Na ten temat rozmawialiśmy z Krzysztofem Mrówką, dyrektorem Biura Ubezpieczeń Rolnych, Concordia Polska TU SA. podczas tegorocznej edycji Konferencji Przez Innowacyjność do Sukcesu Online.

Krzysztof Mrówka, , dyrektor Biura Ubezpieczeń Rolnych, Concordia Polska TU SA. podczas rozmowy na Konferencji Przez Innowacyjność do Sukcesu Online.
Krzysztof Mrówka, , dyrektor Biura Ubezpieczeń Rolnych, Concordia Polska TU SA. podczas rozmowy na Konferencji Przez Innowacyjność do Sukcesu Online.

FARMER: Przed skutkami występowania jakich ryzyk możemy ubezpieczyć tą uprawę?

Krzysztof Mrówka: Najlepiej ją ubezpieczyć jak najszerzej. We wczesnych fazach rozwojowych znaczenie ma ryzyko przymrozków wiosennych. Najgroźniejsze w skutkach bywa jednak gradobicie. Z kole ze względu na zmiany klimatu, coraz częściej mamy do czynienia z dużymi szkodami na polach, które powodują deszcze nawalne oraz huragany. Każdy producent kukurydzy dla którego ta uprawa jest ważna w gospodarstwie, właśnie przed tymi ryzykami powinien zabezpieczyć swoją uprawę.

FARMER: Od kilku lat obserwujemy tendencje do podejmowania przez rolników ryzyka i siewu kukurydzy w terminach bardzo wczesnych. Z drugiej strony praktycznie co roku mamy do czynienia ze zjawiskiem przymrozków wiosennych. Czy takie uszkodzenia roślin jakie widzimy na zdjęciach mają wpływ na plon?

Przymrozki wiosenne w kukurydzy Fot. Concordia
Przymrozki wiosenne w kukurydzy Fot. Concordia

Skupić się należy na zdjęciu środkowym. Gdzie widoczne jest działanie przymrozków wiosennych. W tym przypadku kukurydza jest w fazie 4.liścia a przemrożone są dwa liście, czyli nastąpiło 50% ubytek masy liściowej. W tej fazie rozwojowej może powodować to straty w plonie na poziomie około 2-3 %. Oczywiście to trzeba zmierzyć na polu, nigdy nie szacujemy na podstawie zdjęć. Dane zebrane z oględzin przymierza się do tabeli metodycznych, która mówi o tym, jak ubytek masy zielonej powstały w określonej fazie rozwojowej, wpływa na kształtowanie plonu końcowego.

FARMER: Największe szkody powoduje gradobicie. W jakich fazach rozwojowych grad jest najbardziej niebezpieczny dla kukurydzy? A kiedy powstałe szkody nie są znaczące i nie mają większego wpływu na rozwój i plonowanie kukurydzy?

Uszkodzenia kolby mają największy wpływ na plon końcowy Fot. Concordia
Uszkodzenia kolby mają największy wpływ na plon końcowy Fot. Concordia

Z wieloletniego doświadczenia rzeczoznawców wynika, że największe szkody w kukurydzy i straty w plonie powstałe powstają w fazie wiechowania oraz kwitnienia. Silny grad może powodować 100% uszkodzenia liści i całkowite ścięcia wiech. Wtedy trudno mówić o plonie końcowym. Często dochodzi do sytuacji, że ubytek masy liściowej wynosi około 50- 60% i takie uszkodzenia mają wpływ na plon w zakresie strat na poziomie 20-40%. To wszystko zależy od rodzaju uszkodzeń notowanych na plantacji. Obejrzeć należy zawsze szczegółowo kształtującą się kolbę. Należy zwrócić uwagę na to, czy pochwa liściowa jest uszkodzona. Bo jeśli tak, to z dużym prawdopodobieństwem uszkodzone są zawiązki ziarniaków. Zawsze w takiej sytuacji zalecamy powtórne oględziny. Tuż po zgłoszeniu szkody i kolejne tuż przed zbiorem. Wówczas można dobrze ocenić ubytek ziarna w kolbie. Bo kolba oczywiście w kukurydzy jest tu najważniejsza.

FARMER: Także deszcze nawalne powodują szkody o znaczeniu gospodarczym. Mogą doprowadzać do powstania na polu zastoisk wody. Jakie są warunki Waszej odpowiedzialności za takie szkody?

Niestety podstawowy zakres ubezpieczenia szkód nie obejmuje powstania zastoisk wodnych. Aby jednak uchronić się przed następstwem takich szkód, można ubezpieczyć uprawę klauzulą dodatkową. Fot. Concordia
Niestety podstawowy zakres ubezpieczenia szkód nie obejmuje powstania zastoisk wodnych. Aby jednak uchronić się przed następstwem takich szkód, można ubezpieczyć uprawę klauzulą dodatkową. Fot. Concordia

Na tych zdjęciach widzimy efekty działania deszczu nawalnego. W lewym górnym rogu widoczny jest niedorozwój roślin kukurydzy powstały na części pola w miejscu powstania spływu powierzchniowego. Na zdjęciu po prawej stronie natomiast widoczne są uszkodzenia powstałe w wyniku działania erozji wodnej. Rośliny mogą być wyrwane i zamulone. Widoczne jest także przemieszczenie wierzchniej warstwy gleby. Na dwóch dolnych zdjęciach mamy również efekty działania deszczu nawalnego i to typowe zastoiska wody. Niestety podstawowy zakres ubezpieczenia takich szkód nie obejmuje. Należy mieć świadomość, że ustawa o ubezpieczeniu upraw o tym nie wspomina i stąd nie są one w zakresie odpowiedzialności ubezpieczyciela. Aby jednak uchronić się przed następstwem takich szkód, można ubezpieczyć uprawę klauzulą dodatkową. Wówczas jeżeli dojdzie do szkód tego typu do 30 września i nastąpi gnicie roślin to wypłata nastąpi w wysokości do 60 % ubezpieczenia za powierzchnię strefy uszkodzonej.

FARMER: Zmiany klimatu również zwiększają częstotliwość powstania ekstremalnych zjawisk w Polsce w tym huraganów, które doprowadzają do poważnych szkód w uprawach. Widzimy na zdjęciu silnie powylegane plantacje na krótko przed zbiorem. Co tak na prawdę kryję się pod słowem huragan i jakie warunki muszą być spełnione by działała odpowiedzialność ubezpieczyciela za powstanie szkód z tego tytułu?

Efekty huraganu mogą spowodować połamanie i powyleganie roślin. Po takich szkodach przychodzą ogromne trudności ze zbiorem Fot. Concordia
Efekty huraganu mogą spowodować połamanie i powyleganie roślin. Po takich szkodach przychodzą ogromne trudności ze zbiorem Fot. Concordia

Huragan to silny wiatr o prędkości ponad 24 m/s. My w Concordii podchodzimy do tego ryzyka trochę inaczej. Patrzymy jaki jest skutek huraganu na polu i to mamy zapisane w naszych ogólnych warunkach ubezpieczenia. Mówimy tu o prostych zasadach. Jeśli wystąpił huragan, rośliny muszą być połamane praktycznie na całym polu. Widzimy także uszkodzenia np. na okolicznych drzewach. W takich przypadkach zalecamy także szacowanie dwuetapowe. Podczas zbioru można bowiem, zauważyć czy jest możliwość zebrania kolb z powyleganych roślin czy też nie. Może się zdarzyć tak, że część kolb opadnie a ziarniaki rozpoczną proces kiełkowania. Wówczas mówimy o poważnych stratach w plonie, które może rzeczoznawca łatwo obliczyć.

Dziękujemy za rozmowę.

Gieldarolna.pl jest pełna ofert środków produkcji.