Wyposażenie układu chłodzenia mleka w wymiennik ciepła (rurowy, płytowy), pozwala częściowo obniżyć temperaturę mleka przyspieszając w ten sposób proces dalszego chłodzenia. Udojone mleko za pomocą pompy tłoczone jest przez zespół cienkich płyt lub rur, które mają kontakt z przepływającym w przeciwnym kierunku czynnikiem chłodzącym odbierającym energię cieplną z mleka.
Wstępnie w ten sposób schłodzone mleko opuszcza wymiennik ciepła i trafia do komory zbiornika w celu dalszego chłodzenia, natomiast podgrzana woda może zostać przekierowana np. do systemu pojenia bydła.
Dzięki wymiennikowi ciepła do komory chłodniczej trafia już schłodzone mleko o temperaturze ok. 15 - 20 ºC (w zależności od zastosowanego systemu). Różnica pomiędzy mlekiem świeżo udojonym, a wstępnie schłodzonym sięga więc kilkunastu stopni. Pozwala to na znacznie szybsze schłodzenie mleka do docelowej temperatury (4 - 6 ºC).
Skrócenie okresu schładzania mleka pozwala w dużym stopniu ograniczyć zużycie energii elektrycznej. Dodatkowo, krótszy czas chłodzenia w mniejszym stopniu obciąża urządzenia chłodnicze, dzięki czemu znacznie wydłuża się ich żywotność.