Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych (IJHARS) przedstawiła wyniki kontroli w zakresie klasyfikacji tusz wołowych w systemie EUROP w 2022 r.
W ciągu ubiegłego przeprowadzono 545 wizyt kontrolnych w zakładach ubojowych, w trakcie których sprawdzono poprawność klasyfikacji przeprowadzonej przez 116 rzeczoznawców (80,6 proc. aktywnych rzeczoznawców) na podstawie 20,7 tys. szt. tusz wołowych.
System klasyfikacji EUROP
Przypomnijmy, że system klasyfikacji EUROP ma zapewniać rzetelną ocenę jakości tusz zwierząt rzeźnych i właściwe ustalanie cen w notowaniach na terenie UE oraz wpływać na zwiększenie przejrzystości rynku w zakresie handlu tuszami wołowymi.
Celem kontroli klasyfikacji tusz wołowych wg EUROP prowadzonych przez IJHARS w 2022 r. było zapewnienie prawidłowego określania klas jakości tusz wołowych w ubojniach, przestrzegania obowiązujących przepisów oraz podnoszenie zaufania społecznego do systemu klasyfikacji.
Kogo dotyczy obowiązek stosowania klasyfikacji tusz wołowych?
Obowiązek stosowania klasyfikacji tusz wołowych w Polsce dotyczy wszystkich rzeźni, które w ostatnim roku ubiły powyżej 3900 szt. bydła (tj. powyżej 75 szt. tygodniowo średnio w roku). W 2022 r. nadzorem Inspekcji JHARS objęto 68 ubojni bydła (35,1 proc. ubojni działających na terenie kraju).
Jak informuje IJHARS, udział zakładów nadzorowanych w ogólnej liczbie zakładów ubojowych zwiększył się w latach 2012-2022 o ok. 6 proc. Z kolei udział ubojów w zakładach nadzorowanych w stosunku do wszystkich ubojów wzrósł o 6,7 proc. w latach 2012-2022.
Ustalenia z kontroli klasyfikacji tusz wołowych w zakładach ubojowych
Inspekcja przekazała, że zgodnie z wynikami przeprowadzonych kontroli:
- klasy jakości zostały nadane tuszom prawidłowo we wszystkich kontrolowanych ubojniach, a stwierdzone błędy mieściły się w granicach tolerancji błędu;
- liczba tusz prawidłowo sklasyfikowanych przez rzeczoznawców w 2022 r. pod względem uformowania wynosiła 16 596 szt., (80,2 proc. wszystkich skontrolowanych), a pod względem otłuszczenia 15 788 szt., (76,3 proc.);
- w zakresie czasu nadawania tuszom klas jakości, ustawienia tary na wagach kolejkowych, okresu przechowania protokołów z ustalania klas jakości tusz przez rzeczoznawców nie wykryto żadnych nieprawidłowości;
- informacje przekazywane dostawcom były zgodne z dokumentacją zakładową we wszystkich kontrolowanych zakładach.
Jakie błędy wykryto podczas kontroli klasyfikacji tusz wołowych?
Do błędów stwierdzonych podczas kontroli klasyfikacji tusz wołowych należały:
- błędna ocena uformowania - dotyczyła 4 109 szt. tusz, w tym zawyżona 2 809 szt. (13,6 proc. wszystkich skontrolowanych), a zaniżona 1 300 szt. (6,3 proc.);
- błędna ocena otłuszczenia - dotyczyła 4 917 szt. tusz, w tym zawyżona 1 764 szt. (8,5 proc. wszystkich skontrolowanych), a zaniżona 3 153 szt. (15,2 proc.);
- kategorie umieszczone na tuszach były niezgodne z dokumentacją zakładową oraz stanem faktycznym w przypadku 27 tusz (0,2 proc. kontrolowanych) w 2 ubojniach (2,9 proc. nadzorowanych);
- klasy jakości tusz ustalane bez aktualnego uprawnienia - przez 5 osób;
- nieprawidłowa obróbka lub prezentacja - dotyczyła 311 tusz (1,5 proc. kontrolowanych);
- nieprawidłowe znakowanie klasą jakości handlowej - stwierdzono w przypadku 373 szt. tusz, (1,8 proc. kontrolowanych);
- nieprawidłowe dokumentowanie czynności ustalania klas jakości tusz przez rzeczoznawców - w 1 ubojni, (1,4 proc. nadzorowanych);
- niezgodne z dokumentacją zakładową klasy jakości umieszczone na tuszach - stwierdzono w odniesieniu do 35 tusz (0,2 proc. kontrolowanych) w 1 ubojni (1,5 proc. nadzorowanych);
- brak kwartalnej informacji o liczbie uzyskanych tusz lub nieterminowe jej przesłanie do właściwego wojewódzkiego inspektoratu - w 3 ubojniach (4,4 proc. kontrolowanych);
- nieaktualne cechy legalizacji wagi używanych do ustalania masy tusz - w 2 ubojniach (2,9 proc. kontrolowanych).
Struktura tusz wołowych w klasyfikacji EUROP
Z danych przesłanych przez ubojnie do WIJHARS wynika, że w 2022 r.:
- w kraju poddano ubojowi 1 810,1 tys. szt. bydła, w tym w nadzorowanych ubojniach ubito 1 702,8 tys. szt. bydła, tj. 94,1 proc. całkowitego uboju bydła w Polsce;
- klasyfikacji poddano 1 681,1 tys. szt. tusz wołowych, tj. 98,7 proc. bydła ubitego w nadzorowanych rzeźniach;
- największy udział (54,99 proc.) stanowiły tusze w klasach uformowania O - umięśnienie dość dobre oraz w klasie R (23,97 proc.) - umięśnienie dobre;
- pod względem otłuszczenia największy udział miały tusze w klasie 2 – otłuszczenie małe (44 proc.) oraz 3 – otłuszczenie średnie (31,21 proc.).
Liczba tusz poddanych klasyfikacji systematycznie rośnie
IJHARS informuje, że liczba tusz poddanych klasyfikacji w systemie EUROP systematycznie rośnie.
„W 2021 r. liczba tusz poddanych klasyfikacji była o ok. 1/4 wyższa niż w 2012 r. i wynosiła 1,69 mln. szt. Udział tusz klasyfikowanych w uboju całkowitym wynosił w 2021 r. 92,3 proc., a w 2022 r. 92,8 proc.” – wskazuje Inspekcja.
Rozliczanie zakupów tusz wg klasyfikacji EUROP
Liczba zwierząt zakupionych na podstawie masy tusz i klasy jakości systematycznie rośnie. Ich udział w 2012 r. stanowił 55,4 proc. wszystkich zwierząt poddanych ubojowi w całym kraju. W 2021 r. udział bydła zakupionego z wykorzystaniem wyników klasyfikacji wynosił już 69,2 proc. bydła ubitego w kraju, a w 2022 r. zmniejszył się o 0,4 punktu procentowego do 68,8 proc.
W ocenie IJHARS, prowadzenie nadzoru nad systemem klasyfikacji tusz wołowych według unijnej skali skutkuje wzrastającą liczbą tusz poddanych klasyfikacji oraz zakupionych na podstawie klasy i masy tusz.
Obserwuj nas w Google News
Komentarze