkt przeznaczony na cele techniczne jest niezgodnie z przeznaczeniem wykorzystywany na cele spożywcze, organy Państwowej Inspekcji Sanitarnej (PIS) podejmują działania w celu ustalenia dalszego postępowania z towarem, w szczególności w przypadku, gdy zostałby on przesłany do zakładu będącego pod nadzorem PIS. Kompetentne inspekcje mogą także zawiadomić prokuraturę o stwierdzonych nieprawidłowościach.
Natomiast pytanie o przekazanie informacji na temat ilości pobranych próbek zbóż Dariusz Mamiński poinstruował nas, że należy się w tej kwestii zwrócić się bezpośrednio do poszczególnych Inspekcji.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze