Farmer na bieżąco relacjonował wczorajsze obrady tzw. okrągłego stołu, dotyczące importu zbóż z Ukrainy. Redaktorzy Radosław Iwański i Monika Chlebosz podawali, również za pośrednictwem mediów społecznościowych, informacje dotyczące najpierw postulatów, które nie zostały zaakceptowane przez wszystkie strony. Później, już po godz. 22.00 te, pod którymi wszyscy się podpisali. Więcej na ten temat jest w artykułach poniżej.

Czytaj więcej
Okrągły stół ws. ukraińskiego zboża. Czy wrócą cła?Porozumienie w sprawie importu zbóż z Ukrainy
Poniżej przypominamy treść porozumienia, które zostało podpisane 29 marca przez związkowców, jak i ministra rolnictwa.
"My przedstawiciele sektora rolno – spożywczego, rolnicy, producenci rolni, związki rolnicze, przetwórcy, firmy handlowe i eksporterzy, zgodnie i w trosce o bezpieczeństwo żywnościowe Polski, a także stabilizację sytuacji na krajowym rynku rolnym wzywamy rząd do podjęcia natychmiastowych działań na rzecz:
- Przywrócenia ceł oraz wprowadzenia kaucji na tranzyt i artykuły rolno – spożywcze z Ukrainy do poziomu równowagi cenowej z cenami na rynku polskim.
- Wprowadzenia „Tarczy dla branży rolno-spożywczej” w wysokości co najmniej 10 miliardów złotych jako rekompensaty z tytułu kryzysu na rynku zbóż, rzepaku i artykułów rolno – spożywczych wywołanym rosyjską agresja na Ukrainę.
- Zdjęcia z polskiego rynku, do końca czerwca 2023 r., nadmiaru zbóż i rzepaku poprzez eksport oraz wykorzystanie na cele energetyczne.
- Wprowadzenie nowelizacji ustaw o biopaliwach wg załącznika przygotowanego przez Polską Koalicję Biopaliw i Pasz Białkowych, w terminie do końca maja 2023 r. jako ważnego elementu stabilizacji dochodów rolniczych.
- Dokonania zmian w budżecie Krajowego Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023 – 2027 poprzez zwiększenie poziomu dofinansowania z budżetu krajowego do maksymalnego poziomu dopuszczalnego przez Komisję Europejską, zgodnie z rozporządzeniem w sprawie KPS.
- Dopłaty do transportu dla rolników i podmiotów zajmujących się obrotem zbóż w wysokości 100, 150 i 200 zł do jednej tony pszenicy, kukurydzy i rzepaku, w zależności od odległości od portów bałtyckich (Rząd RP wystąpi do KE o zgodę na udzielenie pomocy).
- Wprowadzenie do obrotu z Ukrainą jedynie paliw z dodatkiem biokomponentów krajowego pochodzenia tj. do oleju napędowego - 20%, do etyliny - 10%.
- Rozwoju infrastruktury transportowej, magazynowej, przeładunkowej.
- Zwiększenia przepustowości portów.
- Priorytetyzacji transportu i przeładunku zboża względem innych towarów.
- Otwarcia nowych rynku zbytu poprzez:
- promocję polskiego zboża i produktów zbożowych,
- realne wsparcie dyplomacji ekonomicznej,
- efektywną współpracę służb dyplomatycznych – Ministerstwa Spraw Zagranicznych i agencji rządowych z sektorem handlowym,
- sprawne uzgodnienia fitosanitarne – ujednolicenie sposobu działania poszczególnych placówek fitosanitarnych w Polsce.
Co o porozumieniu myślą przedstawiciele rynku?
Wypowiedziała się dla nas Monika Piątkowska, prezes Izby Zbożowo-Paszowej, która do samego końca była na spotkaniu.
- Wczoraj, zwłaszcza pod koniec obrad okrągłego stołu, wszyscy byliśmy zmęczeni – także minister Henryk Kowalczyk. To czas, kiedy w końcu uwaga pana ministra była skupiona na uczestnikach spotkania i ich postulatach. Pierwotny dokument, który powstał po 6 godzinach obrad i został podpisany tylko przez pana ministra, nie zawierał w ogóle postulatów eksporterów – odniosła się dla farmer.pl do wcześniejszych założeń, które nie zostały zaakceptowane przez wszystkie strony.
I dodała, że uczestnicy spotkania pokazali, że sytuacja jest bardzo poważna dla bezpieczeństwa naszego kraju w kontekście żywnościowym i dla stabilności, i rolnictwa i gospodarki.
- W tej sprawie swoje siły połączyli wszyscy z sektora rolno-spożywczego: rolnicy, przetwórcy, handlowcy. To był ten moment, kiedy pan minister się zorientował, że żarty się skończyły. Zaprezentowaliśmy wspólne postulaty, które po dyskusji, zostały przyjęte przez wszystkie strony. Podpisane postulaty to nie tylko żądania sektora rolno-spożywczego, lecz także zobowiązania rządu do podjęcia działań na rzecz stabilizacji sytuacji na polskim rynku rolnym. Część postulatów to działania o charakterze długofalowym, o których jako Izba Zbożowo-Paszowa mówimy od roku. Mam na myśli działania o charakterze infrastrukturalnym, administracyjnym i dyplomatycznym, które przyczynią się do zwiększenia naszych możliwości eksportowych – powiedziała nam Monika Piątkowska.
Co myśli o porozumieniu analityk rynku?
O opinię w powyższej sprawie poprosiliśmy dr. Jakuba Oliprę z Departamentu Analiz Makroekonomicznych z Credit Agricole Bank Polska, który nie uczestniczył w spotkaniu, a zna realia rządzące tym rynkiem.
- Część z tych punktów porozumienia wydaje się trudna do realizacji. Przykładowo punkt pierwszy zakłada przywrócenie ceł na artykuły rolno-spożywcze z Ukrainy. Polska będąc członkiem UE, nie prowadzi niezależnej polityki celnej, więc to musiałaby być decyzja na poziomie UE – uważa dr Olipra.
Ponadto wiele tych propozycji jest doraźnych i nie rozwiązują jego zdaniem problemu w dłuższej perspektywie.
- Uważam, że kolejne lata przyniosą coraz większą integrację Ukrainy z UE. W konsekwencji polski sektor rolno-spożywczy będzie miał do czynienia z rosnącą presją konkurencyjną ze strony Ukrainy. Powoli kończy się model, w którym konkurowaliśmy głównie dobrym stosunkiem jakości do ceny i polski sektor rolno-spożywczy będzie musiał odnaleźć się w nowej rzeczywistości szukając innych przewag konkurencyjnych. Obecnie mamy problem na rynku zbóż, ale on prędzej czy później będzie widoczny również na innych rynkach. Dlatego moim zdaniem potrzebne jest wypracowanie długoterminowej strategii rozwoju polskiego sektora-rolno spożywczego, która uwzględniałaby integrację Ukrainy z UE. Uważam, że powinniśmy szukać rozwiązań, które umożliwiłyby wejście Polsce na wyższe odcinki łańcucha dostaw żywności. Zamiast obawiać się importu tanich surowców rolnych z Ukrainy, którego i tak nie będziemy w stanie zablokować, powinniśmy już teraz zastanowić się, w jaki sposób ten import wykorzystać i na nim zarobić np. poprzez przetwórstwo, czy pośrednictwo w handlu. Stąd ciekawymi punktami porozumienia wydają się punkty 8-11. Są one jednak bardzo ogólne i brakuje w nich moim zdaniem konkretów umożliwiających późniejsze sprawdzenie ich realizacji – powiedział farmer.pl dr Jakub Olipra.
Jak porozumienie było komentowane w mediach?
Jak podał resort rolnictwa na Twitterze „podczas tzw. rolniczego okrągłego stołu wicepremier, minister Henryk Kowalczyk zaproponował działania, które mają poprawić sytuację na rynku zbóż. Wśród nich kolejne wzmocnienie kontroli importowanych zbóż, zwiększenie eksportu z Polski i dopłaty do innych zbóż”.
Z kolei Adam Stępień, dyrektor generalny Polskiego Stowarzyszenia Producentów Oleju i Krajowej Izby Biopaliw podkreślał czwarty punkt porozumienia na Twitterze, że „Wprowadzenia nowelizacji ustawy o biopaliwach wg załącznika przygotowanego przez Polską Koalicję Biopaliw i Pasz Białkowych, w terminie do końca maja 2023 roku, jako ważnego elementu stabilizacji dochodów rolniczych”.
Jacek Strzelecki, ekspert rynków, który często pisze też dla farmer.pl wypunktował na Twitterze, że „rolnicy cieszą się, że podpisali z ministrem rolnictwa porozumienie. Co ciekawe jest to propozycja działań, a nie pewne działania. Nie obejmuje ono rynku mleka, mięsa (wieprzowiny i drobiu), warzyw i owoców. Tak wg mnie w praktyce będzie wyglądać jego realizacja”. I punktuje założenia tego porozumienia w poniższym grafie.

Z kolei rolnicy poprzez media społecznościowe piszą, o tym, że już rok temu sygnalizowali taką sytuację. I..?
A dlaczego jest źle w rolnictwie? Poniższe informacje również wnoszą wiele do tej ważnej dyskusji "Od 2015 roku nastąpił wzrost kosztów produkcji rolnej w Polsce o 77,4%."
Komentarze